Kategori: Lokasjoner (Side 7 av 17)

Kolbeinvatnet

11. oktober 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Kolbeinvatnet ligg i Tafjordvassdraget og er regulert som magasin for kraftverka lenger nede i vassdraga. Dette vatnet ligg både i Sjåk kommune i Oppland og i Stranda kommune i Møre og Romsdal.

Utgangspunktet for turen er på Geirangervegen (Rv 63), på ei utviding like før Djupvatnet, ca 4 kilometer frå Geirangerkrysset.

Der går ein anleggsveg paralelt med den T-merka råsa opp til Kolbeinreset. Det har i sommar vore utført arbeid med store maskiner i aust enden av vatnet og det var i den perioden også anleggsveg langs vatnet. Arbeidet er avslutta og det er no ein smal veg/køyrespor langs vatnet i tillegg til den merka råsa.Dette utgangspunkter er også starten på turen til Kaldhusseter. Da går ein til endes på Kolbeinvatnet (1111 moh), vidare til Flavatnet, Fremste Viavatnet (1000 moh)og til Heimste Viavatnet (1001 moh). Der deler råsa seg og ein har to alternativ vidare. Ein kan gå på venstre sida av Såthaugane til Slettdalsvatnet og vidare ned Storkaldhusdalen eller ta til høgre for Såthaugane til Fagerbotnvatnet og vidare forbi Middagshornet og ned til Sauebotn.

Fra Kolbeinreset har ein fin utsikt tilbake til Djupvatnet (1016 moh). Djupvasseggja (1546 moh) ruver høgt over vatnet. Til høgre for Djupvasseggja ligg Grasdalsreset og bak der Skjerdingsdalsbreen, Blåtind og Skjerdingsdalseggja.

Det er eit stille og mektig område når ein kjem opp på Kolbeinreset og starter turen langs vatnet. I tillegg til køyresporet er der merka varder der råsa går.
For dei som er intresert i fisking så er det ørret i vatnet. Ein må ha fiskekort for å fiske og det er det Sjåk Bygdeallmenning som administrerer.
Kolbeinvatnet er eit av i alt fem vatn som er regulerte i vassdraget. På reset er det sett opp skilt med forklaring om området som inngår i vassdraget og forhandsregler ein må ta.Ein pause ved vatnet der ein ser tilbake til reset og alle fjella med snø på er balsam for sjela. Stillheita er komplett. Dette er ein lett tur med minimal stigning. Fra utgangspunktet til Kolbeinreset er det ca 100 meter stigning.Det er fin og lav vegetasjon å gå i om ein velger vekk både anleggsvegen og råsa. Fint å berre setje seg i den lave mosen og nyte. Området er også fint for ein joggetur.

Kart over turen ligg på Ut.no: Kolbeinvatnet

PRØV DENNE LETTE TUREN I NYDELEG TERRENG!

Maurset- Øyesetra-Maursetsetra-Maurset

6. oktober 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

I dei fleste bygder kan ein sjå setrar/støylar langs lidene, gjerne i skogvakse. Før var det setreråsa som var den faste vegen til setra, men mange av desse setreråsene er no øydelagde av skogsvegar. Ein kan framleis finne deler av dei gamle setreråsene. Då det var setring rundt om på setrane var det også mange plasser reser mellom setrane som låg nær kvarandre. Budeiene brukte gjerne fristondene sine og helgane til å gå på besøk til nabosetra.
Om det var aktuelt mellom desse setraen som eg skal skrive om her veit eg ikkje, men der er ei gammal rås mellom Øyesetra og Maursetsetra.

