Kategori: Familieturer (Side 13 av 16)

Kårstadnausta – Skåra

2. mai 2015 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Denne våren har eg vandra mange turer i terrenget på Nordsida. I dei bratte lidene på nordsida av Nordfjorden, fra Faleide til Lote, blir det tidleg vår. Og her kan ein finne mange fine turer. Mange av dei er merka og innteikna på kart. Ikkje alle turane går fra bygdene og ned til fjorden, her er også mange som går langs etter lidene og etterkvart som snøen trekker seg opp er der mange fine turer i høgare i terrenget.

Nokre av turane har eg skreve blogginnlegg om før:

Nordsida skule – Ulvedalsneset,

Tvinnefossen – Tvinnekråna,

Lotsberg – Indre Åsane,

Bergsetnausta – Sølvbergnausta

Baggehola – Ulvegjølet – Botanisk hage

På tur over Nosakleiva, ein flott familietur

Eg er fasinert av det godt bevarte kulturlandskapet som finst i heile området på Nordsida. Setrane i fjellet og naustmiljøe ved fjorden vitnar om tider som var. Då alle resursar måtte utnyttast. Enten det var fjellbeite om sommaren eller ved,tømmer og tønneband for sal eller eige bruk om vinteren, ved fjorden. Produkta som vart laga for sal vart ført med båt til Bergen om våren.

Dei største gardane hadde naust ved fjorden, enten åleine eller ilag med andre. Når dei skulle til kyrkje i preike, gravferd, bryllaup eller barnedåp, gjekk folk ned sjøvegen til fjorden. Der sette dei ut kyrkjebåten og rodde til andre sida. På mange av gardane var det kvinnfolka som rådde grunnen heime på gardane medan mannfolka var i skogen. Mange av nausta hadde mogelegheiter for overnatting, så i perioder var mennene heimanfrå i fleire dager.

Ein kan enda sjå restar av frukthagar som dei hadde langs med sjøvegen fra gardane og ned til fjorden. Mykje er attgrodd og hjorten har rasert mykje av det som ein gong var.

Turen til Skåra og Kårstadnausta starter mellom Skår og Rosenlid, ca 400 moh. Ein køyrer forbi Skår, til nokre graner og ei utviding før siste bakken til Rosenlid. Sjøvegen starter med granene og går over dyrka mark, delvis oppmura, til innerste hjørnet på dyrka marka. Om du er i tvil om traseen gå heilt i kanten på den dyrka marka. Stien går innerst i hjørnet ved muren.
Fine mur mellom innmark og utmarka.

Stien er tydeleg når ein kjem ut av innmarka. Det heng raude band stedvis langs med stien. Der er mykje skog så ikkje så mykje utsikt før ein nærmer seg fjorden. Denne dagen var det vått i terrenget. Når det da i tillegg er bratt så kan turen være ei utfordring, men det er berre å bruke god tid. Ta inn stemninga og prøv og forestill deg korleis dei før i tida streva med bører både opp og ned bakkane.

Av og til flater stien/råsa ut og terrenget blir enklare å gå i.

Ein ser tydelege spor av at det er lagt ned mykje arbeid på sjøvegen. Her er det lagt opp trappetrinn med stabbesteiner og det er mura opp med stein der stien går over kløfter i terrenget.

Ein ting vi såg mykje av var ramsløk. Dette var ukjent plante for meg, men dei som var med på tur var forberedt og hadde tatt med plastposer. Alle fekk ein fin fangst med seg heim.

Her står vi ved Jyttene, ein liten hilljer som det går ann å sitje tørr under.

Eit godt stykke ned i berget kjem ein til eit stidele. Her kan ein så vidt skimte den gamle garden Kårstadskåra som ligg ca 200 meter fra stidelet.

Stien/råsa vidare til Kårstadnausta går no i litt slakare terreng inn og nedover mot fjorden.
Ved Kårstadnausta står det tre naust no. Det er nausta til gardane på Heimlid, Fjellkårstad og Gald. Naustet som høyrde til garden Skår, låg på ein plass dei kalla for Kårstadtrynet. Det naustet for med isen sist det låg is på fjorden. Som ein ser av bildet så er det ikkje så veldi god plass til å plassere eit naust. Det er bratte berg som går rett i fjorden. Likevel har dei funne plass. Her står to naust. Eit rett bak det som vi ser på bildet. Det tredje naustet, som høyrer tilGald, ligg litt lenger ute.

Her ser vi ei trapp som går opp mellom nausta til ei hylle i fjellet. Var litt usikker på den trappa så prøvde den ikkje. Dei siste åra har grunneigarane restaurert området heilt i fjæra. Også eit av nausta er restaurert.Ein gammal robåt som har gjordt nytta si ligg der og vitner om aktivitet på fjorden i tidlegare tider.

KÅRSTADSKÅRA 140 moh.

Ein gammal nedlagt fråflytta gard som ligg i lida mellom Skår/Heimlid/Fjellkårstad og fjorden. Ein kan tenkje seg kor strevsamt livet på ein slik gard var. Men dei var flinke til å være sjølvberga før i tida. Dei utnytta aller resursane som fantest i nærheita. Og dei var arbeidsvillige. Når ein ser seg rundt om så ser ein at det er oppmura fine murer til veg på eigedomen, og for å få litt flater i terrenget. Om ein tek turen fram til husa så vis hensyn, dette er privat eige. Når ein står nede ved garden kan ein så vidt skimte hus på Rosenlid opp på kanten av berget.
Kor lang tid ein bruker på denne turen er avhengig av mange faktorer. Den dagen vi gjekk turen var det vått og sleipt og vi brukte ca 3 timer ned og oppatt. Da hadde vi pauser med ramsløkplukking.

Distansen er vel 5.5 kilometer ned og opp.

Link til kart finn du på: Kårstadnausta – Skåra

GOD TUR!!

