Side 10 av 18

Øyesetra, Markane

17. oktober 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Øyesetra høyrer til dei to gardane i Øyane. Den ligg i Markane, like over grensa til Hornindal kommune. Ein kan sjå setra fra bygda der den ligg høgt oppe i lida, under Øyenibba/Middagsfjellet.Utgangspunktet for turen til Øyesetra er på Maurset. Om ein kjem fra Stryn blir utgangspunktet ved den siste garden på høgre sida av vegen. Kjem ein fra vest blir det ved den første garden på venstre sida av vegen. Det er plass til å parkere i tunet ved gamle huset eller ved skogsvegen.Ein må ikkje parkerer slik at ein står i vegen for dei fastboande i tunet, i hyttefeltet eller for drift i skogsvegen. Ser ein folk i tunet så ta kontakt og spør om parkering.
Skogsvegen er fin og godt vedlikehalden. Når ein kjem til eit kryss skal ein ta den vegen som er i midten. Den går motebakka og i nordvestleg retning. Turen til setra er vel 2 kilometer og skogsvegen er ca 1.5 kilometer. Den siste delen av turen går i rås og terrenget blir brattare. Råsa er bra tydeleg og delvis merka med raude merker på treleggane og steinar. Ved enden av skogsvegen går turen over i rås. Ein går over ei elv og fortset opp bakkane. Råsa kan være litt utydeleg over ei myr, men der skal ein holde til høgre. Sjå etter raude merker.

Når ein går i skogen om hausten er det eit vidt spekter av farger. På turen til Øyesetra går ein forbi eit parti med ospeskog. Ospeskogen har både spessiell lyd, lukt og farge om hausten. Når ein kjem lenger opp i lida er det bjørkeskogen som dominerer.
Råsa flater ut på siste stykket og plutseleg ser ein sela på setra.På setra er det to sel og ein fjøs. Fjøsen eigde dei to bruka i lag. Gamle selet og fjøsen vart restaurert i 1999.
Setrekvia er bra stor, men noke myrlendt. I tidlegare tider var den verdifull slåttemark. Ein husmann fra Maurset leigde denne kvia. Han murte opp ein 100 meter lang steinmur på ovanforsida av setrekvia og hadde risgard rundt ellers. Dette vart gjordt for at krøtera ikkje skulle ete opp avlinga. Denne steinmuren viser tydeleg i terrenget enda.Øyesetra ligg ca 600 moh og utsikta austover mot bygda og fjella i aust og i sør er fantastisk. Markane i.l har ein av i alt ni setretrimpostane her på denne setra. Fra Øyesetra er det rås vidare til Øyenibba/Middagsfjellet.

Kart over turen finn ein på ut.no: Øyesetra

GOD TUR!!

Postvegen over Hunvikskaret/Hundeidet

26. september 2016 / Bodil Dybevoll / 5 kommentarer

Mange er nok ikkje klar over at ein gammal postveg går over Hunvikskaret/Hundeidet i Eid Kommune. Heilt fram til 1978 var den gamle postvegen den einaste vegen bygda Hundvik hadde til omverda. Ellers var fjorden ferdselsvegen til og fra bygda.
Eg gjekk tur i denne postvegen i fjor haust og her kjem nokre bilder og ein beskrivelse om kor ein finn denne vegen. Men først litt bakgrunnstoff.

Det lokale embetsverket og militærvesenet som sat spreidd i kringom i dei nordlege bygdene på Vestlandet, hadde trong for ein nokolunde jamn og trygg postgang. På slutten av 1700-talet vart difor Den trondhjemske Postvegen bygd mellom Bergen og Trondheim. I Sogn og Fjordane vart den teken fullt i bruk i 1795. Postvegen gjekk etter ruta Gulen-Leirvik-Dale-Førde-Jølster-Reed-Utvik-Faleide-Hornindal og vidare nordover til Hellesylt, der postsekken kunne skyssast vidare nordover med robåt. I 1823 vart det i tillegg sett opp ei postrute som gjekk nordetter vestlandskysten. I Selje vart bergensposten frakta over Mannseidet til Sunnmøre. Frå Eide i Moldefjorden ved Selje vart post som skulle innover til Nordfjord, send med landpostbod gjennom Rimstaddalen og ned til robåtskyssen som venta på Bryggja. Denne rodde ”Nordfjord-ruta” enda i Utvik der den korresponderte med ruta langs Den trondhjemske Postvegen.

Men nokre av dei viktigaste statlege funksjonane i Nordfjord var samla i Eid: Sorenskrivarkontoret låg på Løkja og militærvesenet hadde hovudsete på Nordfjordeid. Dessutan sat det ein sorenskrivar i Volda som gjerne ville ha raskare postgang. Dette var grunnen til at det i 1826 vart opna ein ny postveg over Hunvikskaret og gjennom Hjelmelandsdalen i Eid Kommune. Denne ruta korresponderte med Den trondhjemske Postvegen på Rebakken ved Breimsvatnet. Derfrå vart postsekken skyssa ut til Ryssfjæra, rodd over fjorden til Hunvik, derfrå med postsekken på ryggen over Hunvikskaret til Hundeide og vidar med robåt nord om fjorden til sorenskrivargarden på Løkja (Leikvin). Frå Løkja gjekk postsendinga nordover mot neste sorenskivar i Volda gjennom Hjelmelandsdalen og Bjørkedalen.
(kilde: Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane)

For å kome til utgangspunktet køyrer ein på sørsida av fjorden fra Nordfjordeid og til Hundeide. Følg skilting til Hundvik i ca 1,5 km til ei utviding/lunneplass på venstre sida. Der er startpunket for turen og god plass til å parkere.

Fra parkeringsplassen/lunneplassen tek ein vegen som går til høgre forbi stolpen som ein ser på bildet.

Underlaget i vegen er mjukt å gå på. Det er slakt terreng med nokre bratte kneiker. Traseen er tydeleg nok,men ein kan sjå at det ikkje er så mange som tek denne turen. Kanskje fordi få veit om den.

Gamle klopper over elvane ligg slik dei har lege i snart 200 år.

Den gamle postvegen går delvis paralelt med bilvegen som vart bygd i 1978. Når ein nærmer seg setra Hanshjellen kjem ein heilt opptil bilvegen. Gå forbi setra og hald til venstre på skogsvegen.
Skilttavla fortel om andre turmuligheiter i området. Eg har tidlegare gått turen til Veten/Takloveten og den kan fint kombineres med turen i postvegen.

Etter ca 300 meter kjem ein til eit kryss. Hald til høgre/rett fram. Etterkvart blir terrenget ein del myrlendt men ikkje vanskeleg å ta seg fram.

