Turopplevinger, turforslag, nyt naturen

Kategori: Familieturer (Side 5 av 16)

Aursjoen i Skjåk

Rett vest for kommunesenteret Bismo, på nordsida av elva, går det ein veg opp til ei av naturperlene i Skjåk kommune, Aursjoen.
Aursjoen har mange bruksområde. Det er eit rikt fiskevatn og det har vore brukt til vatnarvatn  for gardane i Aurdalen.
Sidan 1920 har Aursjoen også vore regulert til kraftproduksjon.Namnet Aursjoen tyder innsjøen der ferskvassfisken aure held til. Vatnet er eit godt fiskevatn og har i alle tider vore nytta til å ta ut fisk som også vart brukt som betalingsmiddel for skatt til kongen og kyrkja i tidlegare tider.

For å kome til Aursjoen føl ein skilting til Jøingslie (Fv 485) og tek av til Aursjovegen.  Aursjovegen er ein 9 kilometer lang grusveg som går  til Aursjoen som ligg på 1098 moh.
Aursjoen er 7 kilometer lang og det er bilveg heilt til endes på vatnet.

Denne turen som starter i vest enden av vatnet er ein fin og enkel tur med lite stigning og i tydeleg rås.  Langs råsa er det satt opp skilt som fortel om korleis skjåkverene har løyst problemet med å skaffe vatn til jordbruksområda i bygda.Det vart bygd vassveiter for å få vatnet til bygda. For å få til dette måtte dei utnytte terrenget best mogeleg. Den kortaste vegen var ikkje alltid den lettaste. For å unngå for mykje graving nivellerte dei terrenget slik at det ser ut som det renn motbakke. Til dette brukte dei eit reidskap som vart kalla vaterpass.
Når ein ferdes langs vassveitene må ein være forsiktige så ein ikkje øydelegg dei, for dei er framleis i bruk.
   

Flåtåtjønn er ei av mange tjønn som er utgangspunkt for mange vatningssystem. Om arbeidet med å lage vassveiter kunne sikre vatn lenger utover sommaren, vart det ofte bygd demningar ved tjønna. Sjølv om tjønna ligg høgt til fjells med lite nedsalgsfelt regnar det ofte her. Fjellet stoppar regnet her før det når hovuddalføret.
Når det skulle utførast større arbeid på vassveita eller demningane , var det vanleg å byggje seg eit krypinn, ei primitiv hytte til å overnatte i. Ved Flåtåtjønn står ei slik bu, Flåtåtjønnbu. Bua står alltid åpen.

Skjåk er ei karrig fjellbygd. Sjølv om den intense varmen i sommarhalvåret legg grunnlaget for gode avlingar, har fjellet også til tider hatt mykje å seie som forvinne. Mose var ein av desse ressursane som vart nytta.  Og mose ser ein mykje av på denne turen.Turen vidare frå Flåtåtjønn går no vestover og etter eit lite stykke blir det jamn nedstigning mot Jemnheimstjønne og Kitilstadtjønne.
Vassretten var viktig og gardane i bygda hadde kvar sine vassveiter. Om det var fleire gardar som hadde vassrett i same vannveit vart det laga til vassdele slik at vatnet delte seg og rann i forskjellige retninger.I 1960 var det ei ny kraftutbygging fra Aursjoen. Det vart skote tunnel frå nede i lia og inn under Aursjoen. Denne er 1270 meter lang. Frå tunnelen går det røyrgate ned lida til kraftverket som ligg nede i dalen.
I dag blir færre av dei gamle vassveitene nytta til vatning, og dei gror att.  Det er enklare og billigare å bruke krafta frå Skjåk 1 til å pumpe vatn frå Ottaelva og inn i vatningssystemet på gardane.
Vatnet frå fjellet blir nytta der det er lett å få det fram, fordi fjellvatn har betre temperatur enn elvevatnet i Ottaelva.

På slutten av turen får ein utsikt nedatt til bygda. Ein ser også grusvegen som kjem opp og rundar forbi Aursjobu.  Det er ei sjølvbetjent hytte som er eigd av Skjåk Almenning.
Ein ser også snødekte fjell i Jotunheimen og Lodalsskåpa.

Denne rundturen er ca  5 kilometer og med ei stigning på 110 høgdemeter.