Tvinnefossen – Tvinnekråa

20. april 2015 / Bodil Dybevoll / 2 kommentarer

Å være turist i eigen kommune er heilt fantastisk. Utforske nærområdet, bli kjent og sjå den flotte naturen vi har rundt oss. Og ein treng ikkje reise så langt. Eg har vandra mange turer i dei fleste bygdene i kommunen, men likevel er det enda mykje å oppdage. Og om ein har vore der før så forandrer naturen seg over tid. Det fekk eg sjå på min tur på Hopland. Eg fekk sjå korleis naturen forvandla ei perle til eit inferno av stein og tre. Og dette skjedde ei natt da store vannmasser tok nye veier.

TVINNEFOSSEN

Namnet kjem av at elva eit langt stykke fossar eller kvervlar rundt, som når ein tvinner garn. Det vert sagt at dette er den einaste fossen i Nord Europa der folk og dyr kan passere under sjølve fossefallet. I gamle dager var dette vegen dei brukte når dei skulle frakte dyra ned til fjorden.

Utgangspunktet for turen er Rand skule på Hopland. Der er det gode parkeringsmoglegheiter.
Skilt viser utgangspunktet.
Fra skulen til Tvinnefossen er det 1400 meter i flatt terreng. Dette er overkomeleg for både små og store. Vegen er fin å gå på og det er mykje fint å sjå. Utsikten er upåklageleg.

Her ser ein første stykke av turen. Det går på grusvegen som går til gardane på Skrede og Rand. Når ein går langs veien så må ein studere på korleis det er for bøndene på slike plasser. Bøane er bratte som fy. Her på bildet ser ein at ein bonde har gjordt klart til vårens vakraste eventyt, gyllinga. Ei nødvendigheit for bøndene og for oss andre som også skal ha mat.

På veg innover går ein forbi gamleskulen i bygda. Den var i bruk til midten av 70-talet. Vidare går gardsveien under låvebrua. Og når ein går langs fjøsveggen ser ein desse flotte melkehølkja. Desse er kanskje i bruk enda. Og ein blir så glad når ein ser kor det er pynta ved fjøsveggen.

Når ein er komt forbi siste garden på Rand, «Gamlegarden», går vegen vidare innover bøen. Underlaget er mjukt å gå på og ein kan berre konsentrere seg om å nyte turen. Når ein kjem til utmarka og grinda er det skilta så det er ikkje tvil om kor vegen går vidare.

Rett før fossen er der sett opp benker og bord så ein kan ta ein pause. Kansje passer det ikkje for alle å gå siste stykket til fossen. Det er ca 100 meter fra rasteplassen og til fossen. Der er sti, litt steinete, men greit å gå. Ein må være obs på at steinane kan være glatte. Plassen er sikra med kjetting og alle går på eige ansvar. Mellom rasteplassen og fossen er der bygt eit utsiktsplatå. Da er det berre å stille opp og posere for fotografen.

Fossen, Fjorden og blankskura elv.Når ein har vore inn og bak fossen så kan ein velge om ein vil gå same vegen tilbake. Da blir det ein tur full av inntrykk på knappe 3 kilometer. Har du lyst til å gå ein lenger tur så bli med ned til fjorden og Tvinnekråna.

TVINNEKRÅNA

Tvinnekråna er eit gammalt sagbruksmiljø som høyrer til garden Hammer. Bandsaga vart teken i bruk i 1920. Her blei det produsert ferdige tynner, tynnestavar og tynneband. Det var om våren og fram mot jonsok og om hausten der var nok vatn i elva til drift av saga. Kvernhuset, som inneheld kvernstein og tørkeheller, vart bygd i 1928. Same året kom det straum til bygda og bandsaga vart flytta opp i tunet. Sirkelsaga vart same året sett opp i Tvinnekråna. Då vart det tradisjonell sagdrift. Saga var i bruk fram til 1952-53.

Fra rasteplassen der det står benker og bord går det ein sti/rås ned til Hammerstunet. Dette er ein bratt men fin sti. Når ein er komt til Hammerstunet kan ein, om ein vil, avbyte turen og gå bilvegen tilbake til utgangspunktet. For å kome til Tvinnekråna, går ein vidare austover fra tunet og ned mot fjorden.
  Bratt, men fin sti til Hammerstunet.
P1100212

Når ein har gått unnabakke ei stund kjem ein ned på ein traktorveg/skogsveg. Føl den og ein kjem etterkvart inn på dyrka mark. Her er det viktig at ein held seg på traktorvegen. Det er ikkje lov å trakke på innmark. Ikkje berre enkelt å være bønder i slike bratte bakker. Må nesten sjå det for å forstå kor bratt det er. Vi såg mange utelader. Mange av dei stod på høge murer. Eit kunstverk i seg sjølv.

  Sikre vårteikn.
Når ein er komt fram til låven i Hammerstunet, går der ein traktorveg inn og nedatt mot fjorden. Der står skilt på låveveggen. Også denne vegen er fint underlag å gå på. Den er ikkje så bratt der den svinger seg ned mot fjorden.
P1100241
Nede ved fjorden ser ein kva slags ødeleggelser flaumen har gjordt. Her var det ei idyllisk perle med eit gammalt sagbruksmiljø. Og no er det eit stort rasområde. Enorme krefter har vore lause og reve med seg mykje stein, jord og tre. Eit under er det at saga fremdeles står på murane sine. Elva har delt seg og latt saga stå, men store mengder stein og jord har blitt lagt att inn i saga. Eigaren har litt av eit arbeid med å få plassen tilbake slik den var. Nyt stunda ved fjorden. Her er det stilt og fredeleg. Når ein er klar for å starte på oppstigninga igjen så går turen tilbake til Hammerstunet. Da kan ein velge om ein vil gå tilbake same vegen som ein kom fra Tvinnefossen eller om ein vil gå bygdevegen opp att til parkeringsplassen ved skulen. Turen langs bygdevegen er ein flott tur, der ein tek høgdemeter for kvart skritt opp bakkane.

