nytnaturen.no

Turopplevinger, turforslag, nyt naturen

Side 14 av 18

Kårstadnausta – Skåra

P1100132Denne våren har eg vandra mange turer i terrenget på Nordsida. I dei bratte lidene på nordsida av Nordfjorden, fra Faleide til Lote, blir det tidleg vår. Og her kan ein finne mange fine turer. Mange av dei er merka og innteikna på kart. Ikkje alle turane går fra bygdene og ned til fjorden, her er også mange som går langs etter lidene og etterkvart som snøen trekker seg opp er der mange fine turer i høgare i terrenget.

Nokre av turane har eg skreve blogginnlegg om før:

Nordsida skule – Ulvedalsneset,

Tvinnefossen – Tvinnekråna,

Lotsberg – Indre Åsane,

Bergsetnausta – Sølvbergnausta

Baggehola – Ulvegjølet – Botanisk hage

På tur over Nosakleiva, ein flott familietur

Eg er fasinert av det godt bevarte kulturlandskapet som finst i heile området på Nordsida. Setrane i fjellet og naustmiljøe ved fjorden vitnar om tider som var. Då alle resursar måtte utnyttast. Enten det var fjellbeite om sommaren eller ved,tømmer og tønneband for sal eller eige bruk om vinteren, ved fjorden. Produkta som vart laga for sal vart ført med båt til Bergen om våren.

Dei største gardane hadde naust ved fjorden, enten åleine eller ilag med andre. Når dei skulle til kyrkje i preike, gravferd, bryllaup eller barnedåp, gjekk folk ned sjøvegen til fjorden. Der sette dei ut kyrkjebåten og rodde til andre sida.  På mange av gardane var det kvinnfolka som rådde grunnen heime på gardane medan mannfolka var i skogen. Mange av nausta hadde mogelegheiter for overnatting, så i perioder var mennene heimanfrå i fleire dager.

Ein kan enda sjå restar av frukthagar som dei hadde langs med sjøvegen fra gardane og ned til fjorden. Mykje er attgrodd og hjorten har rasert mykje av det som ein gong var.
P1090467  P1090469
Turen til Skåra og Kårstadnausta starter mellom Skår og Rosenlid,  ca 400 moh.  Ein køyrer forbi Skår, til  nokre graner og ei utviding før siste bakken til Rosenlid.  Sjøvegen starter med granene og går over dyrka mark, delvis oppmura, til innerste hjørnet på dyrka marka. Om du er i tvil om traseen gå heilt i kanten på den dyrka marka.P1100074 Stien går innerst i hjørnet ved muren.
P1100076 Fine mur mellom innmark og utmarka.
P1100078    P1100080
Stien er tydeleg når ein kjem ut av innmarka. Det heng raude band stedvis langs med stien. Der er mykje skog så ikkje så mykje utsikt før ein nærmer seg fjorden. Denne dagen var det vått i terrenget. Når det da i tillegg er bratt så kan turen være ei utfordring, men det er berre å bruke god tid. Ta inn stemninga og prøv og forestill deg korleis dei før i tida streva med bører både opp og ned bakkane.
P1100082  P1100086
Av og til flater stien/råsa ut og terrenget blir enklare å gå i.
P1100090  P1100106P1100092

P1100100   P1100102
Ein ser tydelege spor av at det er lagt ned mykje arbeid på sjøvegen. Her er det lagt opp trappetrinn med stabbesteiner og det er mura opp med stein der stien går over kløfter i terrenget.
P1100101  P1100138
Ein ting vi såg mykje av var ramsløk. Dette var ukjent plante for meg, men dei som var med på tur var forberedt og hadde tatt med plastposer. Alle fekk ein fin fangst med seg heim.
P1100096
Her står vi ved Jyttene, ein liten hilljer som det går ann å sitje tørr under.
P1100107  P1100108
Eit godt stykke ned i berget kjem ein til eit stidele. Her kan ein så vidt skimte den gamle garden Kårstadskåra  som ligg ca 200 meter fra stidelet.

Stien/råsa vidare til Kårstadnausta går no i litt slakare terreng inn og nedover mot fjorden.P1100109P1100116      P1100117
Ved Kårstadnausta står det tre naust no.  Det er nausta til gardane på Heimlid, Fjellkårstad og Gald. Naustet som høyrde til garden Skår, låg på ein plass dei kalla for Kårstadtrynet. Det naustet for med isen sist det låg is på fjorden. Som ein ser av bildet så er det ikkje så veldi god plass til å plassere eit naust. Det er bratte berg som går rett i fjorden. Likevel har dei funne plass.  Her står to naust. Eit rett bak det som vi ser på bildet. Det tredje naustet, som høyrer tilGald, ligg litt lenger ute.
P1100125           P1100126
Her ser vi ei trapp som går opp mellom nausta til ei hylle i fjellet. Var litt usikker på den trappa så prøvde den ikkje. Dei siste åra har grunneigarane restaurert området heilt i fjæra. Også eit av nausta er restaurert.P1100132Ein gammal robåt som har gjordt nytta si  ligg der og vitner om aktivitet på fjorden i tidlegare tider.

KÅRSTADSKÅRA 140 moh.

Ein gammal nedlagt fråflytta gard som ligg i lida mellom Skår/Heimlid/Fjellkårstad og fjorden. Ein kan tenkje seg kor strevsamt livet på ein slik gard var. Men dei var flinke til å være sjølvberga før i tida. Dei utnytta aller resursane som fantest i nærheita. Og dei var arbeidsvillige. Når ein ser seg rundt om så ser ein at det er oppmura fine murer til veg på eigedomen, og for å få litt flater  i terrenget. Om ein tek turen fram til husa så vis hensyn, dette er privat eige.  Når ein står nede ved garden kan ein så vidt skimte hus på Rosenlid opp på kanten av berget.  
P1100143Kor lang tid ein bruker på denne turen er avhengig av mange faktorer. Den dagen vi gjekk turen var det vått og sleipt og vi brukte ca 3 timer ned og oppatt. Da hadde vi pauser med ramsløkplukking.