Galten og Kornbergveten

Dette fjellet  ligg som ei halvøy mellom Dalsfjorden og Voldsfjorden i Møre og Romsdal. Fjellet blir også kalla Løndalsveten og ruvar 577 moh.
Frå gamalt av var det ein vete/veteplass her som ein del av det tusenårgamle varslingssystemet i Norge i samband med ufred og krig. På Kornbergveten stod det på 1800-talet ei vakthytte. Sporta etter den hytta er vekk, men i 1997 vart det reist ein eksakt kopi av den hytta omlag på same plass.
På toppen er det svært god utsikt i alle himmelretningar. Sørvestover ser ein til Runde og austover til fjellet Skåla i Loen.

Det er fleire alternativ for vegval på denne turen. Eit er å starte ved dyrkningsfeltet på Folkestadsetra. Då blir turen litt lenger, men flatare.

Utgangspunkt for denne turen er ved starten av skogsveg, som ligg ca halvvegs inn fra der bomvegen starter og til Folkestadsetra.
Ein køyrer fra Folskestad i retning Lauvstad. Ved Coop bygget tek ein til venstre og fortset vegen opp byggefeltet til bomveg Blåfjellsvegen.
  
Der er parkeringsmoglegheiter for fleire biler ved skogsvegen. Eit skilt står i vegkanten. Skogsvegen er fin å gå på. Det er lite merking langs turen, men ikkje vanskeleg å finne fram.
   
Ein har ikkje gått langt før ein får fin utsikt nedatt til fjorden og bygdene rundt. Etter å ha gått i skog og på skogsvegen ca ein kilometer kjem ein ut i åpnare terreng og ein går over i rås. Terrenget er no litt myrlent, men etter omlag 500 meter er ein oppe på åsen.
Når ein kjem opp på åsen kjem  ein inn på råsa som kjem fra Folkestadsetra. Og no får ein den utsika! Dalsfjorden på den eine sida og Voldsfjorden på den andre sida. Utsikten kan nesten ta pusten frå ein. Turen går vidare til høgda som ein ser på bildet under.Ved Sollidheida ligg Galten. Volda sin svar på Trolltunga. Galten er ei steinnase som stikk ut langt over Dalsfjorden. Om ein går ned på den må ein verkeleg være forsiktig, for der  er det mange hundrede meter ned.Turen går vidare  i lett terreng, først litt unnabakke så svak stignig mot Kornbergveten. God rås heile vegen.Panoramautsikt frå Kornbergveten. Små og store bygder, små og store øyer, små og store fjell så langt auge ser.Turen fra skogsvegen til Kornbergveten  er 4 km og med ei stigning på ca 200 høgdemeter.
Kart over turen finn ein på Ut.no: Galten og Kornbergveten.

GOD TUR!

 

 

 

 

Dollsteinhola, langs fjæra til inngangen

Dollsteinhola ligg på vestsida av Sandsøy i Sande kommune i Møre og Romsdal. For å kome til Sandsøy tek ein ferge frå Årham til øya Voksa. Der i frå er det veg over til Sandsøya. Ta til venstre i første kryss og følg merking til Dollsteinhola.
På Skarshaugen er det parkeringsplass for nokre biler.  Frå parkeringsplassen ser ein garden Skare som ligg heilt i fjøresteinane. Vi gjekk turen i slutten av mars og vegetasjonen bar endå preg av vinter.

Ein ser fjellet Dollsteinen der den kjende Dollsteinhola ligg. Dette er ei av dei merkligaste grottene i landet, og er omtalt i fleire historiske skrifter frå langt tilbake i tid.Frå Skarshaugen går ein ca 100 meter tilbake til krysset som går ned til garden og føl gardsvegen til der er skilta til Dollsteinhola til høgre, like før tunet. Turen er merka med raude stikker og er enkel å følge.
   
Turen til Dollsteinhola er ein fjøretur, men enkelte plasser går ein over klipper og fjellnaser. Det blå havet er tett på heile turen.Langs råsa er det sett opp mange skilt med plassnamn. Som Storegjøtten, Flatmagevika, Grytevika og mange fleire.
Storegjøtten, Lisjegjøtten og Sandgjøtten er mindre grotter som er enklare å utforske enn sjølve Dollsteinhola.
    f
   
Dollsteinen og ruver 227 moh.  På austsida av fjellet er der merka overgang til Hellandsvågane som ligg nord for Dollsteinen.
Turen til Dollsteinhola er merka heilt til Steinstangen. For å kome til hola må ein gå dei siste 150 meterane i bratt, men fult farbar stigning til holeopninga som ligg ca 60 meter over havnivå.
    
Dollsteinhola er ca 180 meter lang og har fem rom som er skilt med lange, trange passasjer.
Det knytter seg mange sagn til Dollsteinhola og det er gjort fortidsfunn der.  Hola var først omtalt i tidsskriften Naturen i 1877.
   