Denne runden er på ca 7,5 kilometer.

Kart med innteikna rute finn du på: Tvinnefossen – Tvinnekråna

GOD TUR OG NYT VÅREN!

Strand – Furefjerding – Strandasetra

22. mars 2015 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Høgt opp i fjellet på nordsida av Hornindalsvatnet ligg fjellgarden Furefjerding. I daglegtalen kalla Fjellja. Det har vore to gardsbruk tidlegare, men no er det berre eit som det bur folk på og som er i drift. I følge bygdeboka for Eid og Hornindal frå 1953, er gardane først nemde tidleg på 1600 talet. Natt til 25 mars i 1718 gjekk ei snødemme over Indre Furefjerding og gjorde stor skade. Etter det vart husa flytta 200 meter vestover og står no trygt for fonnlaup.

I 1976 var den private bilvegen til Furefjerding ferdig. Den går i hårnålsvinger opp dei bratte bakkane fra Hornindalsvatet. Det tok 12 år å ferdigstille vegen.

Denne turen som eg skal skrive om her, gjekk eg seint i november. Da var det fremdeles varmt og godt i fjellsida og fine farger. No når våren er her igjen anbefaler eg denne turen. Eg gjorde den som ein rundtur, men det går ann å gjere den så lang som ein vil.

Utgangspunktet mitt er Strand. Der fann eg ein parkeringsplass som eg sette bilen. Eg spurte ein lokal bonde om det var greit at bilen stod der. Det som er viktig er at ein parkerer så ein ikkje står til hinder for andre. Parker godt ut til sida. Tankbiler skal ta svingen.
Da eg parkerte her så var eg klar over at det kom til å bli nokre kilometer på asfalt. Men at turen langs Hornindalsvatnet skulle bli så fin hadde eg ikkje forestilt meg. Det var så stilt. Ingen biler. Der kunne eg gå og studere kjent terreng og fjellformasjoner fra ein ny vinkel.
Sjølv i november var det liv i blomstrane.
Det er fin og nylagt asfalt langs vatnet.

Kjente fjellformasjoner fra ny vinkel.
Fortset ein vegen langs vatnet kjem ein til slutt til Navelsaker. Men eg tek av til Furefjerding og starter på motebakken.

Spor fra tidlegare vegtraseer.
Bratt og smal veg uten autovern.
I vinter sende NRK eit innslag på «Norge Rundt» fra kraftforleveranse til Furefjerding. Det var spektakulært å sjå den store lastebilen på den smale vegen.

Gamle instalasjoner langs vegen minner om at det har vore tøffare tider å bu og leve på ein fjellgard.

Etter kvart som ein tek høgdemeter opp bakkane og ein nærmer seg tunet blir utsikten vidare og flottare.Her ser ein fra venstre: Gløvrefjellet og Ytrehornsnakkjen med Otredalsstranda. Grodås sentrum, Setrehornet, Gulkoppen, Kjøsahalsen, Middagsfjellet/Øyenibba, Kjøs med Bjørnaholmen. Langt bak i snøen ligg Jostedalsbeen og Lodalskåpa. Ein ser Gryta og Årheimsfjellet. På sørsida av vatnet ser ein litt av bebyggelsen i Holmøyane.

Turen vidare mot Yste Furefjerding går på dyrka mark, der er køyreveg opp og forbi masta. Ein går vestover mot ei grind mot utmarka. Ta kontakt med folk i tunet og spør om vegen om ein er usikker. Og husk å lat att grinda etter deg.

Traseen frå Indre til Ytre Furefjerding (knapt 2 km) går i slakt terreng, det er stedvis merka med raude Tèr. Underlaget er flott å gå på, reint idyllisk og utsikten er upåklageleg.

   P1080886

På Ytre Furefjerding budde fjellbonden, lokalpolitikeren og skribent Johan O. Lillestøl og kona Pernille til langt ut på 1980-talet. Her gjekk kraftlinja over eigedomen utan at fjellbonden såg noko grunn til å koble seg til. Berre dei siste 4-5 åra hadde dei elektrisk kraft innlagt.

Husa på Ytre Furefjerding er no til nedfalls. Men her har ein nøysam familie hatt sitt tilhold i mange år. Bygd opp av ingen ting. Da Johan kom til garden, starta han men å vøle hus og fjøs. Etter kvart skaffa han seg to lamb. Men stor nøysemd og hard arbeid voks flokken og med åra sende han 120 sauer på sommarbeite. Stien/råsa vidare til Strandasetra går i litt stigning forbi huset og vestover.
Kattungen Fride var med på tur.
Ein turkammerat slo følge frå Indre Furefjerding. Korleis i all verden får ein ein kattunge til å snu!? Den dagen eg gjekk var der ikkje folk heime i tunet så eg kunne ikkje få hjelp. Trudde den skulle bli lei og gåen og snu, men nei. Måtte etterkvart ta telefonisk kontakt med eigaren for å forhøyre meg om alderen til denne turkameraten. Eg hadde veldi lite lyst til å snu. Eigaren gav klarsignal om at pusen, Fride, kunne få fortsetje.

Når ein har gått litt stigning og er komt fram på slik at ein ser nedatt til Strand går det sti/rås ned i eit lite juv før ein stig oppatt til Stranasetra. Ein kan gå den stien eller fortsetje opp Geitskogegga og runde av juvet lenger inne. Ein kjem innpå skogsveien ved setra.

Strandasetra med skogsveien i bakgrunnen.

Fra Strandasetra og ned til Strand går det ein fin, men bratt skogsveg.
Her nærmer ein seg gardane på Hatlelid.
Når eg kom ned til Hornindalsvatnet og til bilen så var det å køyre kattungen Fride heim til Indre Furefjerding igjen. Der møtte heile familien opp for å ta imot den turglade katten.

Denne runden er ca 12 kilometer.