Distansen er vel 5.5 kilometer ned og opp.

Link til kart finn du på: Kårstadnausta – Skåra

GOD TUR!!

Tvinnefossen – Tvinnekråa

P1100199Å være turist i eigen kommune er heilt fantastisk. Utforske nærområdet, bli kjent og sjå den flotte naturen vi har rundt oss. Og ein treng ikkje reise så langt. Eg har vandra mange turer i dei fleste bygdene i kommunen, men likevel er det enda mykje å oppdage. Og om ein har vore der før så forandrer naturen seg over tid. Det fekk eg sjå på min tur på Hopland. Eg fekk sjå korleis naturen forvandla ei perle til eit inferno av stein og tre. Og dette skjedde ei natt da store vannmasser tok nye veier.

TVINNEFOSSEN

Namnet kjem av at elva eit langt stykke fossar eller kvervlar rundt, som når ein tvinner garn. Det vert sagt at dette er den einaste fossen i Nord Europa der folk og dyr kan passere under sjølve fossefallet. I gamle dager var dette vegen dei brukte når dei skulle frakte dyra ned til fjorden.

Utgangspunktet for turen er Rand skule på Hopland. Der er det gode parkeringsmoglegheiter.
P1100154
 Skilt viser utgangspunktet.
Fra skulen til Tvinnefossen er det 1400 meter i flatt terreng. Dette er overkomeleg for både små og store. Vegen er fin å gå på og det er mykje fint å sjå. Utsikten er upåklageleg.
P1100156  P1100157
Her ser ein første stykke av turen. Det går på grusvegen som går til gardane på Skrede og Rand. Når ein går langs veien så må ein studere på korleis det er for bøndene på slike plasser. Bøane er bratte som fy. Her på bildet ser ein at ein bonde har gjordt klart til vårens vakraste eventyt, gyllinga. Ei nødvendigheit for bøndene og for oss andre som også skal ha mat.
P1100159P1100161  P1100165
P1100162 På veg innover går ein forbi gamleskulen i bygda. Den var i bruk til midten av 70-talet.  Vidare går gardsveien under låvebrua. Og når ein går langs fjøsveggen ser ein desse flotte melkehølkja. Desse er kanskje i bruk enda. Og ein blir så glad når ein ser kor det er pynta ved fjøsveggen.
P1100167  P1100170
Når ein er komt forbi siste garden på Rand, «Gamlegarden», går vegen vidare innover bøen. Underlaget er mjukt å gå på og ein kan berre konsentrere seg om å nyte turen. Når ein kjem til utmarka og grinda er det skilta så det er ikkje tvil om kor vegen går vidare.
P1100172   P1100177
Rett før fossen er der sett opp benker og bord så ein kan ta ein pause. Kansje passer det ikkje for alle å gå siste stykket til fossen. Det er ca 100 meter fra rasteplassen og til fossen. Der er sti, litt steinete, men greit å gå. Ein må være obs på at steinane kan være glatte. Plassen er sikra med kjetting og alle går på eige ansvar. Mellom rasteplassen og fossen er der bygt eit utsiktsplatå. Da er det berre å stille opp og posere for fotografen.
P1100209  P1100184P1100205P1100186  P1100189

P1100193  P1100194
Fossen, Fjorden og blankskura elv.P1100195Når ein har vore inn og bak fossen så kan ein velge om ein vil gå same vegen tilbake. Da blir det ein tur full av inntrykk på knappe 3 kilometer. Har du lyst til å gå ein lenger tur så bli med ned til fjorden og Tvinnekråna.

TVINNEKRÅNA

Tvinnekråna er eit gammalt sagbruksmiljø som høyrer til garden Hammer. Bandsaga vart teken i bruk i 1920. Her blei det produsert ferdige tynner, tynnestavar og tynneband. Det var om våren og fram mot jonsok og om hausten der var nok vatn i elva til drift av saga. Kvernhuset, som inneheld kvernstein og tørkeheller, vart bygd i 1928. Same året kom det straum til bygda og bandsaga vart flytta opp i tunet. Sirkelsaga vart same året sett opp i Tvinnekråna. Då vart det tradisjonell sagdrift. Saga var i bruk fram til 1952-53.

Fra rasteplassen der det står benker og bord går det ein sti/rås ned til Hammerstunet. Dette er ein bratt men fin sti. Når ein er komt til Hammerstunet kan ein, om ein vil, avbyte turen og gå bilvegen tilbake til utgangspunktet. For å kome til Tvinnekråna, går ein vidare austover fra tunet og ned mot fjorden.
P1100178  Bratt, men fin sti til Hammerstunet.
P1100212     P1100214
P1100215     P1100221
Når ein har gått unnabakke ei stund kjem ein ned på ein traktorveg/skogsveg. Føl den og ein kjem etterkvart inn på dyrka mark. Her er det viktig at ein held seg på traktorvegen. Det er ikkje lov å  trakke på innmark. Ikkje berre enkelt å være bønder i slike bratte bakker. Må nesten sjå det for å forstå kor bratt det er. Vi såg mange utelader. Mange av dei stod på høge murer. Eit kunstverk i seg sjølv.
P1100222    P1100230
P1100232  Sikre vårteikn.
Når ein er komt fram til låven i Hammerstunet, går der ein traktorveg inn og nedatt mot fjorden. Der står skilt på låveveggen. Også denne vegen er fint underlag å gå på. Den er ikkje så bratt der den svinger seg ned mot fjorden.P1100235   P1100236P1100237
P1100241   P1100244
Nede ved fjorden ser ein kva slags ødeleggelser flaumen har gjordt. Her var det ei idyllisk perle med eit gammalt sagbruksmiljø. Og no er det eit stort rasområde. Enorme krefter har vore lause og reve med seg mykje stein, jord og tre. Eit under er det at saga fremdeles står på murane sine. Elva har delt seg og latt saga stå, men store mengder stein og jord har blitt lagt att inn i saga. Eigaren har litt av eit arbeid med å få plassen tilbake slik den var.  Nyt stunda ved fjorden. Her er det stilt og fredeleg.  Når ein er klar for å starte på oppstigninga igjen så går turen tilbake til Hammerstunet. Da kan ein velge om ein vil gå tilbake same vegen som ein kom fra Tvinnefossen eller om ein vil gå bygdevegen opp att til parkeringsplassen ved skulen. Turen langs bygdevegen er ein flott tur, der ein tek høgdemeter for kvart skritt opp bakkane.
P1100255   P1100256

Denne runden er på ca 7,5 kilometer.