Turen i fjøra, fra Skaret til inngangen av hola går i kupert og variert terreng. Dette er ein tur som passer dei fleste nivå. Vi var ikkje inn i hola. For å gå til botnen av grotta er det nødvendig med lokalkjent guide.

Turen er ca 3 kilometer kvar veg.

Kart over turen ligg på Ut.no: Dollsteinhola, langs fjøra til inngangen.

GOD TUR!

Storsæterfossen i Geiranger

Storsæterfossen er ein av dei mest kjende fossefalla i området. Også i nasjonal samanheng blir den rekna for ein flott foss. Dette fordi det går ann å gå ned og bakom fossen. Det er eit mektig og fasinerande inntrykk å stå bak fossen og sjå dei enorme kreftene og høyre fosseduren.
Namnet har fossen etter Storesætra som ligg ca 200 meter lenger inne i Vesteråsdalen. På den setra har det ikkje vore drift sidan slutten av 1940-talet.

Utgangspunktet for turen til Storsæterfossen er ved Vesterås gard. Parkeringsplassen ved garden er til gjestene på garden. Parkering for turen til Storsæterfossen er ved Flydalsjuvet, Norsk Fjordsentrum eller i Geiranger sentrum. Vegen fram til garden er ein smal grusveg. Ta av hovudvegen ved Hole Hytteutleige.Vesterås gard ligg på ei fjellhylle 320 meter over fjorden og ca 4 kilometer fra Geiranger sentrum. Garden har vore i familiens eige sia 1600-talet og der er også funne spor etter mennesker heilt tilbake til steinalderen.
På garden var det gardsdrift fram til 1970-talet. No er der restaurant og hytteutleige om sommaren. Kanskje er dette Norges battaste restaurang? Det er høylåven fra 1603 som er ombygd til restaurant med tilhøyrande uteservering der ein kan nyte forfriskningar i luftige og spektaktulære omgivelser.
Bak garden ruver det 1500 meter høge Laushornet og på grunn av rasfaren åpner dei aldri garden før snøen har gått. Det er skilta til fossen fra parkeringsplassen som høyrer til garden.Også fra siste grinda (50m)før ein kjem opp til gardener det merka ei rås.
Denne turen går på rås, den er tydeleg og god å gå på og etterkvart kjem ein innpå den godt opparbeida steinlagte råsa, laga av sherpaer frå Nepal,og som var ferdig i 2014. På heile tuen ser ein Grinddalsnibba, 1636 moh, framfor seg.Ein ser fossen på avstand ei stund før ein er framme. Og den kan da sjå ganske stusseleg ut, men inntrykket forandra seg når ein kjem nær den.Siste stykke av turen går råsa rett unnabakken til eit grasplatå (540 moh). Der i frå er det steinlagt trappetrinn rundt berget og ned til fossen. Ved nedgangen til fossen står det oppslag om sikker ferdsel ved fossen. Dette er viktig at ein les og etterlever.
    
    
Turen ned dei steinlagte trappene og bak fossen er magisk. Den 30 meter høge fossen dundra forbi og lagar ein vegg av vatn og ein er like tørr. Kart over turen ligg på Ut.no: Storsæterfossen

GOD TUR!