Turen gjer ein så lang som ein vil. Det er spennande å sjå kor langt ein klarer å følge den gamle traseen. Etterkvart blir postvegen meir og meir igjengrodd og når ein kjem over fjellet er den så og seie heilt vekke. Det er også ein fin tur å gå grusvegen heilt ned til bygda. Eg tok turen ned bakkane og var heile tida på utkikk etter spor i terrenget som kunne vise meir av den gamle postvegen. Eg kom i prat med ein bonde som bur i bygda og han peika og forklarte kvar postvegen hadde gått. Han viste meg vegen gjennom tunet og hagen sin og innpå den gamle postvegtraseen igjen. Slik vart det til at eg fekk gått eit stykke av postvegen som ligg «skjult» i skogen.

I Hunvika som alle andre plasser gror det igjen med skog, men der er enkelte utsiktspunkt. Her ser ein over Hunvikfjorden mot dei veglause gardane Metteneset, Årevika og Hammaren.
Utsikt inn Nordfjorden fra toppen av Hunvikskaret.

Går ein litt utom traseen får ein sjå ein mektig steingard. Denne har det vore mykje arbeid å lage. No står den der som eit symbol på ei faren tid akkurat slik som postvegen ligg der i skogbotnen. Ta turen og utforsk den gammal ferdselsvegen.

GOD TUR I SPENNANDE TERRENG!!

Øyenibba/Middagsfjellet fra Kongsvik til Ullsheim

31. august 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Denne turen går i grensefjella mellom Markane og Hornindal. Utsikten er fantastisk i alle himmelretninger.

Totalt er turen på 10.5 kilometer. Vil ein ha lenger tur kan ein starte ved hyttefeltet i Kjøs eller i Svorastranda og gå første stykke i Den Tronhjemske Postvegen.
Eg har tidlegare skreve om den turen : Den Trondhjemske Postvegen Kjøs-Svor
Velger ein å starte fra Kjøs eller Svor blir turen ca 2-2,5 kilometer lenger. Og vil ein ta ein rundtur eller det er problem med logistikken, kan ein plasserer ein sykkel på Ullsheim og sykle tilbake til utgangspunktet.

Eg starta på garden Kongsvik, eller Myra som bygdafolket kaller det.
Ca 500 m etter Kjøs bru, mot Hornindal, tek ein til høgre opp bakkane. Køyr ca ein kilometer til like ved gardstunet. Der går ein grusveg til venstre. Der starta min tur.
Første delen av turen går på grusveg/skogsveg. Gå til Den Trondhjemske postvegen og fortsett rett fram.
Fra Kjøsahalsen føl ein same råsa som eg har skreve om i innegget: Kongsviksetra- Svorasetra.
Dette er same traseen som ultra fjell-løpet Hornindal Rundt går i.
  Grus- og skogsveg første stykke.
  Her krysser ein postvegen og går rett fram.
Råsa til setrane er bratt, men tydeleg og godt merka. Ein tar mange høgdemeter opp til setra. Svorasetra ligg på vel 400 moh. Øyenibba/Middagsfjellet ligg på ca 850 moh.

Bilde 1: Kongsviksetra. Bilde 2: Svorasetra.

Etter å ha passert Svorasetra er det fremdeles ein del skog og god stigning i terrenget. Men etterkvart åpner landskapet seg og det blir flotte utsikta mot Hornindalsvatnet, Navelsaker og Otterdal. No er det fjellbjørk, kreklingebær og røsslyng i staden for lauvskog. No får ein meir følelsen av høgfjellet.
Utsikt mot Glitreggja, Hornindalsvatnet, Furefjerdnig, Navelsaker og Otterdal.
Flott på snaufjellet.

På bilda ser ein litt av merkinga til ultra fjell-løpet Hornindal Rundt. Øyenibba/Middagsfjellet er post to av i alt tjue kontrollposter som løparane skal innom.

Området rundt varden på Øyenibba/Middagsfjellet er nydeleg. Små vatn som ein kan stikke tærne i på varme dager. Der er tillaga fin sitjeplass med bord og benker av stein. Her er det berre å setje seg ned og nyte stillheita i fjellet.
Hornindal i.l har trimpost på Middagsfjellet.
Turen vidare innover går i tydeleg rås. Denne delen av turen er ikkje merka. Eg heldt til høgre innover fjellet. Da har ein fin utsikt til bygda Markane og alle fjella i horisonten. Fleire små vatn ligg i terrenget innover, det finaste er Småskorvatnet. Her er det laga til med fin sitjeplass av steinheller og ein bålplass. Kanskje har dette vore her heilt sidan det var Småskorstemne på denne plassen.
Småskorstemne vart arrangert fra 1920 og framover mot 1955. Stemne var ein sosial møteplass for ein kameratgjeng fra Hornindal og Markane. Det var både menn og kvinner som deltok. Stemnet var eit fast innslag tidleg i august kvart år. Dei hadde med seg mat og drikke. Ei kokke hadde ansvaret for å koke kaffi og servere mat.
Min oldefar var ein av dei som tok turen fra Markane. Han hadde med seg ein 15 liters ølkagge i sekken.

Det blir fortalt at der fremdeles skal ligge ein «skatt» etter desse stemna der oppe på fjellet. Det hadde seg slik at dei tok ikkje med seg heim drammeglasa/sølvbegera som dei brukte, men gjøymde dei i terrenget til neste sommar. Mange har leita etter denne «skatten», men ingen har funne den.
Ølkaggen som oldefar tok med på fjellet.
Fra Småskorvatnet kan råsa være litt utydeleg, men det er ikkje vaskeleg å orientere seg i det åpne terrenget. I horisonten er det kjente fjell i alle retninger. I aust ser ein blant anna Skåla, Årheimsfjellet, Avleinsfjellet, Skavteigfjellet, Melheimsnibba, Strandanibba, Gjerdanibba, Skarsteinsfjellet og Storelogpiken.Vestover ser ein Glitreggja, Sagtindane, Aasebønakkjen, Vedviknibba, Navelsakerfjellet, Kviteggja og Eidskyrkja.På veg austover mot Nordaelva passerer ein Ruksetjønna. Der skal det være fint å bade om veiret og temperaturen tillet det. Når ein kjem inn til elva finn ein også rås igjen. Følg den ned til brua.
Fra brua kan ein velge om ein vil følge råsa til Maursetseta eller gå over elva og gå til Grendasetra. Det er tydeleg og god rås til begge setrane og vidare til Ullsheim.Min tur gjekk til Grendasetra og vidare til Ullsheim. Alltid kjekt å ta turen innom setra, nyte utsikten og mimre litt.Grendasetra er eit populært turmål både sommer og vinter. Den ligg der lett tilgjengeleg fra Ullsheim. Både løypetraseen til Turløyper Stryn og råsa er fine alternativ til/fra setra. Den gamle setreråsa går unnabakken ved flaggstanga. Råsa krysser løypetraseen ved Gamlesetra. Der er det sett opp benk og bord og det er ein fin kvileplass med utsikt til Hornindalsvatnet. Setreråsa går vidar ned bakkane til venstre for den store furua. Etter kvart kjem ein til Loppesteinen. Gamlesetra og Loppesteinen var faste kvileplasser for dei som i gamledager gjekk til seters. På heimvegen var det godt å kvile hylkja på dei gamle murane og på steinen.