Råsa mellom Øyesetra og Maursetsetra vart for ein del år sia rydda og merka. Denne turen er det ikkje så mange som går, sikkert fordi ein ikkje veit om at der er rås. Det er ein fin rundtur med mogelegheiter for å forlenge den mot Grendasetra, Holesetra, løypetrasen og bilvegen tilbake til utgangspunktet.
Eg har tidlegare skreve om turen fra Maurset til Øyesetra. I det innlegget står det beskreve utgangspunktet og første del av denne turen. Det innlegget finn ein her: Øyesetra, Markane.
Fra Øyesetra går ein lida omtrent i same høgde mot Maursetsetra. Utgangspunktet fra Øyesetra er i øverst hjørnet på setrevollen mot aust.
  Tilbakeblikk til dei to sela og fjøsen. Råsa er ikkje like tydeleg alle plasser, men der er raude merkjer på steinar og treleggane.

Fine plasser for pause og med utsikt nedatt til gardane på Maurset. Fine haustdager, når det gjerne er skodde i lavlandet er det sol på denne turen.

Det er ein fin rundtur som også kan gjerast lenger. Fra Maursetsetra kan ein gå vidare mot Grendasetra og Holesetra. Da har ein plukka mange setrar på ein tur.
Maursetesetra er setra til gardane på Maurset og Ytre Hatledal. Her i fra har ein flott utstik mot deler av Maurset, Ullsheim skistadion, gardane i Grenda, Svingesetvatnet og mot fjella i sør. Fjorskodda ligg tjukk i lavlandet.Fra Maursetsetra kan ein ta råsa til Ullsheim (den går mot aust i nederste hjørne på setrevollen) eller den gamle setreråsa mot Maurset. Den går først vestover før den snor seg ned bakkane. Det er ikkje så mykje merking, men om ein les terrenget litt så finn ein fram. Enkelte plasser kan ein sjå små skilt som heng på trea. I myrområda er der raudmåla stikker.
Etter å ha gått over ei stor myr med raude stikker ser ein eit stort rotevelte. Like bak det kjem ein fram på skogsvegende. Den er fin å følge tilbake til utgangspunktet.
Denne rundturen som eg har beskreve her er knappe 6 kilometer og med ein høgdeforskjell på ca 360 meter.

Kart over turen finn ein på Ut.no: Maurset-Øyesetra-Maursetsetra-Maurset.

GOD TUR!!

Glomsdalen

24. september 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Høge fjell med snø og skydotter og det blågrønne Oppstrynsvatnet er ei fin ramme på dei mange flotte turane som ein kan gå i Oppstryn. Ein av dei er turen inn Glomsdalen.Glomsdalen går i nordleg retning fra Oppstrynsvatnet. Fra den opparbeida parkeingsplassen like ved gardane på Glomnes og til botnen på dalen er det vel 10 kilometer. Til setra Stol er det knappe 9 kilometer. (litt feil på skilta).
Høgdeforskjellen fra utgangspunktet og til setra er vel 600 meter.
Allereide før turen har starta får ein flotte inntrykk av den mektige naturen som omkranser Oppstryn.
Glomsdalen er ein god beitedal og det er i alt fem setrar i dalen. Stol er den som ligg lengst inn i dalen.Glomnes er også utgangspunkt for den populære turen til fjellgarden Segestad. For å sleppe biltrafikk gjennom tuna på Glomnes er det parkeringsplass ved utgangspunktet til Glomsdalen. Her betaler ein selvfølgeleg parkeringsavgifta dersom ein nyttar plassen.
Utgangspunktet for turen til Glomnessetra og Stol er gjennom grinda like ved parkeringsplassen. Skal ein til Segestad går ein grusvegen gjennom tuna og føl merking derifra.
Første del av turen gå i utmarka langs bøgarden og i gammal skog. Setrevegen er tydeleg så ikkje problem å finne fram.

Etter å plukka dei første høgdemeterane kjem ein til ei lysning i skogen og får flott utsikt nedatt til gardane på Glomnes.Setrevegen ligg fint, men bratt opp Kleivane. Etter gamalt er det to kvile på veg til Stol. Det første ligg på høgda (ca 360 moh) bak Glomnes og har fått namnet Kvileflåten. På Kvileflåten flater terrenget ut og det går slakt innover til Glomnessetra. Eit skilt viser veg til Glomnesnakken.