Myklebustdalen – Stardalen

Denne turen går gjennom Myklebustdalen i Gloppen kommune til Veiteberg i Jølster kommune. Dalen er ein U-dal med svært bratte fjellsider og ligg nord/sør fra Byrkjelo til Stardalen. Sandalsvatnet ligg i dalen med frodige jordbruksområde i begge ender.Turen starter ved grind ca 200 meter fra dyrka mark inst i dalen.  Der er parkeringsmoglegheiter for fleire biler.  Første del av turen, til Myklebuststøylen går på traktorveg. Turen er ein lett tur,10 kilometer og med ein høgdeskilnad på ca 300 meter.
Dalelva dundrar i dalbotnen ellers er det fuglane og dyra på beite som held ein med selskap.Myklebuststøylen er støyl for gardane Kobberstad og Myklebust. Det står no sju sel og fire fjøser på støylen, men fleire hustufter viser at det tidlegare har vore fleire sel og fjøser. Støylen var tidlegare truleg berre ein mjølkeplass, kalla «Gamlestøylen» og som låg lenger inn i dalen.  Støylen vart flytta til der den ligg no på grunn av rasfare.
På Myklebuststøylen var det meieridrift frå 1885-1947. Meieriet er nyrestaurert og fungerer i dag som eit museum der ein kan få oppleve meieridrifta frå gamal tid. Dette må avtalast på førehand.Gamlestøylen ligg ca 1 kilometer lenger inn i dalen frå noverande støyl. Her  har det  vist spor etter ei hustuf, men desse er no sletta etter ras.Mange elvar som kjem ned fjellsidene samler seg i Dalelva.  Den renn heile dalen og kan være stor og farleg. Det er lagt ut bruer så ein kjem seg trygt over. På denne turen gjekk vi over brua og fortsette på høgre sida av elva.  Råsa var grei, men etter ei stund var vi usikre på om der kanskje var ei betre rås på andre sida. Ein må huske å stoppe opp og ta eit tilbakeblikk over turen som ein har tilbakelagt.Etter eit stykke på venstre side av elva kom vi til denne hytta. Den blir kalla Kalvehuset. Lite og sjarmerande og såg ut for at det var utført vedlikehald på taket så dette bygget står i mange ti-år.Lenger fram i dalen krysser ein kommunegrensa til Jølster og ein kjem til Skitnevatnet. Der er også ei hytte. Mens vi sat der å åt nista vår kunne vi tydeleg sjå fisken som vaka i vatnet.  Dei som vil fiske må huske å løyse fiskekort.Denne turen fortset på høgre side av elva og snart har ein Bakkestøylen i sikte. I bakgrunnen ser ein dei mektige fjella bak Befringdalen.Rett før Bakkestøylen ligg Reinevatnet. Eit stort flott vatn der det også er fisk. No vassa/hoppa vi over elva og gjekk på venstre sida fram til støylen.Bakkestøylen ligg på det høgaste punktet i dalen, 600 meter over havet og på vatnskille mellom Stardalen og Myklebustdalen. Vidare frå Bakkestøylen går ein på tydeleg rås unnabakke og forbi nokre hytter som ligg spredt i terrenget rundt Leitevatnet. Etter kvart kjem ein ned på traktorveg som går ned til Veiteberg. Ein går langs Veitebergselva og passerer Gunnarstøylen.

Ein kjem ned i bygda like ved gardane på Veiteberg. Der er det ein lunneplass og god plass for parkering av biler.
Denne turen kan være ei utfordring angåande logistikken, men absolutt gjennomførbar.

Kart over turen ligg på ut.no: Myklebustdalen – Stardalen

GOD TUR.

Vedviknibba via Nibberåsa.

Vedviknibba ligg ved vestenden på Hornindalsvatnet  og toppen på Vedviknibba er 730 meter over havet.  Det er mange alternativ å gå når ein skal bestige dette fjellet. Ein kan starte fra Tua/Stigedalen, Lindvika ved Hornindalsvatnet og fra Vedvika. Denne turen går i Nibberåsa og starter i Vedvika.
Den enklaste måten å finne utgangspunktet på er å køyre fra Mogrenda mot Heggjabygda. Etter den første beine strekninga, ta til venstre ved ferist. Etter 100 meter kjem ein til starten på skogsvegen. Der er oppslagstavle som beskriv fleire turer og parkeringsmogelegheiter.Første stykke av turen går på traktorveg/skogsveg langs ein flott steingard. Ein passerer to grinder og forset på skogsvegen. I det fjerne kan ein sjå ein del av terrenget ein skal gå i til Vedviknibba.

Etter ca 500-600 meter i skogsvegen skal ein ta til høgre. Det er merka med ein raud T på berget, starten på råsa er litt utydeleg så følg godt med.
   
Nibberåsa er bratt, men godt synleg i terrenget heile vegen. Det tyder på at mange går her. Mykje av  turen går i lauvskog, men når ein kjem ut av skogen så er ein på snaufjellet og får storslagen utsikt.
Frå utgangspunktet til toppen er det knappe 3 kilometer og med ei stigning på ca 700 høgdemeter. Det er ikkje mange stidele på denne råsa. Men etter ca 50 min vanleg gange går ei rås til høgre. Føl ein den kjem ein til eit utsiktspunkt som blir kalla Bukkeskåra. Der har ein fin utsikt til vestlegaste enden på Hornindalsvatnet, den flotte badeplassen i «Vågen», gardane i Vedvika, Mogrengda og heilt til Eidsfjorden.
Ved utsiktspunktet må ein vise stor forsiktigheit. Der er fleire hundrede meter rett ned.
Etter kvart når ein kjem ut av lauvskogen får ein flott utsikt, først mot Eid og Eidsfjorden.På snaufjellet er råsa fremdeles tydeleg og merka med raude T-ar.  Terrenget er lettgått og det er berre å nyte utsikten.Ein fin stor varde viser at ein er komt til toppen. Ta deg tid til å gå bakom varden både til høgre og venstre. Ein får storslagen utsikt mot Hornindalsvatnet, gardane og fjella i sør. I nordaustleg retning ligg Tua/Stigedalen med alle småvatna inn Fladalen.