Bilde: Gamlesetra og Loppesteinen.

Etter Loppesteinen går råsa gjennom eit granfelt. Rett før ein kjem ned på løypetraseen, passerer ein Rømesvadet. Der har det nok blitt søla røme i den tid dei gjekk til seters.
Gå rett over løypetraseen og følg råsa til ein igjen kjem til løypetraseen. Der i fra er det berre å følge traseen/rulleskibana til Ullsheim.

Strake vegen til Ullsheim.
Her ser ein tilbake til Øyenibba/Middagsfjellet fra Ullsheim. Heile turen fra Kongsvik til Ullsheim er 10,5 kilometer.

Kart over turen finn ein på ut.no; Øyenibba/Middagsfjellet fra Kongsvik til Ullsheim

GOD TUR !

Laukisetra – Olden

20. august 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Laukisetra ligg høgt og fritt over gardane på Løken. Ein ser den opp på ei hylle på venstre sida når ein køyrer mot Oldedalen.Utgangspunktet for turen er ved sagbruket på Lauki. Ein køyrer mot Oldedalen og tar av i neste enden av Floen. Kjøyr til første knappe sving til høgre. Følg skilting til Laukisetra gjennom gardstuna fram til sagbruket.
Til Laukisetra er der fin skogsveg. Turen som eg beskriv går i den gamle setreråsa opp til setra og skogsvegen nedatt. Denne rundturen er 5 km. To kilometer opp råsa i bratt terreng og tre kilometer nedatt skogsvegen. Denne turen gjekk vi som ein tirsdagstur og eg var så heldig at eg fekk lokalkjente til å være guider.
For å kome inn på setreråsa gjekk vi rett opp fra sagbruket der vi parkerte og innpå skogsveg i skogkanten til venstre for hytta som ein ser på bildet.
Sjølv om veiret ikkje var av det beste denne kvelden så har det sin sjarm å gå på tur i regn og skodde også. Vi hadde ikkje gått mange høgdemeterane før vi fekk nyte utsikten, både oppover og nedover dalen.
Ein går første stykket på ein eldre skogsveg før ein går over i setreråsa. Følg med i terrenget, det er merka med ei pil på ein granlegg der ein skal ta av til råsa. Råsa til setra er berre delvis merka, men den er forholdsvis tydeleg. Stormar og uveir har herja i skogane i Olden også, så enkelte plasser kan råsa være litt vanskeleg. Terrenget og råsa er bratt, så når det er ei lysning i skogen, stopp opp og få att pusen og nyt utsikta. Ser ein godt etter ser ein Melheimsetra/Solheimsetra på andre sida av dalen.
Her er vi på eit parti der råsa går i slakt terreng. Like etterpå blir det bratt igjen. Da er det godt at det er tilrettelagt med stige og tau så ein kan ta seg fram uten problem
Laukisetra høyrer til gardane på Løken. Det er fire brukara som har kvart sitt sel. Fjøsane står ikkje lenger.
Når dei skulle ha kyrne til seters før i tida jaga dei buskapen ein lang omvei inn i Eidemaka. Setreråsa var for bratt for kyrne. På Laukisetra hadde dei tidleg løypestreng som dei brukte for å få mjølka til gards. Skogsvegen kjem opp bak og på austsida av sela. Siste stykket går ein over setrevollen. På Laukisetra, som på så mange andre setrar, står no graset høgt på setrevollen. Det var lite dyr å sjå i terrenget.Skogsvegen som går til Laukisetra er også bratt, men ikkje så bratt som råsa. Den går i mange svinger opp bakkane.

TA TUREN TIL DENNE FLOTTE SETRA I OLDEN.

GOD TUR!!

Tyssenaustet ved Tyssevatnet

27. juli 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Eg har lenge tenkt eg skulle ta turen til Tyssenaustet og Tyssevatnet. For mange år sia såg eg ein reportasje i ei avis om dette naustet og området rundt. Vart fasinert og har aldri gløymt dei bilda i avisa. Torsdag tok eg turen og eg vart ikkje skuffa. Eit fantastisk område med ville fjell og stille natur.
Naustet som no blir disponert av Ålesund og Sunnmøre Turistforening er bygd i 1934 og renovert i 2000/2001. Der er 6 senger, to av dei litt breidare så der er plass til 8 personer om ein er gode venner. Naustet er utstyrt med sengklede og utstyr for matlaging. Hytta er uisolert og utstyrt med elektrisk oppvarming. Like ved hytta står der utedo og eit naust. I naustet er der ein båt og ein kano er også tilgjengeleg.Bjørke er utgangspunkt for denne turen. Men før vi tek turen til fjells har eg lyst til å skrive litt om denne bygda og alt som rører seg der. Eg vart så positiv overaska over alt dei sysler med. Bjørke er ei bygd som ligg der Skjåstaddalen møter Hjørundfjorden, lengst inne i Storfjorden i Ørsta kommune. Det er ca 80 fastboande som soknar til bygda. Da eg køyrde inn Skjåstaddalen såg eg skilt langs vegen som indikerte aktiviteter av mange slag. Etter fjellturen tok eg ei runde med bilen og fekk bekrefta at i denne vesle bygda var det stor entusiasme og skapartrang. Dei fleste er sommeraktiviteter til glede for turister fra fjern og nært.
Før var Bjørke ein blindveg, men no etter at Kvivsvegen kom er det eit lett tilgjengeleg reisemål. Mange tek også turen til Bjørke med båt. Bygda fekk nytt marinaanlegg i 2013.

Allereide på 1960 talet var det stor aktivitet på Bjørke. Kraftselskapet Tussa gjennomførte da ei stor kraftutbygging og Tyssefossen vart etter det tørrlagt store deler av året. Tyssefossen var ein gong mellom dei 6-7 største fossane i Norge.

Bjørke kom skikkeleg på kartet i 1997 da telenor ville fjerne telefonkiosken som stod i bygda. Grunnen var at det var lite lønnsemd i den. Bygdefolket aksjonerte og lenka kiosken fast med sterke kjettinger og kampesteiner. Saka fekk mykje omtale i media, blant anna i VG, BBC og Washington Post. Den mest kjende telefonkiosken i verda vart døypt Prillar-Guri, som eit symbol på at det enno finst vilje til å kjempe på bygda. Telenor snudde i saka og bygda fekk behalde telefonkiosken sin.
Prillar-Guri vart også innslag i programmet Norske attraksjoner.
Ein haustdag i 2005 var dagen likevel komen, linjene vart klipte og summetonen for alltid vekke fra telefonkiosken. Men om summetonen er vekk blir kiosken ståande som eit bilde på noke som har vore.