Kart over turen finn ein på: Strand – Furefjerding – Strand

Lotsberg – Indre Åsane

2. mars 2015 / Bodil Dybevoll / 5 kommentarer

Ein ny tur er utforska og eg deler den gjerne med dokke. Denne gangen har eg tatt turen ut av kommunen og til nabokommunen Eid. Dei veglause gardane Ytre Åsane og Indre Åsane ligg i fjellsida mellom Lote og Hennebygda. Har lenge høyrt snakk om råsa/stien fra Lotsberg til Indre Åsane, men først no vart den utforska. Og snakk om overaskelse! Hadde i utgangspunktet sett føre meg ei vanleg rås/sti som gjekk høgt opp i lida, men der tok eg grundig feil.

Denne turen som eg skal beskrive her ligg i Åsane naturreservat. Eit naturreservat på totalt 1.424km2 og med spesielle førekomster av edellauvskog.

Oddgeir Bruaset har i boka si «På fjellhylle og havstrand – livet på veglause gardar i Nordfjord» skreve om livet på desse gardane i fjellsida mellom Lote og Hennebygda.

Må innrømme at eg mange ganger i løpet av turen studerte på kva som fekk folk til å rydde seg gard og busetje seg i slike bratte fjellsider. Tankane gjekk tilbake til dei første som kom og begynte å rydde seg heimar. For eit slit folke før i tida hadde for å overleve. I boka til Bruaset les eg om at på Åsane var det gode hamnegangar (beite) og at folket der tok imot kyr frå gardane med dårleg beite på sørsida av fjorden. Dette var med på å gjere Åsane til ein velstandsgard.

Men la oss ta turen.

Ein kjem seg til utgangspunktet ved å køyre til Lote. (E39 fra Nordfjordeid, Panoramaveien eller Rv 15 fra Stryn). Ta av til Lotsberg og fortset vegen heilt til endes. Da er du komt opp i tunet på Indre Lotsberg. Der er det parkeringsmoglegheiter, men pass på at du parkerer så bilen ikkje står i veien for dei fastbuande.

På garasjen i tunet står det oppslag med kart om turen til Indre Åsane. Gå under låvebrua og vidare innover bøen mot skogkanten rett bak dette bygget.

Eg kan godt sei eg vart overaska over vegen inn lia. For det som eg trudde var ei vanleg rås/sti var ein gammal vegtrasè. Og den var fint rydda og vedlikeholdt.
Vegtraseen var ca 1,5-2 m breid.

Bilde:Fra Lotsberg kom vi den vegen som ligg lengst til venstre. Utsikt ut Nordfjorden.
Bilde: Godt å ha noke å lene seg mot mens ein studerer utsikten. Her er det bratt ned!!

Bilde: Som ein allè ligg vegen der. Under hammaren kunne ein sitje tørt om det var nedbør.Her er ein nesten komt inn på Ytre Åsane. Her bur det fremdeles folk, sjølv om dei ikkje har veg. Mange fine klopper over elvane som kryssa vegen.

Som de ser av bildet så er det fjell på oppsida av vegen og bratt utføre på andre sida. Likevel er det flotte muringer. Ikkje mykje HMS i den tid denne vegen vart bygd. Og her gjekk ungane til skule heile året. Dei fekk med seg ei øks som dei skulle bruke å hogge spor i isen om den hadde frose opp.
Bilde: Ingenting er som å finne våren og historisk grunn.
Bilde: Indre Åsane.
Vi var på tur til Indre Åsane for eit par år sidan også, da møtte vi Johan Lote, eigar av garden. Han hadde da vore ned til sjøen og fiska. Fangsten sende han til gards med taubana ilag med posten. Det var mykje og store grantre som låg på kryss og tvers over vegen opp fra Åsevika da, men det såg ikkje den gamle mannen mørkt på.

Om ein no vil avslutte turen kan ein gå ned til fjorden ved Åsevika. Om ein vil fortsetje kan ein enten ta same vegen tilbake eller gå til Øvre Åsane. Støylen som ligg lenger oppe i fjellsida. Det er greit å finne vegen.Bilde: Utsikt inn Nordfjorden mot Randabygda og Tvinnereim. Ryssfjæra på andre sida av fjorden.

Denne turen er enkel å gå. Den passer for dei aller fleste både ung å gammel. Det er nesten flatt heile vegen. Fra Lotsberg til Indre Åsane er det ca 2,7 km.

Ein finn kart over turen på denne linken: Lotsberg – Indre Åsane

GOD TUR!

Nordsida skule – Ulvedalsneset

28. februar 2015 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Vinteren er på hell og eg er klar for å starte tursesongen på barmark. I min iver etter å finne våren og utforske nytt turterreng så har eg i heile vinter studert kart på nettet. Og det mangler ikkje på alternativer verken på kart eller turer.

Ut.no (eit samarbeid mellom NRK og DNT)har ei flott nettside som ein lett kan bruke for å planlegge turar og finne inspirasjon til nye turmål. Da er turane lagt inn med ein beskrivelse og innteikna på kart. Ein finn også oversikt over hytter og overnattingsplasser. Nettstedet er enkelt lagt opp og ein kan søkje på aktuelt område ein ønskjer å finne tur i. I tillegg kan ein legge inn turer sjølv for å inspirere/informerer andre om turforslag ein har. Eg har lagt inn nokre av turane som eg har laga blogginnlegg av. Det kjem fleire etterkvart.Dagens tur ligg i nærområdet, langs Panoramaveien, på Nordsida.

Utgangspunktet og parkering er ved Nordsida skule på Blaksæter. Der i fra går ein litt unnabakken før ein tek til høgre og fortset på skogsveg. Underlaget er mjukt og godt å gå på. I dag var det vind og det knaka godt i dei store grantrea som stod langs vegen. Ein koseleg lyd å høyre på.

symbol på «som ein grønne tråd» på turen.Sjølv om kalenderen viser februarså er det fine innslag av grønn vegetasjon.
.
Langs vegen ser ein innslag av gamle instalasjoner. Her er det gamle oppmuringer etter eit bygg.Langs vegen/stien kan ein sjå skilt som viser at her er andre tur alternativer i terrenget. Avstikkaren til Ulvedalsnausta må eg utforske ein anna gong.