Frå varden på toppen går ei fin rås mot vest og ein fin plass for å raste. Der har ein fin utsikt mot Nordfjordeid, Eidsfjorden, bygdene og fjella rundt. Ser ein godt etter i lidene ser ein mange setrar.

Turen er knappe 3 kilometer og har ei stigning på ca 700 høgdemeter.

Kart over turen: Vedviknibba via Nibberåsa

GOD TUR!

Utladalen og Vettisfossen

Utladalen er ein av Europas djupaste dalføre, vill og vakker. Utladalen blir også kalla fossenes dal og det med god grunn. I tillegg til dei kjente fossefalla, Hjellefossen, Avdalfossen og Vettisfossen er her fem andre fosser i dette dalføret som strekker seg 2 mil fra Sognefjorden til vest Jotunheimen.

Gjennom dalen renn elva Utla som med sin flotte farge og høge volum held ein med selskap heile vegen til Vettisfossen.
Allereide ved den opparbeida parkeringsplassen og utgangspunktet ved Hjelle får ein sjå første fossefallet. Hjellefossen kjem frå elva Hjelledøla ei sideelv til Utla. Dette er den nederste fossen i dalføret.

På den store parkeringsplassen parkerer ein bilen gratis til ein er tilbake etter turen.Frå parkeingsplassen føl ein vegen forbi garden Hjelle og vidare til snuplassen.  Ved snuplassen starter den gruslagte traktorvegen som blir kalla Folkevegen. Folkevegen blei bygd av lokalbefolkninga i Årdal på 1970- talet, og regnes som eit av norges største dugnadsprosjekt.

Utladalen Naturhus  ligg under garden Skori ved Hjelle. Skori var eit gammalt gardsbruk som var i bruk fram til 1970- talet.
Det er stiftinga Utladalen Naturhus (Hydro Aluminium, Fylkelsmannen i S&Fj og Årdal kommune) som driv Naturhuset med utstilling og ein populær sommarkafe.
Naturhuset organiserer også skjøtselsarbeidet i heimre Utladalen, slik at kulturlandskapet framstår mest mogeleg som  då det var gardsdrift i dalen.Turen vidare må berre nytast.  Det er mange skilt langs vegen som fortel om kva plassane heiter og om historia i dalen. Det er bygd i alt fire gode og sikre bruer over elva.
    
Etter ca 1.5 kilometer ser ein Avdalfossen. Avdalfossen har eit fall på 173 meter. I kalde vintrar er her av og til fosseklatrara.
Fjellgarden Avdalen ligg på hylla over fossen. Der har det budd folk sidan 1598 og fram til 1962. Seinare har stiftinga Avdalen Gard og Årdal turlag restaurert garden som no er open for overnatting.

Etter ca 3.5 kilometer kjem ein til Hyljefossen. Dette er ikkje noke høgt fossefall men den ser ut for at den kjme ut av ingen ting. Den smyg seg gjennom eit trangt gjøl og ender i ein flott kulp. Det er rås fra vegen og ned til kulpen.
f
Like etter Hyljefossen og nokre høgdemeter stigning flater terrenget ut igjen og ein kan etter kvart sjå dei tre gardane i dalen.
Frå gamalt av og heilt fram til 1800-talet var heile Utladalen eit stykke utmark som høyrde til garden Vetti. Seinare kom Lauvhaugen og Flaten til, først som husmannsplasser, seinare som eigne bruk.

Den første garden ein kjem til er Flaten.Lauvhaugen ligg litt lenger opp i bakkane.Namnet Vetti betyr noke slikt som «eventyrleg». Og har ein vore inn dalen og sett garden kan ein forstå sammenligninga til eit eventyrlandskap.
Edvard Grieg uttalte i si tid at han vart 10 år yngre for kvar gong han besøkte Vetti. Garden har husa mange andre kjende folk også, som Nansen, Slingsby og Dronning Sonja.
Dei restaurerte bygningane på Vetti Gard har røter heilt tilbake til 1100-talet.  Gamle kjelder fortel at der var åkerbruk og korndyrking på Vetti i år 1120. Etter svartedauden låg garden øde. Den noverande Vetti slekta kom til garen i 1714 og har vore bufaste der til fram på 1980-talet.