Kart med innteikna rute finn du på: Tvinnefossen – Tvinnekråna

GOD TUR OG NYT VÅREN!

 

Strand – Furefjerding – Strandasetra

P1080875Høgt opp i fjellet på nordsida av Hornindalsvatnet ligg fjellgarden Furefjerding. I daglegtalen kalla Fjellja. Det har vore to gardsbruk tidlegare, men no er det berre eit som det bur folk på og som er i drift. I følge bygdeboka for Eid og Hornindal frå 1953, er gardane først nemde tidleg på 1600 talet. Natt til 25 mars i 1718 gjekk ei snødemme over Indre Furefjerding og gjorde stor skade. Etter det vart husa flytta 200 meter vestover og står no trygt for fonnlaup.

I 1976 var den private bilvegen til Furefjerding ferdig. Den går i hårnålsvinger opp dei bratte bakkane fra Hornindalsvatet. Det tok 12 år å ferdigstille vegen.

Denne turen som eg skal skrive om her, gjekk eg seint i november. Da var det fremdeles varmt og godt i fjellsida og fine farger. No når våren er her igjen anbefaler eg denne turen. Eg gjorde den som ein rundtur, men det går ann å gjere den så lang som ein vil.

Utgangspunktet mitt er Strand. Der fann eg ein parkeringsplass som eg sette bilen. Eg spurte ein lokal bonde om det var greit at bilen stod der. Det som er viktig er at ein parkerer så ein ikkje står til hinder for andre.P1080845 Parker godt ut til sida. Tankbiler skal ta svingen.
Da eg parkerte her så var eg klar over at det kom til å bli nokre kilometer på asfalt. Men at turen langs Hornindalsvatnet skulle bli så fin hadde eg ikkje forestilt meg. Det var så stilt. Ingen biler. Der kunne eg gå og studere kjent terreng og fjellformasjoner fra ein ny vinkel.
P1080850 Sjølv i november var det liv i blomstrane.
P1080854 Det er fin og nylagt asfalt langs vatnet.
P1080859
Kjente fjellformasjoner fra ny vinkel.
Fortset ein vegen langs vatnet kjem ein til slutt til Navelsaker. Men eg tek av til Furefjerding og starter på motebakken.
P1080861
P1080865  Spor fra tidlegare vegtraseer.
P1080866 Bratt og smal veg uten autovern.
I vinter sende NRK eit innslag på «Norge Rundt» fra kraftforleveranse til Furefjerding. Det var spektakulært å sjå den store lastebilen på den smale vegen.
P1080867   P1080869
Gamle instalasjoner langs vegen minner om at det har vore tøffare tider å bu og leve på ein fjellgard.

Etter kvart som ein tek høgdemeter opp bakkane og ein nærmer seg tunet blir utsikten vidare og flottare.P1080868P1080876Her ser ein fra venstre: Gløvrefjellet og Ytrehornsnakkjen med Otredalsstranda. Grodås sentrum, Setrehornet, Gulkoppen, Kjøsahalsen,  Middagsfjellet/Øyenibba, Kjøs  med Bjørnaholmen. Langt bak i snøen ligg Jostedalsbeen og Lodalskåpa. Ein ser Gryta og Årheimsfjellet. På sørsida av vatnet ser ein litt av bebyggelsen i Holmøyane.

Turen vidare mot Yste Furefjerding går på dyrka mark, der er køyreveg opp og forbi masta. Ein går vestover mot ei grind mot utmarka. Ta kontakt med folk i tunet og spør om vegen om ein er usikker. Og husk å lat att grinda etter deg.

Traseen frå Indre til Ytre Furefjerding (knapt 2 km) går i slakt terreng, det er stedvis merka med raude Tèr. Underlaget er flott å gå på, reint idyllisk og utsikten er upåklageleg.
P1080878  P1080880
P1080883  P1080886
 P1080887  P1080888
På Ytre Furefjerding budde  fjellbonden, lokalpolitikeren og skribent Johan O. Lillestøl og kona Pernille til langt ut på 1980-talet. Her gjekk kraftlinja over eigedomen utan at fjellbonden såg noko grunn til å koble seg til. Berre dei siste 4-5 åra hadde dei elektrisk kraft innlagt.

Husa på Ytre Furefjerding er no til nedfalls. Men her har ein nøysam familie hatt sitt tilhold i mange år. Bygd opp av ingen ting.  Da Johan kom til garden, starta han men å vøle hus og fjøs. Etter kvart skaffa han seg to lamb. Men stor nøysemd og hard arbeid voks flokken og med åra sende han 120 sauer på sommarbeite.P1080895  P1080896Stien/råsa vidare til Strandasetra går i litt stigning forbi huset og vestover.
P1080897 Kattungen Fride var med på tur.
Ein turkammerat slo følge frå Indre Furefjerding. Korleis i all verden får ein ein kattunge til å snu!? Den dagen eg gjekk var der ikkje folk heime i tunet så eg kunne ikkje få hjelp. Trudde den skulle bli lei og gåen og snu, men nei.  Måtte etterkvart ta telefonisk kontakt med eigaren for å forhøyre meg om alderen til denne turkameraten. Eg hadde veldi lite lyst til å snu. Eigaren gav klarsignal om at pusen, Fride, kunne få fortsetje.

Når ein har gått litt stigning og er komt fram på slik at ein ser nedatt til Strand går det  sti/rås ned i eit lite juv før ein stig oppatt til Stranasetra. Ein kan gå den stien eller fortsetje opp Geitskogegga og runde av juvet lenger inne. Ein kjem innpå skogsveien ved setra.