Ved vegenden går turen over på rås/sti. Det er merka med raude plastband. Det er no viktig at ein følger desse banda. Her er ein del dyretrakk og lett å ta feil retning. Ein god regel når ein ferdes i ukjent terreng er å sjå neste merke før ein går for langt fra forrige merke. Om det er vanskeleg å sjå med ein gong, så ta deg tid til å stoppe opp og studer terrenget.

Eg hadde trudd at utsikten skulle være beire på denne turen, men det er ein del skog ein og del gamle rotvelter. Kansje hadde turen vore skumlare om det var mindre skog?Ikkje langt over fjorden til Utvik. I dag gjekk snøelingane halvveis ned i lida.
Ei stor furu på kanten av stupet. Utvik i bakgrunnen. Gamle instalasjoner langs stien/råsa.
Her er spor etter noken som har leita etter mat.
Overaskelsen var stor da eg kom fram på denne hagen langt ut i Ulvedalsfjellet. Skogahagen, ein frukthage som har høyrt til bruket Skogen. Truleg i bruk fra slutten av 1800 talet og fram til midten av 1900 talet. Tilkomstsvegen til hagen er mura opp for hest, men det må ha vore litt av ei ferd å få avlinga derifra med hest.

Stien er fin og godt merka. På enkelte plasser er det bratt og ein må vise ekstra forsiktigheit. Det er viktig at ein følger merkinga. Ikkje spøk å gå seg vill i Ulvedalsfjellet.

Her er det fin utsikt mot Utvik. Ikkje langt over fjorden her.Denne turen som ligg innteikna på Ut.no er ca 3,5 km ein veg. Har no seinare gått stien/råsa heilt fram til Baggehola. Det er fin sti/rås heilt fram og den går vidare til Sagedammen.

Sjå kart på denne turen på ut.no: Nordsida skule – Ulvedalsneset

VÅREN ER RETT RUNDT HJØRNE. BRUK DEN OG NYT DEN.

Den Trondhjemske postvegen – Utvikfjellet

15. november 2014 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Ein ny del av den trondhjemske postvegen er utprøvd. Ein bit av trasèen som eg lenge har tenkt på at eg skulle utforske. Sjølv om vi no er langt ut i november komt så er det fremdeles snøfritt i terrenget og nydeleg å gå på tur.

Når ein søker på nettet finn ein mykje informasjon om denne gamle historiske vegen som vart bygd for å få posten raskt fram mellom Bergen og Tronheim.

Ingemar Norstrand har skreve ei flott bok om postvegen . Her er mange fine bilder og kart. Du finn boka her:Postvegen Bergen- Trondheim

Det var mange drakampar før det vart bestemt kor trasèen skulle gå. Men ved kongeleg resolusjon av 13 mai 1785 vart den indre trasèen valg framfor ei postrute nærare kysten.

Trasèen fortel om kor lite brukbar den gamle metoden med å bygge veg i rette linjer var. Frå toppen av Utvikfjellet går vegen rett ned mot Utvik. Det var tunge bakkar som hestane hadde store vanskar med. Den nye riksveien , som er lagt i store svinger, krysser postveien fem gongar.

Utgangspunket for turen min er Utvik. Her kom posten til kai etter å ha blitt rodd over Innvikfjorden fra Faleide. Og da gjekk ferda vidare opp bakkane mot Utvikfjellet.

Turen fra Utvik til Flølo er ca 11 kilometer. Bilde: Her ser ein inn Innvikfjorden. Eit godt stykke å ro postruta til Faleide.Mange plasser er ikkje trasèen for postvegen lenger synleg. Om ein vil finne mest mulig av den lyt ein spørje kjentfolk i det aktuelle området. Fra Utviksentrum må ein gå litt mellom husa før ein finn trasèen. På bildet ser ein utgangspunktet der ein kjem inn på postvegen. Stadvis er det godt skilta.
Bilde: Her går det rett motebakka fra første skritt.
Ein går motebakka og gjennom eit par tun før ein kjem til riksvegen. Her i fra er postvegtrasèen ikkje lenger synleg i terrenget så ein lyt følge riksvegen til Valakersvingen, vidare til neste høgresving og til Juliussvingen (ved Verlo, øverste garden før fjellet). Når ein no har passert Verlo og er komt forbi innmaka, kan ein velge å gå skogen rett opp for å kome innatt på riksvegen høgare oppe. Ein går da i eit granfelt, men det var ikkje problem å ta seg fram. Om ein ikkje vil gå i skogen, men vil følge riksvegen lenger, går ein forbi svingen der skogsvein går til setrane (ved bom). Vidar til ein kjem til Postvegskiltet. Her ifrå er det sammanhengande postvegtrasèe heilt til ein kjem opp på fjellet. Ei utviding på riksvegen gjer det også mulig å parkere bilen og ta utgangspunkt i turen her.
Bilde: Trasèen er fin å gå på, brattare etter kvart.

Bilde: Den brattaste delen av trasèen har fått ein del vannskade.Bilde: Trasèen viser godt i terrenget. Her med utsikt mot Innvikfjorden, Ulvedalsneset, Blakseter og Hildaneset.Bilde: Nesten på toppen….Bilde: Brekkestova på Brekka.