Glomnessetra høyrer til dei to bruka på Glomnes. Her var det to sel og to fjøser. På setra er det i dag to hytter av nyare dato som står på gamle selmurar. Der står også rester av gammalt setrehus av stein. Litt lenger inn i dalen fra Glomnessetra er det laga ny bru over elva Glomsdøla. På andre sida av elva kan ein sjå ruinane etter Segestadsetra. Bygningane på denne setra er bygd attåt store steinar slik at ein sparte å bygge ein vegg. På Segestadsetra var det slutt på setringa på 1930-talet.

Frå Glomnessetra går dalen vidare i slak stigning. Heile tida på venstre sida av elva. Ein del småskog er det på dette «midt» partiet, men ikkje vanskeleg å ta seg fram i den tydelege råsa.
Glomsdalen kan være skummel om vinteren. Store snøskred kjem fleire stader ned dei bratte fjellsidene og går tvers over dalen. Desse fonnene blir liggande lenge i dalbotnen og ein må være ekstra forsiktige når ein krysser dei. Våren tiner rasa også fra undersida og danner farlege snøbruer.
Etter kvart får ein auge på setra Nos/Bolstadsetra på andre sida av elva. Alle sela vart bygd av stein.Nokre av sela hadde fjøs i underetasjen. No er forfallet av steinbygningane komt langt. Ei ny hytte er sett opp litt høgare oppe. Det var slutt på setring på slutten av 1930-åra på denne setra.Ca halvveis på vegen til Stol dreier dalen og ein kan no sjå inn i Stolsbotnen. Til høgre ligg Stolskaret og Sandskarhyrna.

Midtstøylen har fra tidleg på 1900-talet vore støylen til Åning og eit bruk på Brekke. Selet er bygd med vernemur mot snøskred. Nede ved elva kan ein sjå ruinar etter bygningar fra farne tider.Stol ( 689 moh) er setra til gardane på Nesje og Brekke. I alt sju sel er det på setra. Mange ganger har sela vorte øydelagde av uveir og snøras, men alltid bygd oppatt. Det er lang veg for dei som har seter og beiterett på Stol. Før vegen rundt Oppstynsvatnet vart bygd i 1924, rodde dei fra Nesje til Glomnes med krøttera før dei tok fatt på den lange vegen inn Glomsdalen. Det var slutt med mjølkekyr innerst i Glomsdalen på slutten av 1800-talet.

At det lusker rovdyr i vår flotte natur fekk eg og ei venninde oppleve. Ein jerv kom langs lida og rett mot setrevollen der vi sat og kosa oss med nista og kaffien. Jerven hadde nok sauene som beita på setrevollen i sikte, men vart skremt da den vart var oss på ca 60 meters avstand.

TA TUREN TIL DENNE FLOTTE STILLE DALEN MED FEM SETRAR.

Bødalsseter – Bødalsbreen

19. september 2017 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Lodalen er spektakulær og sjarmerande. I denne trange dalen finn ein roen sjølv om det også kan være ei spessiell stemning blandt dei bratte fjella. Ein kan ikkje la være og tenkje på tragediene som har ramma dalen.
Både i 1905 og i 1936 løsna store ras frå Ramnefjell. Desse rasa raserte bygdene Nesdal og Bødal og tilsaman 135 mennesker mista livet.