Bertahuset på Jakobgarden.
Bertahuset er kårhuset på Jakobgarden. Navnet har huset etter ho som budde der før. Bertahuset er renovert og blir no utleigd ved dei ulike arrangementa som er i byda gjennom heile sommaren.
Jakobgarden driv med avl og salg av fjordhest. Jakobgarden er einaste fjordhestgarden i norge som har alle fem fargane på fjordhesten og har også norges einaste avlsgodkjente gulblakke hingst. Ved interesse ordnar dei med rideturar rund om på Bjørke.
Følg Jakobgården på facebok.

Hos Maria.
Hos Maria er eit Inn på tunet tilbud som blir drive av Maria Nikkinen Rørstad. Ho er utdanna barnevernspedagog med vidareutdanning i dyreassistert terapi og helse. Ho tek i mot personer som treng ein alternativ skuledag/arbeidsdag der rikt og variert dyreliv, natur, meistring, ansvar, mat og helse står i fokus.
Følg Hos Maria på facebok.

Postkjellaren.
I Postkjellaren i dei tidlegare postlokala på Bjørke har ei dame som elsker å sy sitt sommerutsalg. Det meste av det ho lager basert på gjenbruk. Kvart enkelt produkt blir unikt, da ho aldri lager to heilt like produkt.
I Postkjellaren er det også laga til ei spanande utstilling av gamle post-og telegjenstandar.
Les meir om dama som kallar seg Alva her: Tekstil og nostalgi i Postkjellaren.

Bakketunet.
Bakketunet er det eldste heilskapelege gardstunet på Sunnmøre. Tunet er freda og består av i alt seks bygninger der tømmeret i dei eldste husa er datert til år 1549.
Etter mange år med restaurering opna eigarane i 2010 tunet for besøkande.
I tunet kan ein oppleve kkunstutstillingar integrert i tunet sitt miljø. I stovebygningen, som inneheld to røykstover, kjøkken og kammers, er det kafé med sal av tradisjonell kaffimat. Det er høve for gruppeomvisningar og skreddarsydde opplegg for grupper.
Les meir om Bakketunet her og følg dei på facebook.

Antikklåven Erkegarden og galleri Bukke-Jo
I ein tidlegare geitefjøs er det no antikvariat. Her er det ei stor samling antikk og retro. På låven på Erkegarden, er det høve til å finne både små og store funn . Og mange har nok hatt med skatter heim fra turen til denne spennande låven.
Møbeldesigner Ole Jørgen Mork har opprettet desigavdeling i galleri Bukke-Jo. Dei utstilte modellane er ein liten del av design- og modellarbeider, utført i målestokk 1:5, gjennom dei siste 35 åra.
Følg Antikklåven Erkegarden på facebook.

Erkestova/ Kråkeslottet
Eit stort gammalt og spesielt hus som har vore prega av forfall i mange år får no nytt liv. Huset vart bygd i 1929 og blir no renovert etter strenge antikvariske retningslinjer. Han som teikna huset var truleg inspirert av hotell Søndmør som stod i Bjørkevikja.
Les meir og følg Erkegarden på facebook.

Bjørke har utruleg mykje å by på. Om sommaren er det ei aktiv bygd. Dei arrangerer Indiepopfestivalen Indiefjord. Indiefjord starta som ei spontan samling av venner i fjor, og har utvikla seg til ein festival med 21 band og artistar frå land som Norge, England, USA, Sverige og Australia.
Bjørke har også kulturløype, vandreheim, kyrkje, kulturhus, symjehall og sikkert mykje meir.
I tillegg til all aktiviteten som skjer nede i bygda har dei også fantastisk natur å by på. Og det var no turen min til Tyssevatnet/Tyssenaustet eg skulle skrive om.

Rett etter at du har passert skiltet som står Bjørke på, tek ein til høgre. I krysset står det skilt til dei forskjellige serverdigheitene. Køyr ca 400 meter, rett etter ein sving starter råsa til Tyssedalen. Parker i lommane langs vegen.
Lysninger i skogen gir utsikt til Skårasalen og Jakta. Tyssefosse med sine mange fossefall. Den er tørrlagt det meste av året.Utsikt sørvestover mot Saursvatnet og garden Ner-Saure og Fram-Saure og med fjellet Storkjelen i bakgrunnen.Råsa er fin å gå og tydeleg merka. Stillheita er komplett opp bakkane mot fossen. Her ser ein nedatt til Bjørke, garden Sætre og Finnes på andre sida av fjorden. Ein ser fjella Dukhornet, Kjerringkjeftane, Kjerring øyra og Nessethornet.Godt med ein kvileplass, ein plass for å finne roen.Rett etter kvileplassen er der god og stødig bru over elva. Ein god wier er der også til å halde seg i.Like etter at ein har gått over brua flater terrenget ut og det blir slakere. Ein går til ein kjem opp på den gamle anleggsvegen.

Den gamle anleggsvegen er nydeleg å gå på. No føl ei den til ein kjem fram til ei bru. Der tek ein til venstre og følger raude merker vidare til vatnet og naustet.Kjende fjell men fra ein anna vinkel. Til venstre ser ein Hornindalsrokkjen og på høgre sida ser ein Rokkekjerringa. Ein ser også litt av fossen som kjem fra Tverrelvdalen. Denne fossen har blitt flytta. Detter for å få vatnet til å renne til Tyssevatnet.Tyssevatnet og Tyssenaustet med Kvitelva, Kviteggja, Blådalen og Hornindalsrokkjen. Tyssevatnet ligg på 656-611 moh. Like ved sida av Tyssenaustet ligg utedoen og eit naust. Sterk stigning på golvet i hytta.
Da eg kom til Tyssenaustet kom eg i prat med ein familie som hadde kosa seg der i fleire dager. Dei anbefalte meg turen vidare til Tverrelvdalen. Det høyrdes så flott ut at eg berre måtte nytte denne fine sommarsdagen til fulle. For å kome til Tverrelvdalen går ein på høgre sida av elva. Eg gjekk meg fram på ei rås, men den er ikkje merka. Vegvalget seier seg mykje sjølv. Det er ei stigning på ca 200 høgdemeter. Dei ekstra høgdemeterane hadde ein fort gløymt når ein kom opp på kanten og fekk ta pause i den totale stillheita.Hornindalsrokkjen!!Tur/Retur fra Bjørke til Tyssevatnet/Tyssenaustet og opp i Tverrelvdalen så vart det knappe 11 kilometer.
Turen fra Bjørke til vatnet er ca 3,5 kilometer.

Kart over turen finn ein på Ut.no: Stien mellom Bjørke og Tyssenaustet

GOD TUR!!!
NYT STILLHEITA!!!

Takloveten på Hundeidsfjellet

17. juli 2016 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Det var Håkon den gode Adalsteinfostre (918-961) som fekk organisert eit landsomfemnande varslingssystem med vetar, men ein reknar med at det fanst meir lokale veterekkjer tidlegare. Hovudvarslinga på Vestlandet gjekk med vetar som vart tende langs kysten. Når vetevaktene innover fjordane såg bålet brenne på fjelltoppen ute ved kysten, vart rekkja av vetar tende innover så langt kvar rekkje nådde. Sidan vetane var i bruk som militært varslingssystem i minst 800 år, er det truleg at plasseringa og talet har variert ein god del gjennom tidene.