Brekkestova er ei gammal stove frå Bottolvbruket på Tistham. Stova vart flytta til Utvikfjellet i 1905. Tidlegare var det stemne to gonger om sommaren, med frammøte fra mange bygder. Stova ligg like ved postvegen.
Bilde: Fra Brekka og fram til skianlegget går ein i lysløypetrasèen.
Bilde: Minnesmerke av Gabriel Reed.
Der er fleire kulturhistoriske «innslag» langs postvegen på Utvikfjellet. Eit minnesmerke over Gabriel Reed er reist på ein haug like ved riksvegen og skianlegget. Gabriel Reed var ein kjent spelemann og slåttekomponist. Han var også ein allsidig idrettsmann (skyting og skøyter). Reed vart tildelt Kongens fortjenestemedalje i gull.Bilde: Her ser ein skianlegget på Utvikfjellet.

For å kome til postvegtrasèen vidare til Breim går ein forbi skiheisane og vidare til parkeringsplass på venstre sida av riksvegen.

Bilde: Tydeleg trasèe i terrenget.

Bilde: Stille stille på historisk veg.
Bilde: Ein del vannskade.

Den dagen eg gjekk turen var det ein del vind. Det susa og knaka godt i granene som stod langs med trasèen. Spennande og skummelt på same tid.

Bilde:Stein som endepåler for leda.
Bilde: Flott utsikt mot Eggenibba.
Fra Utvik gjekk det bratt oppover, og fra fjellet og ned til Breim går det bratt unnabakke. I 1866 tok diktaren og forfattaren Henrik Ibsen denne turen over Utvikfjellet. Ibsen skreiv om denne vegen: «Opstigningen kan være besværlig nok, men Nedstigningen paa den andre side (til Utvik) er dog verre. Angre touren vil man imidlertid ikke…..»

Når ein nærmer seg gardane på Breim så går postvegtrasèen delvis i beite og delvis på dyrka mark. Det er godt trakka og ein kan sjå at der er ein del som bruker trasèen til turveg. Vis respekt og lat att grinder og gå langs kanten av dyrka marka.
Bilde: Her går trasèen langs dyrka mark.
Ved bebyggelsen er det skilta med postvegskilt i dei fleste kryss. Om ein er i stuss om veien, sjå om du ser lokale folk som kan geleide deg vidare.

Etter å ha passert dette flotte kvernhuset, skal ein ta til venstre i neste kryss. Der er det ikkje skilt. Fortset så bygdevegen til riksvegen. Den krysser ein fort og fortset på bygdevegen til nytt postvegskilt. Der går det unnabakken forbi siste fjøsen og vidare nedover.

Det er ikkje alle deler av trasèen som er like mykje brukt. Men vegen ligg der.

Trasèen for den trondhjemske postvegen kjem ned til riksvegen på Flølo. Flott skilt som fortel om retninga dersom ein skal gå turen motsatt veg. I bakgrunnen ser ein fjellet Vora.

Ein finn kart med innteinka rute på ut.no: Den Trondhjemskepostvegen over Utvikfjellet

TA TUREN OG UTFORSKE DENNE HISTORISKE VEGTRASÈEN DER DEN SNOR SEG OVER FJELL OG GJENNOM DALER, SVINGER INNOM TUN OG GARDAR.

Maursetsetra, Markane

9. november 2014 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Maursetsetra er seter for gardane på Maurset og for ytre Hatledal. Den ligg høgt og fritt i lida over gardane. Sela har i dei seinare åra blitt restaurerte. Setredrifta var truleg slutt på i begynnelsen av 1960 åra.

Det er flott utsikt og ein ser vide. Markane il sitt skianlegg, Ullsheim, ser ein her midt i bildet.

Eg har tatt utgangspunkt for denne turen fra Ullsheim. Der er det gode parkeringsmoglegheiter.Bilde: Her ser ein Maursetsetra fra Ullsheim.

Det er tydeleg og god rås/sti til setra. Utgangspunktet er det same som for turen til Grendasetra. Gå over skistadion, tar av til venstre for brua på stadion, gå ned bakken og fortset stien oppatt langs med linja. Gå på den flislagde traseen eit lite stykke. Ta til venster over ein haug og fortset rett motebakka i stien/råsa rett under linja. Når ein kjem opp til Nordaelva går stien/råsa på austsida første stykket.

Det er laga til god og stødig bru over elva. Når det er varm og fint veir er der fleire kulper i elva som er fine og utforske, og kansje kjøle seg ned i for dei minste.

Bilde: Stien/råsa er ikkje merka, men tydeleg i terrenget.Bilde: Mange fine plasser å setje seg ned og kvile. Her er det berre fantasien som set grenser for aktivitet.
Bilde: Utsikt mot Hornindalsvatnet.Bilde: Utsikt fra Maursetsetra og mot bygda.

Turen fra Ullsheim til Maursetsetra er ca 2 kilometer.

Fra Maursetsetra er det ein fin tur å ta vidare opp bak sela og opp bakkane til ei fin bru som går over Nordaelva. Vidar til Grendasetra og nedatt til Ullsheim.

Markane il har trimposter både på Maursetsetra og Grendasetra.

Kart over turen finn ein på ut.no: Maursetsetra

TA EIN SETRETUR OG NYT HAUSTVEIRET

Grendasetra, Markane

7. november 2014 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Grendasetra har vi både i Stryn og i Hornindal. Turen eg skal skrive om denne gangen er til Grendasetra i Markane i Stryn kommune.

På Grendasetra er der tre sel og to fjøser. Grendasetra er fra gamalt av setra til gardane Dybevoll (Jyvall), Fenn og Dalane. Selet som høyrde til Jyvall høyrer no til garden Svingeset.

Det er mange år sidan det har vore seterdrift på Grendasetra. Truleg var det slutt med det kring 1950.

Setreråsa slik den var tidlegare er no lite nytta. Med foltte parkeringsmuligheiter på Ullsheim er dette eit naturleg utgangspunkt for dei som vil ta ein tur til denne setra. Eit gammalt bilde av livet på setra, budeier og husdyr.