Ved enden av Lovatnet deler vegen seg, til venstre mot Bødalen og til høgre mot Kjenndalen. Begge vegane er bomvegar og for vegen til Bødalen betaler ein ved automaten i krysset. Til Bødalsetra er det knappe 5 kilometer og vegen har asfalt og oljegrus. Det er ein bratt og smal veg og høver ikkje buss eller bobiler.Fra parkeringsplassen på vegenden til Bødalsetra er det traktorveg og det tar ca 10 minutter å gå. Bødalsetra ligg i Jostedalen Nasjonalpark ,på ei stor slette 585 meter over havet. Kvart bruk i Bødal hadde sel og fjøs på setra. Før eit snøskred øydela setra i 1893 stod sela og fjøsane spreidd på sletta. Då dei vart bygd oppatt vart alle sela sett på ei rekke med fjøsane på ei rekke bak. Etter rasulykka i 1936 har det ikkje vore seterdrift på Bødalsetra.Det er høge fjell om omkranser setra og setrevollen. På bildet over kan ein så vidt skimte ei arm av Skålebreen. På bildet under ser ein sela og fjøsane stå på rekke. Ein kan også så vidt skimte ei arm av Tindefjellbreen.Bødalsetra blir nytta til brekurs og ulike ungdomsleirar og gardbrukarane har sett opp inngjerda teltplass med varmestove og toalett. Her på setra er også utgangspunkt for turen til Lodalskåpa (2083 moh).
Råsa innover dalen fra setra er tydeleg og godt tilrettelagt. Eit skilt står og viser veg. God og trygg bru over Bødalselva er for både folk og beitande dyr. Råsa snor seg fram inn dalen i lav bjørkeskog.



Ein kjem til eit stidele og skilta viser tydeleg veg vidare. Bødalsbreen ligg til høgre og vegen til Fessene og Lodalskåpa går til venstre. Råsa/vegen vidare inn til breen er flott å gå på. Berre siste stykket er det litt steinete i råsa.

Eit panoramabilde over terrenget . Sætrevatnet er stort og grønt. Elvane som ein ser kjem fra Kåpevatnet og Bohsbreen.

Breen ligg langt oppe i fjellsida, men ein må respektere skiltinga og ikkje gå nærmare. Ta ein god pause og nyt stillheita. Ein har også god utsikt tilbake til Sætrevatnet og Grandane.
Den dagen eg var inn til breen var det heilt stilt. Flott veir og ikkje andre turister å sjå. På turen nedatt vart eg oppmerksom på noko som rørte seg på vatnet. Når eg kom nærmare fekk eg sjå sju ender som kosa seg på vatnet. Det kunne sjå ut som dei dreiv med synkron svømming.

Kart over turen ligg på Ut.no: Bødalssetra – Bødalsbreen

TA TUREN TIL DENNE STILLE PERLA.

Randastøylen – Holmøyskaret

10. september 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Turen fra Randastøylen til Holmøyskaret går på gammal ferdselsveg gjennom Fargredalen. Mange av gardane i Randabygda og på Tvinnereim har skogteigar på nordsida av Holmøyskaret. Det var i tidlegar tider ei oppgangsag som stod langs Vikaelva, elva som har sitt utspring i Holmøyskaret og som renn mot Hornindalsvatnet, og her vart tømmeret saga før det vart frakta med hest gjennom Holmøyskaret. Ein kan tydeleg sjå spor i terrenget etter denne vegen.

For å kome til Randastøylen køyrer ein bomveg, Randahaugvegen, fra Rand. Ta av fra Panoramavegen i krysset til Aaland og ta deretter til høgre i første kryss. Køyr gjennom eit tun og ein er snart ved kassa som er sett opp for bompenger. Skogsvegen er ca 2,5 kilometer og går nesten heilt til støylen. Ved vegenden er det rikeleg med parkeringsplasser. Om sommaren går det mykje dyr i utmarka. Det er derfor laga til inngjerda parkeringsplass så bilen står trygt.