P1080899  Strandasetra med skogsveien i bakgrunnen.
P1080906  P1080909
Fra Strandasetra og ned til Strand går det ein fin, men bratt skogsveg.
P1080910 Her nærmer ein seg gardane på Hatlelid.
Når eg kom ned til Hornindalsvatnet og til  bilen så var det å køyre kattungen Fride heim til Indre Furefjerding igjen. Der møtte heile familien opp for å ta imot den turglade katten.

Denne runden er ca 12 kilometer.

Kart over turen finn ein på: Strand – Furefjerding – Strand

Lotsberg – Indre Åsane

P1090490Ein ny tur er utforska og eg deler den gjerne med dokke. Denne gangen har eg tatt turen ut av kommunen og til nabokommunen Eid. Dei veglause gardane Ytre Åsane og Indre Åsane ligg i fjellsida mellom Lote og Hennebygda.  Har lenge høyrt snakk om råsa/stien fra Lotsberg til Indre Åsane, men først no vart den utforska. Og snakk om overaskelse! Hadde i utgangspunktet sett føre meg ei vanleg rås/sti som gjekk høgt opp i lida, men der tok eg grundig feil.

Denne turen som eg skal beskrive her ligg i Åsane naturreservat.  Eit naturreservat på totalt 1.424km2  og med spesielle førekomster av edellauvskog.

Oddgeir Bruaset har i boka si «På fjellhylle og havstrand – livet på veglause gardar i Nordfjord»  skreve om livet på desse gardane i fjellsida mellom Lote og Hennebygda.

Må innrømme at eg mange ganger i løpet av turen studerte på kva som fekk folk til å rydde seg gard og busetje seg i slike bratte fjellsider. Tankane gjekk tilbake til dei første som kom og begynte å rydde seg heimar.  For eit slit folke før i tida hadde for å overleve.  I boka til Bruaset les eg om at på Åsane var det gode hamnegangar (beite) og at folket der tok imot kyr frå gardane med dårleg beite på sørsida av fjorden. Dette var med på å gjere Åsane til ein velstandsgard.

Men la oss ta turen.

Ein kjem seg til utgangspunktet ved å køyre til Lote. (E39 fra Nordfjordeid, Panoramaveien eller Rv 15 fra Stryn). Ta av til Lotsberg og fortset vegen heilt til endes. Da er du komt opp i tunet på Indre Lotsberg. Der er det parkeringsmoglegheiter, men pass på at du parkerer så bilen ikkje står i veien for dei fastbuande.

På garasjen i tunet står det oppslag med kart om turen til Indre Åsane.  Gå under låvebrua og vidare innover bøen mot skogkanten rett bak dette bygget.
P1090492
Eg kan godt sei eg vart overaska over vegen inn lia. For det som eg trudde var ei vanleg rås/sti var ein gammal vegtrasè. Og den var fint rydda og vedlikeholdt.
P1090495 Vegtraseen var ca 1,5-2 m breid.

P1090497
Bilde:Fra Lotsberg kom vi den vegen som ligg lengst til venstre.P1090500  Utsikt ut Nordfjorden.
P1090501Bilde: Godt å ha noke å lene seg mot mens ein studerer utsikten. Her er det bratt ned!!
P1090506
Bilde: Som ein allè ligg vegen der. Under hammaren kunne ein sitje tørt om det var nedbør.P1090507Her er ein nesten komt inn på Ytre Åsane. Her bur det fremdeles folk, sjølv om dei ikkje har veg. Mange fine klopper over elvane som kryssa vegen.
P1090511  P1090513
Som de ser av bildet så er det fjell på oppsida av vegen og bratt utføre på andre sida.  Likevel er det flotte muringer. Ikkje mykje HMS i den tid denne vegen vart bygd. Og her gjekk ungane til skule heile året. Dei fekk med seg ei øks som dei skulle bruke å hogge spor i isen om den hadde frose opp.
P1090521Bilde: Ingenting er som å finne våren og historisk grunn.
P1090530  Bilde: Indre Åsane.
Vi var på tur til Indre Åsane for eit par år sidan også, da  møtte vi Johan Lote, eigar av garden. Han hadde da vore ned til sjøen og fiska. Fangsten sende han til gards med taubana ilag med posten. Det var mykje og store grantre som låg på kryss og tvers over  vegen opp fra Åsevika da, men det såg ikkje den gamle mannen mørkt på.

Om ein no vil avslutte turen kan ein gå ned til fjorden ved Åsevika. Om ein vil fortsetje kan ein enten ta same vegen tilbake eller gå til Øvre Åsane. Støylen som ligg lenger oppe i fjellsida. Det er greit å finne vegen.P1090534Bilde: Utsikt inn Nordfjorden mot Randabygda og Tvinnereim. Ryssfjæra på andre sida av fjorden.

Denne turen er enkel å gå. Den passer for dei aller fleste både ung å gammel. Det er nesten flatt heile vegen. Fra Lotsberg til Indre Åsane er det ca 2,7 km.

Ein finn kart over turen på denne linken:   Lotsberg – Indre ÅsaneP1090536

GOD TUR!

Nordsida skule – Ulvedalsneset

Vinteren er på hell og eg er klar for å starte tursesongen på barmark.   I min iver etter å finne våren og utforske nytt turterreng så har eg i heile vinter studert kart på nettet. Og det mangler ikkje på alternativer verken på kart eller turer.

Ut.no (eit samarbeid mellom NRK og  DNT)har ei flott nettside som ein lett kan bruke for å planlegge turar og finne inspirasjon til nye turmål. Da er turane lagt inn med ein beskrivelse og innteikna på kart. Ein finn også oversikt over hytter og overnattingsplasser. Nettstedet er enkelt lagt opp og ein kan søkje på aktuelt område ein ønskjer å finne tur i.  I tillegg kan ein legge inn turer sjølv for å inspirere/informerer andre om turforslag ein har. Eg har lagt inn nokre av turane som eg har laga blogginnlegg av. Det kjem fleire etterkvart.P1090429Dagens tur ligg i nærområdet, langs Panoramaveien, på Nordsida.