I dag er Vetti Gard Turiststasjon ein sommaropen gard. Garden tilbyr overnatting, og har i alt 20 senger. Der er også mogelegheiter for ekstra senger/madrasser på låven. I sommarsesongen er der også matservering på garden.
Turen vidare frå Vetti Gard Turiststasjon og til Vettisfossen går på rås. Det er merka med skilt ut fra garden. Råsa er tydeleg og i det bratte partiet ned til elva er det sett opp tau som er gode å holde i.
Ein høyrer fossen lenge før ein ser den. Og med sine 275 meter i fritt fall og ei total høgd på 370 meter er Vettisfossen Nord Europas høgaste uregulerte fossefall. Den er også kåra til Norges vakraste foss.

Kart over turen finn ein på ut.no: Ville Utladalen og rolige Vetti

 

PRØV DENNE FLOTTE TUREN I VILT OG VAKKER NATUR. DU VIL IKKJE ANGRE.

Brandsøyåsen i Florø

Brandsøyåsen ligg på Brandsøya, like i nærheita til sentrum av Florø , Norges vestlegaste by.

Brandsøyåsen er den viktigaste fotturområdet i Flora kommune, då den fungerer som nærturområde for om lag 80% av kommunen sine innbyggjarar. Frå toppen, som ligg 286 moh, har ein flott utsikt over Florø by, fjell, fjord og alle dei flotte øyane i vest.

Det er stiar til toppen av åsen frå mange kantar.  Ikkje alle stiane er merka, men dei fleste løypene har tydeleg sti og det er lett å finne fram.
På ut.no ligg det andre alternativ til vegvalg.
Aust på Brandsøy, like ved Rv 5, er det laga til flott parkering.  Der er det også busstopp.

Denne turen starter her ved parkeringa aust på Brandsøya og heile turen til Solheim er ca 4 kilometer.
Kart over denne turen finn ein på Ut.no: Tur over Brandsøyåsen fra Brandsøy parkering til SolheimFrå parkeringsplassen går det asfaltert veg til toppen av åsen.  Dette gjer at det er moglegheiter også for dei med sykkel. barnevogn og rullestol å ta seg fram til dette flotte turmålet.
Like etter bommen kjem ein til krysset der stien tek til høgre. Stien er flott tilrettelagt med grus i våte partier og bruer over elvar.   
At dette er eit populært turområde viser den store slitasjen i terrenget.
   
Etter kvart som ein kjem over skoggrensa blir det ei fantastisk utsikt. Frå venstre på bildet under ser ein Norddalsfjorden, Klavfjorden og Solheimsfjorden.Også vestover er det flott utsikt mot alle småøyane som ligg spredt i Florabassenget.  
Like ved tv-sendaren på Brandsøyåsen står Oppturvarden, også kalt Fylkesvarden. Denne vart bygd i friluftslivetsår i 2005. Kvar av kommunane i fylket har ein stein i varden, dei er merka med kor dei kjem fra.   
Ved tv-sendaren er det bygd gapahus og laga til med bord og benker. Her kan ein nyte utsikta og nista si.Frå toppen av åsen gjekk min tur mot Solheim. Det var brattare terreng, men der var godt tilrettelagt med stein trapper bygd av dyktige sherparar.  Ved stidele gjekk eg ned langs Kvernhuselva og til Tufleskardet.     
Når ein kjem så langt ned at ein ser bolighus skal ein ta til venstr over brua og vidare til parkeringsplassen på Solheim.

                                       PRØV DENNE TUREN VEST I FYLKET VÅRT.

 

 

Den gamle kyrkjevegen i Hjelledalen.

For dei som budde på nordsida av Hjelledalen var det denne gamle ferdselsvegen  som vart brukt når dei skulle til Hjelle på handel, til kyrkja på Fosnes eller hadde andre ærend ut av bygda.
Dei fleste suser no gjennom Hjelledalen på veg aust- eller vestover med fokus på asfalten og gulestripa.
Ta denne rolege turen og sjå Hjelledalen frå ein ny vinkel.
Turen går fra Hjelle  til Nygård og strekninga er ca 3,5 kilometer.
Utgangspunktet er ved den smale brua som går over elva Hjelledøla.  Her tek ein til høgre innover forbi det gamle skulehuset. Finn parkering  på sør sida av elva eller ved Hjelle skule og barnehage når der ikkje er skuleaktivitet.