Randastøylen er støylen til gardane på Rand, Skrede og Hammer. Det har vore tradisjon med støylsdrift sidan 1700-talet. Støylen er den siste støylen i Stryn Kommune som har aktiv støylsdrift.
Han som driv aktiv støylsdrift no har uttalt i eit interjuv til lokalavisa at han driv meir av idealisme enn for inntekta. Tidsbruken på fjøsstellet er omtrent som om dyra hadde vore i fjøsen heime. Her lyt dyra hente maten sjølve. Når ein går over setrevollen ein sommar/haust kveld kan ein godt forstå at han også legg vekt på den gode rekreasjonen som det er å reise på støylen.Støylen ligg høgt og fritt og fra setrevollen ser ein Nordfjorden, Kvalen og over til Ryssfjøra på andre sida av fjorden.
Fjøsen som er i bruk kvar sommar på støylen vart bygd i 1985. Da fekk dei også på plass agregat og mjølkemaskin.

Turen starter på parkeringsplassen og går først eit lite stykke på skogsvegen før ein går over i rås rett før setrevollen. Mange små sel og fjøser omkranser setrevollen. Gå forbi dei to store gamle fjøsane og opp langs Støylselva. Da kjem ein inn på råsa . Den er tydeleg i terrenget og ikkje vanskeleg å følge. Første del av turen er litt stigning og går i lav bjørkeskog. Enkelte plasser får ein flott utsikt der ein ser nedatt til bygda og fjorden.Når ein er komt over bjørkeskogen åpner landskapet seg og ein passerer Fivereldvarden. Ein stor stein med ein varde på. No blir terrenget flatere og ein merker nesten ikkje stigninga.Føl ein merkinga og råsa kan ein gå denne turen sjølv om det er skodde og regnveir. Alt har sin sjarm. Opp Fagredalen har ein Raudgrøtbakkane (835 moh) på venstre side og Høgefjellet (867 moh) på høgresida.
Etterkvart ser ein ned i Klebersdalen med Klebersdalsvatnet. Rett bak ligg fra høgre Heida (994 moh), Bubergskaret, Bergsetnakken (1133 moh) og Bjørkaksla med Tverrfjellet (965 moh).Fra Holmøyskaret ser ein over Bubergskaret til fjella i Gloppen. Vora (1450moh) og Snønipa (1827 moh).I sjølve Holmøyskaret ligg det tre små vatn og det er ca 700 meter mellom det første og det siste.
Fra Holmøyskaret er det skilta til andre pppulære turmål i området. Holmøyskareggja på venstre sida og Glitreeggja på høgre sida. Nydeleg terreng å gå i både til og fra Holmøyskaret. Turen fra Randastøylen til Holmøyskaret er vel 3,5 kilometer og med ei stigning på ca 350 høgdemeter.

Kart over turen ligg på Ut.no: Randastøylen – Holmøyskaret.