Utgangspunktet og parkering  er ved Nordsida skule på Blaksæter. Der i fra går ein litt unnabakken før ein tek til høgre og fortset på skogsveg. Underlaget er mjukt og godt å gå på. I dag var det vind og det knaka godt i dei store grantrea som stod langs vegen. Ein koseleg lyd å høyre på.
P1090432  P1090434
P1090437  symbol på «som ein grønne tråd» på turen.P1090445Sjølv om kalenderen  viser februarså er det fine innslag av grønn vegetasjon.
.P1090439
Langs vegen ser ein innslag av gamle instalasjoner. Her er det gamle oppmuringer etter eit bygg.P1090448P1090449Langs vegen/stien kan ein sjå skilt som viser at her er andre tur alternativer i terrenget. Avstikkaren til Ulvedalsnausta må eg utforske ein anna gong.

Ved vegenden  går turen over på rås/sti. Det er merka med raude plastband. Det er no viktig at ein følger desse banda. Her er ein del dyretrakk og lett å ta feil retning. Ein god regel når ein ferdes i ukjent terreng er å sjå neste merke før ein går for langt fra forrige merke. Om det er vanskeleg  å sjå med ein gong, så ta deg tid til å stoppe opp og studer terrenget.
P1090450  P1090459
Eg hadde trudd at utsikten skulle være beire på denne turen, men det er ein del skog ein og del gamle rotvelter. Kansje hadde turen vore skumlare om det var mindre skog?P1090455Ikkje langt over fjorden til Utvik. I dag gjekk snøelingane halvveis ned i lida.
P1090457   Ei stor furu på kanten av stupet. Utvik i bakgrunnen.P1090462   Gamle instalasjoner langs stien/råsa.
P1090465   Her er spor etter noken som har leita etter mat.
Overaskelsen var stor da eg kom fram på denne hagen langt ut i Ulvedalsfjellet. Skogahagen, ein frukthage som har høyrt til bruket Skogen. Truleg i bruk fra slutten av 1800 talet og fram til midten av 1900 talet. Tilkomstsvegen til hagen er mura opp for hest, men det må ha vore litt av ei ferd å få avlinga derifra med hest.
P1090469P1090467     P1090468
P1090472     P1090477
Stien er fin og godt merka. På enkelte plasser er det bratt og ein må vise ekstra forsiktigheit. Det er viktig at ein følger merkinga. Ikkje spøk å gå seg vill i Ulvedalsfjellet.

Her er det fin utsikt mot Utvik. Ikkje langt over fjorden her.P1090474P1090484Denne turen som ligg innteikna på Ut.no er ca 3,5 km ein veg.  Har no seinare gått stien/råsa heilt fram til Baggehola. Det er fin sti/rås heilt fram og den går vidare til Sagedammen.

Sjå kart på denne turen på ut.no: Nordsida skule – Ulvedalsneset

VÅREN ER RETT RUNDT HJØRNE. BRUK DEN OG NYT DEN.

Eit nytt turår har starta

GODT NYTT TURÅR TIL ALLE TURINTRESERTE.

P1090232
Eit langt turår  ligg føre oss og mange moglegheiter til å nyte den flotte naturen som vi har rundt oss. I forrige innlegg oppfordra eg dokke til å kjøpe kart og kompass for å gje vekk i gåve eller å gje vekk ein invitasjon til tur i friluftsåret. Håper det vart mange flate (kart) pakker under treet i desember og at det var noken som var så heldig å få ein turinvitasjon.

Eg var så heldig at eg fekk ein invitasjon fra mine herlege ungdomar. Vi var på ein tur til Rondane i 2013 og plukka 2000 meters topper. No er destinasjonen uviss enda, men kanskje klarer vi å plukke ein 2000 meters topp i år og. Motivasjonen til å trene mot det målet er iallefall lagt.

20130830_164830   P1090249
Bilde: Fra turen i Rondane i 2013. No skal boka studerast for å «heve» julegåva.

Eg har ikkje kjøpt kart og kompass, men har brukt ein del av juleferien til å studere kart på nettet.  Det kartet som eg bruker på nettet er:  Godtur.no.  Dei karta som eg allereide har skal bli flittigt brukt også i 2015.  Mange nye turalternativ er notert ned og fleire kjem nok til etter kvart. Det blir turar både i nærområdet, innad i kommunen men også i nabo kommunane.

Ut fra statistikken på  bloggen min ser eg at den blir lest og det er veldig kjekt. Eg blir glad om de legg igjen kommentarer om turane. Like kjekt med ris som med ros. Da kan det bli betre. Del også gjerne innlegga. Da får fleire muligheit til å lese og kansje få inspirasjon til nye turer. Eg poster innlegga også på facebok. Om du vil lese bloggen og ikkje er på facebok kan du abonere på nettstaden. Legg da igjen epost adressa di oppe til høgre på innlegga. Da får du mail når det blir posta nye innlegg. Når det gjeld vegvalga til dei forskjellige turane så skriv eg ut fra korleis eg har gått turen. Der kan det være andre utgangspunkt, vegvalg, ting underveis som er vert å få med seg o.l som kan kommenterast. Og har de turforslag så kom med dei. Eg syns det er spennande med nytt tereng og nye turer.

Det har ikkje vore så stor aktivitet med bloggskriving i det siste. Årstida er vel hovudgrunnen. Det blir ikkje så mange turar i denne mørke og kalde tida av året. Det blir mest  trimturar langs vegane eller korte turar i skogen med ski eller truger. Men for dei som liker å gå på ski så finst det utruleg mange kilometer med preparerte skiløyper i nærområdet. Og muligheitene er mange og gode for å gå på tur og nyte naturen. I mange av dei preparerte skiløypene er det også akseptert at ein går på beina uten ski.

Meir informasjon om dei forskjellige turløypene finn ein på nettsidene til skianlegga.