Min oldefar utanfor selet.
Setreråsa til Grendasetra gjekk fra gammalt av over dyrka marka på garden Jyvall, vidare over ei lita trebru ved løkjen, gjennom yste Holeledet og til Rjømesvadet. Der gjekk råsa inn i eit granfelt og opp Loppesteinbakkane til Loppesteinen. Der var det det første kvilet på turen til setra. Vidare gjekk turen opp bakkane, forbi Brennevinskjelda og til Gamlesetra. Der var det andre kvilet. Her viser det fremdeles gamle rester etter husmurer. Siste etappen er opp dei bratte bakkane rett under setrekvia.

No er mykje av den gamle setreråsa blitt avskoren av løypetraseer og hyttefelt. Eg vil derfor ta utgangspunktet fra Ullsheim på denne turen. På Ullsheim, det flotte skianlegget til Markane il, er det gode parkeringsmuligheiter og eit flott utgangspunkt.

Når ein står på Ullsheim og ser langs med lida, ser ein ialt tre setrar. Lengst mot venstre ser ein Øyesetra, lenger inn mot elva ser ein Maursetsetra og eit stykke innafor elva ser ein Grendasetra.

Med utgangspunkt på Ullsheim er løypetraseen opp bakkane eit flott alternativ. Gå over stadion, forbi brua og ned bakken. Ta av fra den asfalterte rulleskibana og gå over i løypetraseen. Følg den delvis på flis og delvis på asfalt til ein kjem til ein lunneplass.Her ved lunneplassen tek ein til venstre og går traseen vidare opp bakkane. Skilt fortel om andre turmål også. Når ein har gått motebakka ei stund og opp Høgkleivbakkane, kjem ein til Gamlesetra. Her kan ein så vidt sjå gamle hustufter, så her har vore seter for lenge lenge sia. Dette var det andre kvilet på turen til setra når dei brukt setreråsa. Ein har fin utsikt mot Hornindalsvatnet, Glitreggja og gardane i Jutedalen.

Fra Gamlesetra kan ein velge om ein vil fortsetje i løypetraseen eller gå siste stykket i setreråsa. Eg anbefaler å ta råsa. Det er eit stykke historie og ein kan fundere på korleis dei strevde før i tida for å få melka fra setra og til gards morgen og kveld.
Å gå i gamle setreråser er balsam for kropp og sjel.
Siste bakkane opp til setra er bratte, men tydeleg og god rås. Strevet betaler seg med ein fantastisk utsikt. Sela på setra er fra venstre: Daleselet, Fænjaselet og Jyvallselet som no høyrer til Svingeset.Ein fantastisk utsikt. På bildet ser ein Grenda, skianlegget Ullsheim, Svingesetvatnet, Langesetvatnet, Skarsteinsfellet, Storlogpiken og Utvik.

VINTERTUR TIL SETRA

Turen til Grendasetra er også fin å ta ein vintersdag. TurløyperStryn har opparbeidt løypetrase fra Ullsheim og opp bakkane til Grendasetra. Ein kjem seg også til Grendasetra via løypenettet som går til Holesetra og vidare Panoramaløypa. Ein fantastisk tur som berre må anbefalast på det sterkaste. Berre å følge med på nettsidene til Turløyper Stryn for å finne informasjon.

Når det er bart er det ein flott tur vidare, om ein vil ha ein rundtur, å gå vidare til Maursetsetra. Gå da råsa rett ut forbi den største fjøsen. Råsa er stort sett tydeleg. Det er litt myrlendt terreng, men fint å kome seg fram. Der er fin bru over Noraelva.
Fin og stødig bru over Nordaelva.Bilde: Utsikt mot søraust fra Maursetsetra.

GOD TUR!

Berstad – Rimstad

6. oktober 2014 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Vegen over Berstadeidet var i mellomalderen pilgrimsveg for dei som skulle til heilagstaden på Selja. I tida fra kring 1820-1870 vart den også nytta som postveg. I nyare tid,fram mot siste verdskrig, har vegen vore nytta som kyrkjeveg for folket på Rimstad som skulle til kyrkje i Selje.

Logistikken kan være ei utfordring om ein vil ta denne turen. Men om lysta og viljen er der så er det mulig å få til. Er ein fleire i følge kan ein ha bil på kvar ende av turen. Eller ein kan reise kollektivt. Eg tok bussen til Almenningsfjellet og ny buss derfra til Berstad.

Utgangspunktet for turen er lett å finne. Køyr rv 618 mellom Selje og Almenningsfjellet. Lengst inn i bukta i Moldefjorden ligg Berstad, ca 8 km sør for Selje. På høgre sida av veien når ein kjem fra Almenningsfjellet ligg nokre fine kvernhus og like etter ei flott brå/turkis måla grind. Her er utgangspunktet for turen. Ein kan sjølvsagt også gå denne turen fra Rimstad til Berstad.

Utgangspunktet ligg på 35 moh. Det er 8,2 km til Rimstad. Som ein ser av dei flotte turskilta som Selje il har sett opp, så er turen til Rimstad merka med embletet for Sunnivaleia.Fra hovudveien og opp bakkane er det jamn og fin stigning. Stien er fin og godt merka.

Postvegen mellom Berstad og Rimstad var den første i ytre Nordfjord. Vegen stetta i si tid kravet til tjodveg, det vil seie at den skulle vere minst to alen (1,3m) brei.Etter ca 1,5 kilometer kjem ein til Berstadvatnet. Dette ligg 159 moh. Eit stort fint fiskevatn. Fiskekort får ein kjøpt på Berstad.

Som ein ser av bildet så er det lagt ned mykje arbeid i tidlegare tider, med heller og bruer over elver. Dette for å gjere vegen fast og god å gå for hest og folk. I første del av turen er det ikkje så mange spor etter at det ein gammal fedselsveg, anna enn bruene. Men til lenger ein kjem mot Rimstad til meir viser det av den gamle vegen.