Takloveten på Hundeidsfjellet var den mest sentrale veten i Nordfjord. Frå Takloveten delte signalet seg vidare innover fjorden i tre liner.
Den nordlege lina gjekk fra Takloveten til Aasebønakken i Heggjabygda og vidare til Ytrehornsnakken i Hornindal.

Den mitre varslingslina gjekk frå Takloveten til Dimmaveten vest for Tistham, derifrå til Ulvedalsveten på Nordsida og til Vinsryggveten i Stryn. Frå Vinsryggveten delte den seg i to retninger. Den eine til Skår i Oppstryn og Vetekulen på Hjelle, den andre til Huaren på Auflemfjellet i Olden.

Den sørlegaste lina frå Takloveten gjekk til Breimsveten i Breim og derifrå til Midtvarden på Sørstranda i Gloppen.

Vetevaktene budde i små vetestover når dei var på vakt. På Ulvedal står enda den opphavelege vetestova. På Ytrehornsnakken og ved Vinsryggveten er vetestovene rekonstruerte i nyare tid.
(Fylkesleksikon for Sogn og Fjordane).

Utgangspunktet for turen til Takloveten er ved setra, Hanshjellen på Hundviksfjellet. Der er mogelegheiter til parkering like forbi dei to sela. Der står ei informasjonstavle med opplysninger om andre turmogelegheiter i dette området.
Turen starter ved denne infotavla og første stykket, ca 250 meter, går flatt innover. Når vegen deler seg skal ein halde til venstre opp bakken. Dette er ein skogsveg/anleggsveg som fører opp til ein sender aust for Takloveten. Ein kan følge denne vegen, men min tur gjekk i råsa. Overgangen til råsa kan være litt utydeleg. Der var sett opp steinar i kanten på skogsvegen og i råsa, men lett å gå forbi om ein ikkje er oppmerksom.Råsa er tydeleg, men berre sporadisk merka. Ein kan sjå nokre merker som Midtre Nordfjord Turlag har hengt opp og nokre raude merker på enkelte trestammar.
Når ein kjem opp er det flott utsikt i alle retninger.Denne dagen var det lavt skydekke men likevel ser ein langt. Vestover ser ein Hunvikfjorden, Ålfoten, Kroknakken (505moh), Hornet (719 moh), Nordfjorden og Stårheim. Aust- og sørover ser ein fra venstre Høgenakken (654moh), Anda, Gloppefjorden, Kviteneset, Hestenesøyra, Hyeneset og den veglause garden Skeistranda.Nordover ser ein Eidsfjorden, Haugen og HjelmelandsdalenTakloveten, som ligg på 565 moh, vart åpna i 1910 etter at bygdefolket i Hunvik og på Hundeide hadde bygdt den på dugnad. Dette til minne om det gamle varslingssystemet i gammal tid. All steinen som er brukt i varden er henta på begge sider av fjellet. Eit tungt og krevjande arbeid som vitnar om stor dugnadsvilje.
Går ein forbi varden og lenger austover får ein flott utsikt mot Nordfjordeid sentrum. Ein kan også sjå Aasebønakken der signala vart fanga opp fra Takloveten. Eg kom over spor etter gammalt hus eit stykke fra varden. Kanskje er dette tufter etter den gamle vetestova som stod på ved Takloveten.Turen fra Hanshjellen og til Takloveten er ca 2,5 kilometer og med ein høgdeskilnad på ca 250 meter. Ein tur som også er enkel for dei minste.

Kart over turen finn ein på Ut.no: Takloveten på Hundeidsfjellet

GOD TUR!!

Lindvika – Lindviksetra

10. juli 2016 / Bodil Dybevoll / 2 kommentarer

Å gå dei gamle setreresene fra gardane til seters er alltid interessant. Då får ein sjå gamle instalasjonar som vart laga til i den tid det var aktivt setreliv på setrane. Så denne gangen har eg ikkje valgt den kortaste og enklaste vegen til Lindviksetra. Den går fra Tua på Stigedalen,og er noke den som dei fleste bruker.

Turen eg vil beskrive er den gamle setreråsa som går fra gardane i Lindvika og opp dei bratte bakkane til skaret som ligg mellom Vedviknibba og Hestefjellet. Vidare fra skaret går ein forbi Skarvatnet og ned til setra.

For å kome seg til Lindvika køyrer ein Fv 664 på nordsida av Hornindalsvatnet mot Heggjabygda. Setreråsa har utgangspunkt fra den garden som ligg lengst vest. Det er eit aktivt gardsbruk, så ta kontakt med folket i tunet for å høyre om kvar du kan parkere. Da får du kansje også ei historie om tida da det var aktivt setreliv.

Gå gardsvegen rett opp og forbi låven. Da ser ein ei grind i steingarden. Setreråsa starter etter grinda. Husk å lat att grinda etter deg.

Råsa er lett å finne. Ein føl steingarden til ein kjem ut i kråna, etter det svingar den seg opp bakkane. Den er tydele og ikkje vanskeleg å finne første stykke. Ein ser tydeleg at dei i tidlegare tider har jobba for å få råsa best mulig. Det skulle være framkomeleg både for krøter og folk.
Langs dei gamle setreresene er det som regel plasser som har namn. Slik også langs denne råsa. Da eg snakka med kjentfolk etter turen, vart det fortalt om slike namn. Det var Neste Kleiva og Høgste Kleiva. Etter å ha gått turen berre ein gong klarer eg ikkje å sjå føre meg heilt kor desse plassane var.

Enkelte plasser er råsa lagt opp med steiner, andre plasser er den godt trakka i skogbotnen. Turen opp bakkane går i skog heilt til skaret. Går ein turen etter at det er komt lauv på skogen er det lite med utsikt.

Det er tre bruk i Lindvika og alle hadde sel, fjøs og lade på setra.
Når ein går på gamle setreråser ser ein ofte spor i naturen fra tidlegare tider. På dei fleste setrevegane var der ein plass som vart kalla kvile. Når dei bar melk eller melkeprodukt heim fra setra måtte dei kvile på heimturen også.
I bakkane opp til skaret kom eg over tre fint opplagde steinstoler. Desse står på ein plass som heiter Neste Kvile. Det er ein «stol» til kvart av dei tre bruka i Lindvika.
Der er også ein plass som blir kalla Høgste Kvile. Den ligg ca 150 meter under skaret på venstre sida.
Turen fra Lindvika og til setra er berre sporadisk merka. Likevel er stien/råsa forholdsvis enkel å følge. På eit par plasser kan ein bli litt i stuss, men stopp opp og sjå deg rundt, så finn ein vegen vidare.
Øvste/Høgste Kvile
Når ein nærmar seg skaret lysnar det i skogen. Rett før ein kjem opp på kanten går ein forbi murane av ei utmarkslade, Skarelada. Alle plasser det var råd å slå vart nytta og tørrhøyet vart oppbevart i utelada og tek ned til gardane seinare på hausten eller om vinteren .
Like etter Skaret, som ligg på ca 450 moh., kjem ein til Skarvatnet. Ein idyllisk, stille og fredeleg plass. Her er det godt å ta ein pause. Stien/råsa går vidare på høgre sida av vatnet og den er tydeleg og god. Når ein kjem fram på myrane skal ein halde til høgre og gå gjennom Lisjeskaret og vidare ned til setra. Fin rås heile vegen.Skarevatnet.Fin rås langs Skarevatnet
Lindviksetra med Kråkhornet i bakgrunnen.Lindviksetra.