Harpefossen.no

Hornindalski.no

Turløyper Stryn.no

Nordfjordfritid.no,    Veten il

Breimsbygdaskisenter.no

Volda skisenter.no

I innleggeg fra 30 november, Blir du med på tur inviterte eg til haudelyktturar no i denne mørke årstida. Vi er ein fin gjeng som går tur kvar tirsdagskveld. Da legg vi opp turan etter ønske , veir og føre. Da snømengdene ikkje innbyr til turgåing i terrenget uten ski eller trugar har vi gått langs bygdevegane. Ein tur har vi tatt i laussnøen. Da var der trakka spor fra før.  Det er utfordrande å gå i laussnøen, men kjempe god trim for heile kroppen. Om du har lyst til å være med er det berre å møte opp. Gode sko, ein refleksvest og ei lykt så er du klar.   Turane blir annonsert på bloggen/tirsdagsturane og på faceboksida til nytnaturen.no. Lik sida så får du oppdateringer når nye turer blir annonserte.
IMG_20141209_181935  Ein triveleg gjeng poserer for fotografen.
Dei siste dagane har det vore mykje fokus på styggeveiret «Nina» som skulle avlegge oss ein visitt. Eg liker meg godt ute i skogen når det er ving og blåst. Derfor bestemte eg meg for at denne laurdagen skulle eg ta trimturen før husarbeidet. Målet var å gå ut i skogen og føle på naturkreftene, kjenne vinden i kroppe og kor snøen piska meg i ansiktet. Eg pakka sekken med kamera, drikke og ekstra votter.
P1090212  Klar for tur ilag med «Nina».
Var spent på denne temprementsfulle dama. Først på turen fekk eg høyre vinden i trekronene og duren når vinden kom inn langs med fjellsida. Ingen andre lyder var å høyre. Kun vinden. Deilig stillheit i skogen.P1090216
Eit å anna spor i nysnøen etter dyr var det å sjå, ellers var det berre meg og naturen. Å ta seg pause  med ryggen til ein furulegg og berre høyre på vinden. Det er nesten ingenting som kan måle seg med det.
P1090221
Det var mykje laussnø opp bakkane. Har nettopp investert i nye truger og det var ein ny opplevelse å ta seg fram med dei. Etter vel to timer  og mykje svette var eg komt til Gråberg. Og det var nok fraværet av selskapet med «Nina» som var årsak til at Gråberg  vart målet. Akkurat da eg kom på toppen sprakk skydekket opp og sola bada terrenget i flott lys. Og for ein utsikt!! Eg såg tydeleg at vinden ruska i snøen på dei høge fjelltoppane som omkransa fjorden og bygdene der nede. «Nina» vart fort tilgitt sitt fravær og ein hadde plutseleg eit anna fokus. P1090244  P1090239
Ein blir fort kald når ein står i ro etter å ha svetta så mykje. Og ekstra ullskjorte hadde eg ikkje tatt med. Eg skulle no berre ut i skogen ein tur…… Etter litt fotografering, drikke og innskriving i turboka til Markane il var det på tide å snu heim over igjen. No låg spora der så det vart ei enklare reise heim.
P1090243  P1090246
IMG_20150110_121443   IMG_20150110_121753

NATUREN KAN NYTAST I BÅDE STYGGEVEIR OG I FINVEIR. GOD TUR!!

Julegåvetips til friluftslivsåret

Regjeringa har bestemt at 2015 skal være friluftslivåret. Og formålet med friluftslivsåret er å gje friluftsliv auka oppmerksomhet og å få fleire nordmenn til å drive friluftsliv i ein eller anna form.

Mangler du fremdeles  gåver før lista er komplett? Vrir du hjernecellene for å kome på noko lurt?

Eg vil med dette kome med ein ide til ein pakke som kan glede barn og vaksne i alle aldrer.

Kjøp eit kart og gjerne eit kompass og inviter  til ein felles tur ilag med mottaker. Dette er ein pakke som ikkje blir skapfyll.  Mottaker kan sjølv velge tur eller du som giver kan gje ein spesifikk tur.

 

 

 

 

 

Å studere kart er spennande. Å finne nye plasser som ein ikkje har vore, sjå på høgdemeter, setrar/støylar, finne nye stier/råser i nærområdet i eigen kommune og i nabokommunane.

Å ha eit kart på veggen heime der ein teiknar inn turer som ein har gått, korte eller lange. Bruke nåler for å markere plasser som ein har besøkt. Dette kan være med på å trigge nyskjerrigheita til barna og få dei intresert i friluftsliv.

Å lære barna om kartbruk er ei investering for eit spennande friluftsliv seinare i livet.  Kart og kompass er eit viktig hjelpemiddel når ein driv friluftsliv, og dei grunnleggande kunnskapane bær ein lett med seg når ein først har lært dei. Det er ikkje berre for å finne fram til der ein skal det er viktig med kunnskap om kart. Det er viktig for å ferdast trygt, for å finne vindstille rasteplasser, finne gode fiskeplasser, finne ut kor høgt ein er, og finne ut kor langt det er til bestemmelses stedet eller om ein må velge ei alternative ruter.P1090068Bilde: Litt av mi knippe med kart. Dei er velbrukte og har hjelpt meg mang ein gang.

I vår teknologiske verden så er det mange gode kart å finne på nettet. Men ingen ting slær det å ha eit kart i handa. Da slepp ein også det problemet at ein går tom for batteri på telefonen.  Å setje seg ned i lyngen eller på ei setrekvie og studere på kva ein ser rundt seg. Finne namn på plasser som ein har gått eller som ein ser på andre sida av fjorden/dalen.

Ikkje alle turer treng ein kart og kompass til. Inviter med deg gode venner, pakk sekken med god mat og varme drikke og legg av gårde. Ein treng ikkje gå så langt. Det viktigaste er at ein har det kjekt og er ilag. Finn ein fin plass og slå leir. Om omgivelsane tillet det så er det koseleg å fyre bål, spessilet no når det er mørkt ute.  Om ein finn ein bergknaus kan det være fint med mange te-lys i bergsprekkene. Husk berre å ta med alt søppel heim etter bruk.