Terdalssetra – Terdalsvatnet

27. august 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Terdalen er ein av sidedalane i Hornindal og ligg nesten på grensa til Møre og Romsdal fylke og Stranda kommune.
Turen min inn Terdalen går fra garden Lyngvoll, ein fråflytta gard som blir godt vedlikehalden.
Like før siste huset før fylkesgrensa, ta av på grusveg og køyr ca 400 meter. Parker ved ei utviding like før dyrka marka på Lyngvoll. Gå grusvegen gjennom tunet og vidare på skogsvegen.Skogsvegen går langs dyrka marka eit stykke før ein kjem til utmarksledet. Det er beitande dyr i marka så lat att ledet/grinda.
Følg skogsvegen så langt som den går og vidare i rås. Den er sporadisk merka med raude prikker men er tydeleg i terrenget så ikkje vanskeleg å finne rette vegen.
Etter knappe 1,5 kilometer kjem ein til Terdalssetra. I alt seks bygninger står på setra. På denne setra, som på mange setrer rundt om, er bygningane av varierande tilstand. Nokre av nyare dato andre til nedfalls.
Frå setra har ein fin utsikt mot gardane i Kjellstadlida og på Trondstad.Turen går vidare bak om setrevollen. Der kjem ein innpå skogsveg som kjem opp fra Muldsvor. Føl skogsvegen til endes.
Ein er no komne inn på ein del av trasen for ultraløpet Hornindal Rundt. Løypa for det løpet kjem ned fra Muldsvorhornet (940 moh) og føl skogsvegen til Muldsvor.
Denne turen føl dei kvite merkingane eit stykke opp fra skogsbilvegenden til ein kjem til eit tydeleg stidele. Der held ein til venstre og går vidare på tydeleg sti først i åpe landskap deretter eit stykke i lav bjørkeskog.Snart åpner landskapet seg og ein går på tydeleg rås med stigning som ein nesten ikkje merker. Heile tida har ein Terdøla brusande på venstre sida.
Terdøla har sitt utsping i Fossevatnet (988 moh) og renn i nordleg retning til dalbotnen øverst i Hornindalen. Her snur elva mot vest og renn ihop med Sætreelva og danner Honndøla, som fortset mot Hornindalsvatnet. Terdalen ligg mellom Knutsdalen, som ligg i Hornidal kommune og Røyrhusdalen, som ligg i Stranda kommune. I botnen på dalen ligg Holtafjellet (1479) og det fjellet er grensefjell mellom tre kommuner. Hornindal, Stranda og Stryn.
Terdalen er eit flott turområde både vinter og sommer, med sin slake stigning mot Terdalsvatnet. Også Røyrhusnibba er eit flott turmål fra denne dalen.Etter kvart kjem ein fram til Terdalsvatnet (900 moh). Ei einsleg hytte står ved vatnet godt forankra i bakken. Her er det berre å finne roen og nyte stillheita. Sauene som beiter i lida og fisken som vaker i vatnet er med på å gjere turen fullkommen.
Ser ein mot nord ser ein blant mange fjelltopper Hornindalsrokken med sine 1527 meter.Turen kan ein gjere lenger ved å gå på venstre side av vatnet, opp på reset og inn til Fossevatnet (988 moh).På veg frammatt dalen ser ein tydeleg fjella i nord, bla. Hornindalsrokken og Rokkekjerringa.Turen fra Lyngvoll og inn til Terdalsvatnet er knappe 5 kilometer og med ei stignig på 520 meter.

Sonjahytta i Holmøyane

12. august 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Sonjahytta i Holmøyane ligg høgt og fritt opp under Glitreggja. Den første hytta på plassen vart bygd i 1932 og var eit felles prosjekt for folket i Holmøyane. Hytta fekk namnet sitt etter Sonja Hennie som var svært populær på den tid hytta vart bygd, og som vant OL-gull i kunstløp det året. Historia fortel at karane som var med på byggeprosjektet var svært betatt av Sonja Hennie og kalte derfor opp hytta etter ho.

Den orginale hytta vart etter kvart i svært dårleg forfatnig og midt på 90-talet vart ny hytte sett opp. Også dette eit felles prosjekt av unge og gamle i Holmøyane.
Utgangspunktet for turen til Sonjahytta er ved grendahuset Vonlund i Holmøyane. Ein kan velge om ein vil gå heile turen fra riksvegen eller om ein vil køyre bomvegen som går nesten til Utigardsetra. Det er gode parkeringsmoglegheiter på begge plassane.
Fra riksvegen til Sonjahytta er det knappe 5 kilometer med ei stigning på ca 700 meter.
Skogsvegen går nesten til Utigardsetra. Ved Hågaledet står det kasse for bomavgift. Den betaler ein sjølvsagt om ein tek bilen opp i terrenget.Utigardsetra er setra som høyrer til garden Holmøy. Der er kun eit sel som står no. Ein fin plass å ta ein pause og nyte utsikta over Hornindalsvatnet og bygdene rundt.

Frå Utigardsetra går turen vidare mellom dei nedramla fjøsane. Råsa er tydeleg og delvis merka. Von i.l har prosjekt på gang der dei skal merke og skilte etter norsk standard. Første stykket fra setra går gjennom eit granfelt. I granfelt kan det ofte være vanskeleg å følge råsa, men der er raude merker på granleggane så ser ein godt etter finn ein rett veg.