Her ser ein nokre av sela og fjøsane på Lindviksetra. Vedviknibba på 729 moh. i bakgrunnen.
Om ein har lyst til å gå vidare fra Lindviksetra er der mange alternativ. Ein kan gå til Tua på Stigedalen. Den turen kan ein lese om her : Tua-Lindviksetra, eller ein kan legge turen om Vedviknibba og vidare til Vedvik.

Eg tok turen på Vedviknibba. Veivalget mitt var ikkje det beste og skal ikkje formidles her. Har blitt fortalt i ettertid at om ein held nord/nordvest over myrane og går mot ryggen av fjellet så finn ein sti/rås. Tek ein utfordringa med å gå uten nøyaktig beskrivelse så legg avgårde mot toppen.
Utsikten når ein er komt opp er heilt fantastisk.
Lindviksetra med Vedviknibba i bakgrunnen.

Her ser ein nedatt til Stigedalen og Storesetervatnet, Bakkesetervatnet og vidare inn Fladalen mot Movatnet.
Turen fra Stigedalen og til Movatnet kan ein lese om her: Fladalen til Movatnet.Fra toppen av Vedviknibba ser ein Nordfjordeid sentrum, Eidsfjorden og fjelltoppar så langt ein ser. Fra Vedviknibba er der merka T-løype mot Vedvik.Snur ein seg mot sør og søraust over ser ein Hornindalsvatnet, det store såret i terrenget etter jordraset i Skredestanda og monstermastene på den store kraftlinja som går gjennom området.

Kart over turen finn du her: Lindvika-Lindviksetra.

GOD TUR!!

Billingen Seterpensjonat – Diktarstien og Steinbrua

3. juli 2016 / Bodil Dybevoll / 2 kommentarer

Ekteparet Marianne Stensgård og Arnstein Fjerdinggreen driv Billingen Seterpensjonat. Det gamle tømmerhuset har blitt flytta fra Ramstadstronda i Skjåk til Billingen. Dette er eit pensjonat med spesiell atmosfæren. Tømmerhuset er nydeleg innreia og det er teke vare på sjela i huset. No står det der ved sidan av den brusande elva Tora, klar til å ta imot gjester fra fjernt og nært. Seterpensjonatet serverer lokalmat både frå eigen gard og ellers i Gudbrandsdalen og dei har rom for overnatting i 2 etasje. Det er skilta fra Rv 15, så ta turen bortom og kjøp ein kopp kaffi og ei vaffel eller kanskje søndagsmiddagen.
Billingen Seterpensjonat tek også imot lukka lag som bryllaup, komfirmasjonar og andre små selskap i skuldersesongane.
Billingen Seterpensjonat er også utgangspunkt for mange flotte turer i området. Her ligg DNT-stiar, landskapsvernområde og fjell så langt ein kan sjå og gå.

Her kan ein følge Billingen Seterpensjonat

DIKTARSTIEN / UTLEGGSBRUA
Diktarstien vart laga til i forbindelse med 100 års jubileet for diktaren Jan-Magnus Bruheim.
Diktaren var fødd i Skjåk og budde nesten heile sitt liv der. Han debuterte , 27 år gammal, med diktsamlinga «Stengd dør». Bruheim gav ut 40 bøker, gjennom like mange år. Det var mest lyrikk og barnebøker, men også prosabøker. Jan-Magnus Bruheim hadde i mange år hytte på Billingen. Her kunne han la seg inspirere av naturen og finne fred og ro.
Langs Diktarstien er det sett opp åtte plater/skilt med dikt av Bruheim.
Når du går langs Diktarstien så ta deg tid til å lese desse vakre dikta. Som ein ser av bildet så er råsa godt trakka. Denne turen er ca 700 meter, og går opp på den eine sida av elva og nedatt på den andre. Ein kryssr elva nedanfor samløpet mellom elvane Tora og Føysa. Når ein skal krysse elva går ein over ei gammal utleggsbru. Denne brua er truleg bygd på 1700-talet, kansje tidlegare. Dei mange elvane i området rundt Billingen har gjordt det vanskeleg å bruke og ta seg fram i terrenget.Brua vart bygd for å lette på dette. Når brua kom vart det enklare å reise gjennom Billingsdalen til Vestlandet uten å vade store elver.Denne utleggsbrua er bygd etter eit prinsipp som er veldi gammalt.
Det meste av den gamle brua fall ned i 1986. I 2008 vart brua bygd oppatt med delvis bruk av det gamle tømmeret. Trygt og godt å gå over. Spektaktulert med den store elva fossande under.Stien/råsa er tydeleg og godt merka heile vegen. Enkelte plasser er det laus grus, men ikkje problem å ta seg fram. Nyt freden og roen, i all elveduren, slik diktaren Jan-Magnus Bruheim gjorde når han var i distriktet.

STEINBRUA
Billingen Seterpensjonat er og så utgangspunkt for andre flotte spektaktulære turer. Runden til Steinbrua er ein av dei. Denne er også laga til som ein rundtur eller ein kan gå opp og ned på same sida av elva Føysa.
Utgangspunktet er det same som til Diktarstien/ Utleggsbrua og turen er godt skilta og merka. Rundturen om Steinbrua er 3,5 kilometer.Stidele mellom Diktarstien/Utleggsbrua og stien til Steinbrua tydeleg i terrenget og godt skilta.

Stien/råsa går etterkvart lenger inn i skogen og ein kjem inn i Reinheimen Nasjonalpark. Her får ein sjå store, gamle mektige furutred som er hundrevis av år gamle.
Furu (Pinus sylvestris) utgjer ein stor del av elgen og storfuglen si vinterføde. Furu som veks opp mot barskoggrensa, blir og kalla malmfuru fordi den veks seint, har tette åreringar og derfor har stor malmandel.

Ulvelav er ein sjeldent vekst ein får sjå på turen. Den veks særleg i gammal furuskog, på daud ved. Ulvelav er giftig. Den vart i tildlegare tider brukt som gift i ulveåte, derav namnet. Fram til 1800-talet var ulvelav handelsvare, og i Sjåk vart den sanka og seld på marknader rundt om i landet. Den vart også brukt til farging av garn. Ulvelav er raudlisteart og klassifisert som sårbar, og er sjeldan.