Eg har ved fleire høve brukt denne ideen. Ein vinderdag for mange år sia inviterte eg tre venninder til tur i naturen. Eg hadde på forhand forberedt «leirplassen».  For å kome til leirplassen tok eg dei med på ein spasertur for å «villede» dei om målet.  «Leirplassen» var 100 meter fra huset. Der sat vi under ei stor gran med levande lys i lykter, kaffi og noke godt å varme seg på i koppen. Det var -12 grader, men vi var godt kledd og det vart seine nattestimer før vi tok kvelden. Ein kveld vi mimrer om stadig vekk no mange år etterpå.

026 «Mi gran» som vi sat under før «leirplassen» var rigga.

DENNE IDEEN KAN KOMBINERES I DET UENDELEGE, SLEPP FANTASIEN LAUS OG INVITER MOR, FAR, SØSTER, BROR ELLER EIN GOD VENN UT I NATUREN.

KUNNSKAP ER LETT Å BÆRE.

Har du lyst til å bli med på tur?

P1080982Ein nydeleg haust er over og vi har gått inn i vintertida.  Snøen let vente på seg , til fortvilelse for noken og til glede for andre.

Siste åra har eg ikkje brydd meg så mykje om snøen og skiføret.  Dette fordi helsa ikkje har tillatt fysisk aktivitet av den sorten. Men fysisk aktivitet er viktig uansett årstid så om vinteren  har det blitt  haudelyktturer langs vegane eller i terrenget.

For mange er det eit ork å kome seg ut når det er stummande mørkt.

Eg prøver å kome meg ut i frisk luft fleire gonger i veka. Dagslyset er det vanskleg å nå no når dagane er så korte.IMG_20141129_154810 (1)   P1080995
Bilde: Ole Morten og eg gjekk to flotte haudelyktturer nær Trondheim sentrum. Ladestien og Geitfjellet.

Det er ikkje kvar dag at haudet og tankane er på rett plass og slike dager  er det vanskeleg å kome seg ut i mørknet åleine. Kanskje er det fleire som har det på den måten?

Fremdeles er det utruleg flott å gå på tur i terrenget. Bruke stiane, dei gamle ferdselsvegane, løypetraseane og mindre trafikerte grusveier. Det er noke spessilet med å gå i terrenget. Det er ikkje det same å gå «gatelangs».P1080976Har du lyst til å bli med på haudelykt tur ein gong i veka?

Vi kan møtes og gå i ca 1-2 timer. Alt etter veir og føre.   Dette skal ikkje være noke treningsøkt. Men  ein går så ein held heten og har det kjekt. Og kanskje får ein gått ein plass som ein ikkje har gått i mørket.

Når eg går ut med eit slikt forslag må dei som vil være med akseptere at ein har forskjellige forutsetninger . Turane blir ikkje krevjande og ein venter på kvarandre.

BLIR DU MED?

Den Trondhjemske postvegen – Utvikfjellet

P1080789Ein ny del av den trondhjemske postvegen er utprøvd. Ein bit av trasèen som eg lenge har tenkt på at eg skulle utforske. Sjølv om vi no er langt ut i november komt så er det fremdeles snøfritt i terrenget og nydeleg å gå på tur.

Når ein søker på nettet  finn ein mykje informasjon om denne gamle historiske vegen som vart bygd for å få posten raskt fram mellom Bergen og Tronheim.

Ingemar Norstrand har skreve ei flott bok om postvegen . Her er mange fine bilder og kart.  Du finn boka her:Postvegen Bergen- Trondheim

Det var mange drakampar før det vart bestemt kor trasèen skulle gå. Men ved kongeleg resolusjon av 13 mai 1785 vart den indre trasèen valg framfor ei postrute nærare kysten.

Trasèen fortel om kor lite brukbar den gamle metoden med å bygge veg i rette linjer var. Frå toppen av Utvikfjellet går vegen rett ned mot Utvik. Det var tunge bakkar som hestane hadde store vanskar med. Den nye riksveien , som er lagt i store svinger, krysser postveien fem gongar.

Utgangspunket for turen min er Utvik. Her kom posten til kai etter å ha blitt rodd over Innvikfjorden fra Faleide. Og da gjekk ferda vidare opp bakkane mot Utvikfjellet.

Turen fra Utvik til Flølo er ca 11 kilometer.P1080758 Bilde: Her ser ein inn Innvikfjorden. Eit godt stykke å ro postruta til Faleide.P1080761P1080760Mange plasser er ikkje trasèen for postvegen lenger synleg. Om ein vil finne mest mulig av den lyt ein spørje kjentfolk i det aktuelle området. Fra Utviksentrum må ein gå litt mellom husa før ein finn trasèen. På bildet ser ein utgangspunktet der ein kjem inn på postvegen.  Stadvis er det godt skilta.
P1080763 Bilde: Her går det rett motebakka fra første skritt.
Ein går motebakka og gjennom eit par tun før ein kjem til riksvegen. Her i fra er postvegtrasèen  ikkje lenger synleg i terrenget så ein lyt følge riksvegen til Valakersvingen, vidare til neste høgresving og til Juliussvingen (ved Verlo, øverste garden før fjellet). Når ein no har passert Verlo og er komt forbi innmaka, kan ein velge å gå skogen rett opp for å kome innatt på riksvegen høgare oppe. Ein går da i eit granfelt, men det var ikkje problem å ta seg fram. Om ein ikkje vil gå i skogen, men vil følge riksvegen lenger, går ein forbi svingen der skogsvein går til setrane (ved bom). Vidar til ein kjem til Postvegskiltet. Her ifrå er det sammanhengande postvegtrasèe heilt til ein kjem opp på fjellet. Ei utviding på riksvegen gjer det også mulig å parkere bilen og ta utgangspunkt i turen her.P1080773P1080774   P1080776
Bilde: Trasèen er fin å gå på, brattare etter kvart.
P1080779
Bilde: Den brattaste delen av trasèen har fått ein del vannskade.P1080783Bilde: Trasèen viser godt i terrenget. Her med utsikt mot Innvikfjorden, Ulvedalsneset, Blakseter og Hildaneset.P1080787Bilde: Nesten på toppen….P1080790Bilde: Brekkestova på Brekka.