Den gamle skulen var eit av  dei  første skulehusa som vart bygd i Oppstryn. Her var det skule fra 1882 – 1975.  Det var skule for Hjelle, Enebakk, Sigdestad, Glomnes, Vollsnes og Bolstad.
Skulehuset er no i privat eige og blir leigd ut til turister.I tillegg til fin turveg blir vegen også  brukt som tilkomstveg til dyrka mark på jordet som ligg ovanfor grustaket,  Vollsnes.
Langs stien er det sett opp plakater med informasjon om dei forskjellige plassane.
  
Ved grustaket har det tidlegare vore eit stort jorde i høgd med det ein kan sjå bak grustaket.  På 1970 talet då heilårsvegen over Strynefjellet vart bygd, vart det sett opp asfaltverk her. Det var god tilgang på grus og mykje grus vart tatt ut. Vidare frå grustaket går stien langs elva. Denne stien blir brukt av elevane ved Hjelle skule når dei  har uteskule/undervisning  i Bombeneset.  På veg opp stien kan ein sjå ein  målestasjon som måler vass standen i elva.På høgre sida, like før ein kjem i Bombeneset,  kan ein krysse elva på Kleivabrua og kome bort på vegen igjen som går til Hjelle. Tek ein turen over elva finn ein plakater med kulturhistoriske opplysninger.
Det første ein kjem til om ein tek turen over brua er Truskeverksvingen. Her stod truskeverkhuset til det vart tatt av uksefonna i 1979. Truskeverket vart etter det flytta til Folven.
Går ein vidare på vegen mot Hjelle kjem ein til Mykjedalane. Her blei steinmasser fra arbeidet med Hjelletunellen tippa i 1974-1975. Under steintippen ligg den eldste daterte kornåkeren i Sør-Norge. Den er datert til å være frå ca år 2200 f.Kr., altså frå slutten av steinalderen. Her er også funne spor etter busetnad frå rundt yngre bronsealder. (Kilde: plakat, Oppstryn skule og barnehage).
Denne avstikkeren er fin å ta på tilbaketuren om ein går tur retur Nygård.
  
Bombeneset har namnet sitt etter matbomber. Før i tida når folket på Bolstad arbeidde på markene hadde dei matpausane på denne plassen. Her står ei utelade som er flott restaurert og som Hjelle skule og barnehage brukar i si undervisning ved uteskulen. Utelada har fått namn etter ein tidlegare eigar.  I terrenget bak utelada er eit flott område der elevane får utfolde seg og være kreative i leiken. Her har dei også epletre, pæretre og plommetre som dei haustar frukter av. I tillegg har dei åker i området der dei dyrkar poteter og grønnsaker.
I Bombeneset var det i tidlegare tider ein husmannsplass. Ein kan framleis sjå murar etter ei gammal utelade som stod her. Den vart tatt av fonnvinden etter uksefonna i 1979.Fra Bombeneset går turen vidare på traktorveg til Bolstad. Her ligg fleire gardstun i klyngetun.
Den raude stova på bildet er huset der far til komponisten Per Bolstad kom fra.På turen har ein fin utsikt til dei mektige fjella i Oppstryn og Hjelledalen. Og med bøndenes raude lader, grønande marker, snødekte fjell, blå himmel og fuglekvitter er det berre å nyte turen. Denne turen stopper ved Nygård camping, ein av fleire overnattingsplasser i Hjelledalen. På Nygård camping har dei hytter, bobilplasser og teltplasser. 

Turen fra Hjelle til Nygård er ca 3,5 kilometer.

Kart over turen ligg på ut.no: Den gamle kyrkjevegen i Hjelledalen

GOD TUR!!

Den Trondhjemske postvegen fra Ljøen til Ljøkaia

Den 700 km lange postvegen fra Bergen til Trondheim gjekk opp- og nedoverbakkar, over fjellovergangar, kryssa fjordar, vatn og elvar.  Det var ikkje noko enkel tur og både hest, robåt og føtene vart nytta når posten skulle fram. Postvegen var den første opparbeida ferdselsvegen fra Indre Nordfjord til Sunnmøre. Dagens Rv 60, fra Grodås til Hellesylt, følgjer på lengre strekningar same trase som postvegen. Posten kom til Hellesylt frå Grodås gjennom Langedalen og ned like ved Hellesyltfossen . Frå Hellesylt til Ljøkaia, ei strekning på ca 5 km, vart det nytta robåt.

Postvegen frå Ljøkaia opp bakkane heldt på å gå tilbake til naturen og i dei seinare åra har det blitt utført mykje restaureringsarbeid på kaia og vegen. No er skog fjerna, grøfter renska og murar reparerte. Det er no blitt ein veldig fin turveg.