Når ein kjem ut av skogen dreier stien/råsa mot elva igjen. Ein kan tydeleg høyre at elveduren blir sterkare. Det er spennande å gå turen når ein ikkje veit kva som ventar ein. Og terrenget blir mektigare og mektigare.
Denne steinbrua er eit resultat av dei store geologiske endringane som skjedde for ca 10 000 år sia, da den siste istida i Skandinavia tok slutt. Da isen trekte seg tilbake vart store vassmengder frigjorde. Desse danna elvar som grov seg ned gjennom lausmassane og fast fjell. Slik vart gjølet i Føysa danna.
Den store steinen som no ligg nedklemt i gjølet har glidd ned og lagt seg til ro. Den ligg no fastklemt i gjølet som ei bru. I den lokale folketradisjonen er skapinga av denne merkelege brua trolla sitt verk.

Å krysse denne brua kan by på utfordringer for enkelte. Her er ikkje noke form for sikring så ein må vise stor forsiktigheit. Det er langt ned i gjølet og elva er stor. Har ein barn med må dei passast godt på. Oppsteget til steinen er høgt og kan også være vanskeleg for noken. Ta aldri sjanser.

Turen vidare på vest sida av elva gir panoramautsikt. Mot nordvest ligg Torsdalen og alle stiane/resen som fører inni fjellheimen. Til venstre på bildet kan ein så vidt sjå elva Tora. Fjellet bak er Vulueggi på 1771 moh.
Mot sør sørvest ser ein Vuluvatnet og Ottaelva. Lengst bak ser ein Skridulaupen 1962 moh.
Nedstigninga på denne turen går mellom dei to store elvane Føysa og Tora. Ein krysser elva Tora når ein nærmer seg setra. Når ein nærmer seg Billingen Seterpensjonat går dei to elvane ihop til eit løp og renn vidare ned i Ottaelva.Naturen har, langs heile denne turen, krydra terrenget med sine eigne skulpturer. Det er berre å studere og nyte.Når ein nærmer seg setra krysse ein elva Tora på Seterbrua. Denne brua er bygd av setereigarane på Billingen. Det er usikkert kor lenge det har vore bru her, men brua er svært gammal. Brua er lagt der innsnevringa i Tora elv er på det trongaste. Avstanden mellom brukara er akkurat så lang at lengda av ein tømmerstokk rekk over. Derfor blir ei slik bru kalla stokkbru.Billingen er ein av dei eldste setrane(seterstulane) i Skjåk. Ein veit at det har vore seter her i år 1665. Namnet Billingen har sitt opphav i det norrøne språket og tyder tvilling. Dette kjem truleg av at setra var delt i to. Øverstulen og Nerstulen. På setrane hadde dei geiter og kyr . Budeiene ysta ost og kinna smør av mjølka. Desse produkta vart frakta ned til bygda med kløvhestar. Rundt 1920 bygde dei seterysteri på Billingen, der alle setereigarane leverte mjølka og hadde felles ysting.
Ysteriet stod der som Billingen seterpensjonat står no. Bygningen som var ysteri vart flytta til Hamsevika og er no privat hytte.Når ein har passert setra og går langs elva kjem ein snart til der dei to elvane møtes. Der durer det godt. Like etterpå kjem ein til utleggsbrua som ein gjekk over om ein tok ei runde i Diktarstien.Ta deg tid til ei ekstra stund her på Billingen Seterpensjonat. Ein kan nyte utsikten og atmosfæra fra kafèn inne eller ta med kaffien ut og kome nærmare naturen.

Kart over turen finn ein her. Billingen- Diktarstien – Steinbrua

TA TUREN TIL BILLINGEN SETERPENSJONAT EIN FANTASTISK PLASS MED MYKJE ENERGI, FRED OG RO.
MAGISK – DRAMATISK – FANTASTIK.

Maragjølsetra/Rotisetra

26. juni 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Maragjølsetra/Rotisetra ligg oppe i Maragjøldalen, like ved sida av Maragjølet. Det er mange sel på setra, men berre ein fjøs. Dei andre sela har fjøs i underetasjen. Det kan være litt forvirring angåande namnet. På kartet står det Maragjølsetra, men denne setra blir også kalla Rotisetra. Fra gammalt av er det det som er rett. Dette fordi bruka på garden Roti leigde setregrunn og beite av garden på Skauset. Fra Roti til Skauset er det 8 kilometer så dei hadde ein lang setreveg. Dei hadde lov til å ræse buskapen langs bøgarden fra Roti til setra, ein dag om våren og nedatt ein dag om hausten.Utgangspunktet for turen er ved garden Skauset, på sørsida av Hornindalsvatnet, like ved Rv 15. Ein kan velge om ein vil gå heilt fra riksvegen eller køyrer skogsvegen til høgaste punktet, ca 1,5 kilometer. Om ein vel å gå heile vegen er der god parkeringsplass ca 200 meter ovanfor tunet.

Skogsvegen er fin å gå og eg anbefaler å gå heile vegen. Da får ein med seg flotte utsiktspunkt underveis.

Her er det laga til ein fin plass for pause. Den kan ein nytte både på oppovertur og på returen. Nydeleg utsikt. På bildet ser ein gardane i Lindvik, Hestefjellet og Sunndalsnibba.
Brunstbua.
Når ein kjem opp og skogsvegen flater ut kan ein sjå ei jaktbu, «Brunstbua», på venstre sida. Råsa til setra går opp til høgre litt lenger framme i vegen. Tydeleg tillaga der råsa starter. Eit skilt med Rotisetra står i vegkanten.
Første stykke etter at ein har gått over i råsa er der ein del skog , men landskapet åpner seg inni mellom og utsikten er upåklageleg. Her eit bilde av Sunndalsnibba og Kyrkjefjellet. Ein kan så vidt skimte gardane på Aasebøen og i Frislida i Heggjabygda.

Råsa er tydeleg å grei å følge. I starten er det litt myrlendt, men ikkje vanskeleg å ta seg fram. Ein kjem også fram på parti som er flate og ein kan rusle roleg i skogen. Eit par skilt fortel om plassnamn, men eg kjenner ikkje til bakgrunnen til namna.


Neresetra er ei seter som var brukt som vårseter, før det var gode nok beite på Maragjølsetra. Selet er høgt og med plass for buskapen i underetasjen. Fareskiltet som ligg utanfor selet var noko malplasert. Eg såg ingen farer.
  Selet med fjøs i underetasjen på Neresetra.
  Løypestreng fra Neresetra og opp på kanten.
Råsa er tydeleg og godt trakka. Første stykket frå Neresetra går i myr også i eit bratt parti før ein er oppe på kanten.