Brekkestova er ei gammal stove frå Bottolvbruket på Tistham. Stova vart flytta til Utvikfjellet i 1905. Tidlegare var det stemne to gonger om sommaren, med frammøte fra mange bygder. Stova ligg like ved postvegen.P1080797
Bilde: Fra Brekka og fram til skianlegget går ein i lysløypetrasèen.
P1080802  Bilde: Minnesmerke av Gabriel Reed.
Der er fleire kulturhistoriske «innslag» langs postvegen på Utvikfjellet.  Eit minnesmerke  over Gabriel Reed er reist på ein haug like ved riksvegen og skianlegget. Gabriel Reed var ein kjent spelemann og slåttekomponist. Han var også ein allsidig idrettsmann (skyting og skøyter). Reed vart tildelt Kongens fortjenestemedalje i gull.P1080804Bilde: Her ser ein skianlegget på Utvikfjellet.

For å kome til postvegtrasèen vidare til Breim går ein forbi skiheisane og vidare til parkeringsplass på venstre sida av riksvegen.
P1080805   P1080808
P1080809   P1080812
Bilde: Tydeleg trasèe i terrenget.
P1080815   P1080817
Bilde: Stille stille på historisk veg.
P1080819Bilde: Ein del vannskade.

Den dagen eg gjekk turen var det ein del vind.  Det susa og knaka godt i granene som stod langs med trasèen. Spennande og skummelt på same tid.
P1080820   P1080831
Bilde:Stein som endepåler for leda.
P1080822 Bilde: Flott utsikt mot Eggenibba.
Fra Utvik gjekk det bratt oppover, og fra fjellet og ned til Breim går det bratt unnabakke.  I 1866 tok diktaren og forfattaren Henrik Ibsen denne turen over Utvikfjellet. Ibsen skreiv om denne vegen: «Opstigningen kan være besværlig nok, men Nedstigningen paa den andre side (til Utvik) er dog verre. Angre touren vil man imidlertid ikke…..»

Når ein nærmer seg gardane på Breim så går postvegtrasèen delvis i beite og delvis på dyrka mark. Det er godt trakka og ein kan sjå at der er ein del som bruker trasèen til turveg. Vis respekt og lat att grinder og gå langs kanten av dyrka marka.
P1080826  Bilde: Her går trasèen langs dyrka mark.
Ved bebyggelsen er det skilta med postvegskilt i dei fleste kryss. Om ein er i stuss om veien, sjå om du ser lokale folk som kan geleide deg vidare.
P1080827
Etter å ha passert dette flotte kvernhuset, skal ein ta til venstre i neste kryss. Der er det ikkje skilt. Fortset så  bygdevegen til riksvegen.  Den krysser ein fort og fortset på bygdevegen til nytt postvegskilt. Der går det unnabakken forbi siste fjøsen og vidare nedover.
P1080828   P1080830
Det er ikkje alle deler av trasèen som er like mykje brukt. Men vegen ligg der.
P1080832   P1080834
Trasèen for den trondhjemske postvegen kjem ned til riksvegen på Flølo. P1080835Flott skilt som fortel om retninga dersom ein skal gå turen motsatt veg. I bakgrunnen ser ein fjellet Vora.P1080837

Ein finn kart med innteinka rute på ut.no: Den Trondhjemskepostvegen over Utvikfjellet

TA TUREN OG UTFORSKE DENNE HISTORISKE VEGTRASÈEN DER DEN SNOR SEG OVER FJELL OG GJENNOM DALER, SVINGER INNOM TUN OG GARDAR.

Maursetsetra, Markane

P1070520Maursetsetra er seter for gardane på Maurset og for ytre Hatledal. Den ligg høgt og fritt i lida over gardane.  Sela har i dei seinare åra blitt restaurerte.  Setredrifta var truleg slutt på i begynnelsen av 1960 åra.

Det er flott utsikt og ein ser vide. Markane il sitt skianlegg, Ullsheim, ser ein her midt i bildet.

Eg har tatt utgangspunkt for denne turen fra Ullsheim. Der er det gode parkeringsmoglegheiter.P1070488Bilde: Her ser ein Maursetsetra fra Ullsheim.

Det er tydeleg og god rås/sti til setra. Utgangspunktet er det same som for turen til Grendasetra. Gå over skistadion, tar av til venstre for brua på stadion, gå ned bakken og fortset  stien oppatt langs med linja. Gå på den flislagde traseen eit lite stykke. Ta til venster over ein haug og fortset  rett motebakka i stien/råsa rett under linja. Når ein kjem opp til Nordaelva går stien/råsa på austsida første stykket.
P1070490   P1070491
P1070492   P1070497P1070500Det er laga til god og stødig bru over elva. Når det er varm og fint veir er der fleire kulper i elva som er fine og utforske, og kansje kjøle seg ned i for dei minste.
P1070504   P1070505
Bilde: Stien/råsa er ikkje merka, men tydeleg i terrenget.P1070549Bilde:  Mange fine plasser å setje seg ned og kvile. Her er det berre fantasien som set grenser for aktivitet.P1070510P1070511P1070512  P1070508
Bilde: Utsikt mot Hornindalsvatnet.P1070518Bilde: Utsikt fra Maursetsetra og mot bygda. 

Turen fra Ullsheim til Maursetsetra er ca 2 kilometer.

Fra Maursetsetra er det ein fin tur å ta vidare opp bak sela og opp bakkane til ei fin bru som går over Nordaelva. Vidar til Grendasetra og nedatt til Ullsheim.
P1080694
Markane il har trimposter både på Maursetsetra og Grendasetra.

Kart over turen finn ein på ut.no: Maursetsetra

TA EIN SETRETUR OG NYT HAUSTVEIRET

« Eldre innlegg Nyere innlegg »

© 2024 nytnaturen.no

Tema av Anders NorénOpp ↑