Utgangspunktet for turen er  ved utsiktsplatået på Ljøen.  Allereide fra første steg er det panoramautsikt til Sunnylvsfjorden, Korsfjorden og inngangen til Geirangerfjorden.
  
På Ljøen er det tre gardsbruk.  Ljøbakken , Øvre Ljøen og Nedre Ljøen.
Postvegen går rett gjennom tunet på Ljøbakken. Ein krysser gardsvegen, går på høgre sida av bolighuset og vidare ned bakkane.Vegen er tydeleg og ikkje vanskeleg å finne. Eit stykke ned i bakkane, krysser ein gardsvegen og fortset mot det gamle skulehuset. Der var skule for barna på Ljøen til 1949. No er skulehuset i privat eige.Postvegen går gjennom skulehussvingen og ned bakkane til Nedre Ljøen der ein passerer huset i gamle tunet på venstre side.
     Det var brukarane på Nedre Ljøen som var tilsett som postberar og som hadde ansvaret for etappen mellom Hellesylt og Sløgstad i Stranda.
I 1962 opna eit nytt ferjefritt samband fra Hellesylt via Ljøen til Stranda. Før den tid var postvegen det einaste vegsambandet gardane på Ljøen hadde med omverda. Løypestreng, som ein framleis kan sjå spor etter, var viktig hjelpemiddel for å frakte varer og melk mellom gardane og sjøen.
  
Området ved Ljøen har rik edellauvskog og lokaliteten er ein viktig del av dei gamle skogane som strekkjer seg samanhengande på vestsida av Storfjorden og Sunnylvsfjorden.
Har ein augene med seg og fær stille fram er det godt mogeleg å få auge på små søte ekorn. Eg såg fleire på min tur.På turen ned bakkane står det mange skilt.  Som Smiesvingen, Furuhaugkviesvingen, Oppkomsvingen, Brautene og Lindekroken. Det er koseleg med skilt, men enda koselegare om der hadde vore litt tekst som fortalde litt om historia bak namna på skilta. Dette er noke som er aktuelt mange plasser.På turen ned bakkane ser ein spor i frå tidlegare busetnad. Det har vore mange småbruk og plasser i den bratte fjellsida. Heilt tilbake til 1600 talet er det funne spor etter busetnad. Dei fleste har blitt fråflytta etter ras eller fare for ras og fonner.
Bildet under viser murar etter busetnad på Lindane.  I 1893 kom det ei fonn av snø,stein og vatn og sopa husa på fjorden. Ei mor og ei lita jente overlevde raset. Ljøkaia er nær knytt til Den Trondhjemske postvegen og har dei  siste åra gjennomgått betydeleg restaurering. Kaia vart opna i 1919 etter ein byggeperiode på 6-7 år. På kaia ser ein  restane etter  løypestrengen som frakta varer opp og ned bakkane.
Fra Ljøkaia ser ein godt over til Lundaneset der Matvika, ein fråflytta gard, ligg rett bakom. Lenger ut Sunnylvsfjorden, på aust sida ser ein den fråflytta grenda Oaldsbygda.
Området rundt Ljøkaia er eit idyllisk nausmiljø. Der er også ei privat hytte og alle som ferdes i området må respektere privat grunn.
På ovanforsida av det raude naustet går postvegen til postvøren.  Det var der postbåten  som kom fra Hellesylt la til.Området ved Ljøen ligg i verdsarvområde Vestnorks fjordlandskap som vart innskrive på UNESCO si verdsarvliste i 2005.
Det er sett opp ein plakett på ein stor stein under Ljøfossen.Under Ljøfossen har det lege ein liten plass med namn Ljøfoss. Her var det busetnad til slutten av 1800 talet.
Ein av dei som voks opp her var Nils Andersen Liaaen, skipsbyggar og industieigar. Han etablerte eit skipsverft i Ålesund i 1861. Dette verftet overtok sonen Anders, og bedrifta vart til A.M Liaaen, ein gang den største arbeidsplassen i Møre og Romsdal.
På Ljøfoss var det slåttemark til tidleg på 1980-talet, no er det brukt til beite.
Etter å ha gått turen fra Øvre Ljøen til sjøen passer det fint med ein rast her.   Turen går same vegen tilbake og dei 320  høgdemeterane og knappe 2 kilometerane opp bakkane må ein berre nyte.

Kart over turen ligg på ut.no: Den Tronhjemskepostvegen fra Ljøen til Ljøkaia

GOD TUR!

« Eldre innlegg Nyere innlegg »

© 2024 nytnaturen.no

Tema av Anders NorénOpp ↑