Utsikten når ein kjem opp på kanten kan ta pusten frå ein. Både vestover og austover er det sorslagen utsikt. Heldige er dei som kan nyte kaffikoppen sin der ein tidleg morgen eller kveldsmaten når kveldssola skin frå vest.
Ein ser gardane i Lindvika på andre sida av Hornindalsvatnet. Til venstre for gardane ligg Vedviknibba. Også eit fint turmål. Vidare ser ein Kjellvorneset, Mogrenda og Nes. Austover kan ein sjå heilt til Grodås.
Setreråsa går vidare bakover fra kanten og hyttene. Ein har knapt begynt å gå før ein er framme. Setra ligg der med fin utsikt austover mot Hornindalsvatnet og bygdene på nordsida av vatnet. Ein ser Kyrkjefjellet og Sunndalsnibba med Sunndalskaret i horisonten. Går ein råsa bakover forbi setra kjem ein nærmare Maragjølet .Spesielt å sjå elva korleis ho ligg langt der nede i terrenget. Det dura godt når det er mykje vatn i elva.
Maragjølsetra/Rotisetra ligg på 479 moh og turen opp fra Skauset er ca 3,5 kilometer
   Maragjølet

Kart over turen finn ein på Ut.no: Maragjølsetra/Rotisetra

PRØV TUREN OG SJÅ DEN FINE SETRA OG DEN STORSLAGNE UTSIKTEN!

Strandasetra og Aarheimssetra

16. juni 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Strandasetra ligg oppe i dei bratte berga ovanfor dei to gardane på Strand mellom Stryn og Loen. Det var litt av ein setreveg dei hadde når dei skulle ha krøtera til seters.
Strand hadde to setrar. Nedsetra og Høgesetra. På Nedsetra var setringa slutt tidleg på 1900-talet. På den setra kan ein så vidt sjå selmurane i terrenget. På Høgesetra (Strandasetra) var setringa slutt ca 1918.Turen starter ved skogsvegen som går opp mellom dei to gardane, og ein føl skogsvegen ca 200 meter til det flater ut. Ta stikkvegen til høgre. Føl den og sjå etter raude merker i skogkanten. Der starter råsa. Råsa til setra er tydeleg og enkel å følge. Den er merka med raude band og nyleg rydda.
Ta til høgre før stolpane.
  Raude merker markerer starten på råsa. Råsa er nyleg rydda for vindfall.
Denne setreturen er ein av dei brattaste setreråsene eg har gått. Mange ganger på turen studerte eg på korleis dei fekk krøtera med seg til seters. På den tida var turen til seters noke dei måtte gjere. No går ein turen av nyskjerrigheit og av eigen fri vilje.

Her går råsa forbi ei grov og er der vatn er det lurt å fylle vannflaska. Kaldt og reint vant er godt i bakkane, iallefall år sola står rett på og steiker.

Mange plasser ser ein tydeleg at det fra gammalt av har vore jobba med råsa. Enkelte plasser, i dei brattaste partia, er det lagt opp stein til trappetrinn. Akkurat som sherpanene fra Nepal gjer mange plasser rundt om i fylket no.
Når ein har plukka ein del høgdemeter kan ein finne åpninger i skogen. Og går ein nokre steg tilsides fra råsa får ein eit nydeleg utsikt ned att til Strand, over til Vanberg og til Avleinstranda og Muristranda i Olden.På andre sida av fjorden er det full aktivitet på anlegget på Rv 60 Olden – Innvik. Der blir det jobba med moderne veg i store kontrast til den gamle setreråsa som denne turen går på.

Om setreråsa er bratt så flater den også ut innimellom. Da kan ein få att pusten og muskelaturen får kvile litt før neste bratte. På eit av dei bratte partia har eit rotevelte teke råsa. Men dei som har rydda setreråsa har vore kreative. Ein stødig og god stige gjer det no enkelt å kome seg fram.
  Stødig og sterk stie erstatter råsa.
Like etter krysset der råsa kjem fra Stryn ligg Nedsetra. Eg har blitt fortalt at der kan ein sjå dei gamle selmurane. Eg må innrømme at gjekk rett forbi. Ein skal være observang heile tida om ein skal få auge på alt som skjuler seg langs gamle veger.
I boka som Kjell Råd har skreve om setrane i Olden og Loen sokn kan ein lese at fra Vanberg hadde dei griser i hamne på Nedsetra. Dei rodde grisene over fjorden og jaga dei til setra. Grisene søkte ly under ein hiller når det var stygge veir. Eit stykke etter krysset kan ein sjå ein hiller til høgre for råsa. Kansje var det der grisene fann ly. Tørt og fint er der iallefall.Høgt og fritt på ei lysning i skogen ligg Strandasetra. Der står to sel. Der er også murer igjen etter ein stor fjøs som fortel om arbeid og slit.
Etter å ha gått dei bratte bakkane opp til setra er det godt med ein pause. Her kan ein nyte utsikta til fjella i indre Nordfjord. Turistbygda Olden og dei flotte fjella Melheimsnibba, Hovfjellet med Ramnefjellbreen, Strandanibba med Årnesbreen og det mektige Skarsteinsfjellet kan ein skimte mellom treea.

AARHEIMSETRA

Råsa vidare til Aarheimsetra går i utkanten av setrevollen på Strandasetra. Like etter Strandasetra kjem ein opp på Langemyra. No flater terrenget ut og det blir lettare å gå. Det er ein liten kilometer og ca 70 høgdemeter mellom desse to setrane. Aarheimsetra ligg på ca 660 moh.
Det har opp gjennom åra vore fleire vegar til Aarheimssetra. I setreboka til Kjell Råd kan ein lese at den første vegen gjekk om Sætre. Seinare vart det ordna med veg i Stansane. Setretausene brukte alltid den vegen. Dosabakken var eit kvile på vegen opp Stansane. Her kledde setretausene av seg «dosa», skjørtet, for å være lettare kledt når dei skulle gå vidare mot setra. Ein anna veg til setra gjekk opp Kjerringfjellet og Reset. Denne vegen vart kalla Stigane og det var helst mannfolka som brukte den når dei skulle til setra.
Om turen til setra er travel så betaler det seg med den panoramautsikten når ein er komt opp.
Nyrestaurert sel på Aarheimsetra.Panoramautsikt fra Aarheimsetra

Denne flotte store gamle furua står på Langemyra mellom Strandasetra og Aarheimsetra.

Råsa fra Aarheimsetra via Strandasetra og nedatt til skogsvegen som kjem opp fra Aarheim er fin og tydeleg. På ein plass har den sklidd ut , men den er reparert og ikkje vanskeleg å forsere verken oppover eller nedover.
    Stilt i skogen.
Når ein kjem ned på skogsvegen har ein fleire valg. Tek ein til høgre og føl skogsvegen kjem ein ned til Aarheim. Tek ein til venstre føl ein skogsvegen og rås til Staveneset. På Staveneset har ein to valg. Ein kan følge råsa til Visnes eller skogsvegen tilbake til utgangspunktet på Strand.
  Skogsvegen fra Aarheim.

Råsa tar av fra skogsvegen og går inn Saurdalen og vidare ned til Staveneset.

På Staveneset kan ein velge råsa til Visnes eller skogsvegen tilbake til Strand.
Tilbake ved utgangspunket på Strand.