Når ein er komt opp til Berstadvatnet forset ein vidare på austsida av vatnet. Ein kjem etterkvart til Pisanibekken. Ei kjelde som aldri frys. Den er oppattkalla etter Jakob August Pisani, som i mange år kring 1860 var postmann på ruta Ålesund-Vanylven-Eide-Bryggja-Utvik. Nær denne bekken er der også ein fin bålplass/leirplass. Fint plass å ta ein pust i bakken.

Turen går her heilt i vannkanten. Ein ser no fram til Fureneset og vidare opp mot skaret som ein skal over. (midt i bildet, under høgste toppen)Tilbakeblikk over Berstadvatnet. Det var utruleg stille i naturen denne dagen. Ikkje folk å sjå, berre litt bjølleklang fra nokre sauer på andre sia av vatnet.Ved enden av vatnet finn ein gamle ruiner. Kansje ei seter eller ein gammal gard.
Det er litt stigning opp lida fra vatnet til ein kjem til det høgste punktet på turen, Løypinga som ligg på 275 moh. Namnet kjem turleg av at det har vore tømmerløype her.Turen er godt merka og det er fleire turalternativer i området. Når ein kjem over i Vågsøy kommune er det mindre merking, men ikkje vanskeleg å finne fram.
Kaffi og sjokolade høyrer med når ein går på tur.
Når ein står ved det høgste punktet på turen, Løypinga, ser ein veien vidare mot Rimstad. Stien går over Futemyra, og historia fortel at ein dansk fut har mista livet her. Om han reid seg ned i myra eller vart slegen i hel er uvist.
Turen går over ein del myr, men det er sett opp stikker som er raudmåla så det er greit å finne veien. Det er tydeleg spor i elver og over diker etter arbeid som har vore gjordt i tidlegare tider. Turen går langs med mange vatn og det skaper liv i
terrenget. Ein går forbi Berstadvatnet, Vaulevatna, Fiskevatnet og Sammeltunvatna.

Den gamle ferdselsveien blir tydlegare i terrenget når ein nærmer seg Rimstadalen.

Ein kjem etter kvart fram til desse flotte gamle steinbruene. Imponernade å tenkje på at det her har vore ferdsel med hest.

Når ein nærmer seg gardane i Rimstaddalen kjem ein inn i eit beite da er det viktig at ein held hundar i band og let att grinda etter seg.
Ein kjem ned i bygda på Rimstad.
Utgangspunktet om ein starter turen fra Rimstad.
Rimstaddalen med sine store vide marker og eit kjent landemerke i horisonten.Denne turen er 8,2 kilometer og ein bør berekne 3-4 timer. Det er ein lett tur. Ein starter på 35 moh, høgaste punket ligg på 275 moh. Rimstad ligg på ca 100 moh.

Kart med innteikna rute finne ein på ut.no: Berstad – Rimstad

TA MED FAMILIEN, VENNER ELLER TA TUREN PÅ EIGA HAND.

Sagtennene / Høgefjellet / Trolledalsegga

28. september 2014 / Bodil Dybevoll / 2 kommentarer

Kjært barn har mange namn. Når eg les kart så er det forskjellige namn på denne toppen. Det er slik med mange fjelltopper. Dei har forskjellige namn alt etter kor ein ser toppen fra. Eg har alltid kalt denne for Sagtindane, men på kartet står Sagtennene.

Den turen eg skal skrive om her er turen fra Lotsstøylen og til tv-sendaren på Sagtennene/Høgefjellet/ Trolledalsegga. Ein ser denne sendaren tydeleg i himmelsjå når ein køyrer rv 15 Stryn – Nordfjordeid.

Eg har valgt utgangspunket på Lotsstøylen. Den ligg høgt og fritt ca 480 moh. Det er bilveg heilt fram til støylen. Faktiskt er det bilveg heilt fram til sendaren på toppen, men det er kun for dei med køyretillatelse.

For å kome til utgangspunktet køyrer ein E39 fra Nordfjordeid til Lote. Eller ein kan køyre Panoramavegen til Lote. Køyr mot Lotsberg, etter ca 500 meter ta av til venstre (mellom eit bolighus og ein garasje). Det er ikkje skilta så vær observang for det kan være vanskeleg å forstå at det er der vegen går vidare.

Frå avkjørsla ved E39 og opp til Lotsstøylen er det ca 4 kilometer. Det er grusveg og om ein vil kan ein starte turen heilt nede ved hovudvegen. Sykkel er også fult mogeleg på denne turen. Men det er ein bratt tur. Toppen ligg på 1022 moh.

Her er beitande dyr så pass på å lat att grindene. Fin grusveg heile vegen.Fra Lotsstøylen og til toppen er det 4,2 kilometer. Dette er ein barnevennleg tur. Ta med ei vogn så dei små føtene kan få kvile litt innimellom. Har ein barn som ligg i barnevogn så er heller ikke det noke problem. Trill i veg. Det er god trening for lår og rompemuskelaturen. Bruk ein finveirsdag av permisjonstida og gå ein tur til fjells med minstemann.
Når ein nærmer seg toppen flater terrenget ut og ein kan strekke litt på muskelaturen. Siste stykke på ca 1,5 kilometer føl vegen egga til sendaren. Da har ein fin utsikt både til Hornindalsvatnet og til Nordfjorden.Disigt i fjella, men likevel nydeleg. Også så flotte haustfarger i fjellet no.Varden står eit stykke fra sendaren og var liten i forhold. Her har ein flott utsikt til Hornindalsvatnet og bygdene rundt.Utsikt mot vest. Her ser ein Eid sentrum, Eidsfjorden, Trollenykjen, Hunvikfjorden.Utsikt mot sør. Her ser ein Anda og Hestenesøyra.Lotsstøylen ligg fint med utsikt mot Hunvikfjorden. På sørsida av fjorden ser ein Hyeneshesten, Skeistrandhesten og Nosa. Alle på ca 1200 moh.Ta turen og utforsk nabobygdene. Flott natur og utsikt til kansje ukjende fjell. På denne turen treng ein ikkje bli våt på føtene heller.