Råsa går langs Holmøyelva eit stykke. Etter kvart svinger råsa mot søraust og det blir bratt det siste stykket opp på Sætrefjellet. Men ein får lønn for strevet når ein ser den fantastiske utsikten frå Sætrefjellet som ligg 670 moh. Fra Sætrefjellet ser ein så vidt i Eidsfjorden og vidare Heggjabygda, Strand, Furefjerding, Navelsaker, Otterdal, Grodås, Kongsvik, Kjøs, Maurset, Grenda med Svingesetvatnet, Hatledal, Dalane og Langesetvatnet. Ein ser også ned att til Holmøyane og Holmøyvika.Fra Sætrefjellet går råsa søraustover i småkupert terreng. Ein ser ikkje hytta før ein plutseleg er der. Da er det berre å setje seg ned og nyte stillheita.
Ved Sonjahytta er det også bygd eit uthus med utedo. Ingenting å seie på utsikta fra utedoen og når ein i tillegg får poesi til underholdning må ein berre nyte stonda.

Både Sonjahytta og utedoen er åpen og kan benyttast av alle. Inne i hytta finn ein hytteregler og informasjon om korleis ein betale for opphaldet.
Hytta har ein kontakt person, for tida Hans Holmøyvik, som skal kontaktast for avtale om leige. Aksjonærane har førsterett om det er stor pågang.
Inn i hytta er det god plass. Stor sofa, ved ovn og ein kjøkkenkrok med gassbluss. Ein hems over halve hytta gir god plass for overnatting på madrasser. Ut fra oppslag om bruken av hytta les ein at det koster kr 40,- pr natt å overnatte.
Området rundt hytta er med lav vegetasjon, små bergknauser og små vatn som gir liv i terrenget. Fra hytta er det fleire turalternativ. Det er planer om å skilte til Glitreggja. Også turen gjennom Holmøyskaret er fin.Kart over turen finn ein på UT.no: Sonjahytta i Holmøyane.

GOD TUR OG NYT DEN FLOTTE UTSIKA.

Den Trondhjemske postvegen fra Faleide til Øyebakken.

9. august 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Den Trondhjemske postvegen går frå Bergen til Trondheim og er ein kulturhistorisk veg på om lag 700 kilometer.
Ved kongeleg forordning av 1786 vart det fastlagt ei postrute med postgang kvar veke mellom det som den gongen var landets to største byer Bergen og Trondheim.
Postvegen gjekk i same trase som eldre vegar, men det vart også bygd nye vegparsellar etter den tids vegbyggingsprinsipp, det franske rinsippet, med mest mogeleg rett vegar. Til Faleide kom posten i robåt frå Utvik, ein rotur på ca 1 mil.
Den Trondhjemske postvegen kom til Faleide i 1795 og dette skapte etter kvart stor aktivitet i den brattlendte grenda. Fleire handelsmenn etablerte seg der. Også eit hotell, Tendens Hotell, vart bygd på Faleide.
Frå 1867 vart postruta over land lagt ned og posten vart i hovudsak sendt med dampbåt frå Bergen til Ålesund. Den indre ruta frå Faleide til Hellesylt var i bruk til 1912.Utgangspunktet for turen er ved den tidlegare butikken og kaibyningane (fra 1863). Der er gode parkeringsmoglegheiter. Der kan til tider være ein del køyring av tømmer til tømmerkaia så parker godt ut til sida.
Turen starter med å gå opp Naustbakken og grusvegen vidare forbi gardane Midtigard, Inigard og Utigard. Ein ser gammalt verneverdig bygningsmiljø, mellom anna ved garden Utigard Faleide. Der var det postkontor, skysstasjon og tingstad.


Frå Faleide deler postvegen seg i to tarasear, den gamle bratte frå 1700-talet og ein nyare trase fra 1855. Denne turen føl den nyaste trasen.Når ein har passert gardane på Faleide kjem ein til Faleide skulemuseum. Dette vart offisielt åpna i 1998. Det vart lagt ned eit stort frivilleg arbeid i museet , samt at både kommunale og statlege midlar er nytta for å setje i stand museumet. Føremålet er at Faleide skulemuseum skal være eit offentleg museum for bevaring, dokumentasjon og formidling av Stryn kommune si felles skulehistorie.

Postvegen er tydeleg i terrenget og ikkje vanskeleg å følge. Svarstad/Faleide Vel har gjordt ein kjempe jobb med å rydde langs vegen mot Vegtun. Dei har også sett opp bord og benker. I krysset der den gamle vegen går til Sætren er det plass til mange.Da postvegen var i bruk var vedlikehaldet oppdelt i roder og fordelt mellom bøndene i distriktet. Dette var ordna slik at alle skulle ha omlag same avstand til si rode. På bilde under ser ein Navelsakerstykket, dvs det var bønder fra Navelsaker som hadde vedlikehalde på dette stykke av vegen.Postvegen krysser Panoramavegen ved Vegtun og fortset paralelt med RV 15. Etter kvart flater vegen ut og vegen går i meir myrlendt terreng. Når ein kjem til krysset skal ein halde til venstre. Vidare går postvegen på sørsida av Langesetvatnet. Her har privatpersoner og gunneigarar sett opp benker så her er det moglegheiter for å ete nista si eller berre høyre på stillheita.
Langs Den Trondhjemske postvegen fra Faleiede til Øyebakken er det lite skilting. Enkelte plasser (i kryss) kan ein sjå eit treskilt med posthornet på. Det er mange stadnamn langs denne turen som alle har ei historie. Her ved dei mørke hamrane og granfeltet heiter det
Moldbrekka. Eit stykke lenger framme heiter det Dansebakken. Der samla folk seg for å danse da krigen herja.

Området rundt Faleide og Markane er store vidder med furuskog. Det som særmerker Markaneområdet er transport av skipsmastrer etter gamlevegen til Faleide, der dei vart skipa ut. Dei største skipsmastrene kunne vera opp til 25 m lange. Det var som regel dugnad ved slik transport, 6-8 hestar med mannskap. Ved Halvkannebakken var det bratt og særleg vanskeleg å komma over med tunge og lange lass. Historia er at når dei skulle køyre dei store mastrene over denne kvasse bakketoppen so fekk dei ikkje hestane til å drage mastra over Halvkannebakken før dei hadde fått drukke ei halvkanne med brennevin. No vart vel ikkje hestane so mykje sterkare om karane drakk ei halvkanne brennevin, men det var vel heller at dei vart meir høgrøysta og slo hestane hardare som er forklaringa på at dei kom over. Det vart vel og eit pressmiddel mot den som skulle ha frakta mastra for å få hallkanna fram, for fekk dei ikkje halvkanna kom dei heller ikkje over bakken.
Litt lenger ute står også ein benk. Der heiter det Kvile. Det var ein naturleg og kjærkomen plass å få kvile etter stigningane som hadde vore på vei inn bygda.Postvegen etter den opprinnelege trasen kan mange plasser være vanskeleg eller umogeleg å finne. Nye vegar har kjeme til, hus og andre bygninger har blitt bygd, dyrka mark har «ete» seg inn på trasen, eller den er rett og slett så attgrodd at det er umogeleg å gå den.
Når ein kjem til garden Skogtun går postvegen på dyrka marka. Første stykke held ein heilt til venstre i bøkanten , passerer ei steinklopp og skråer over til høgre sida og fortset mot garden Myrhaug.

Etter å ha passert Skogtun kjem går turen gjennom beitet og gardstunet Myrhaug før den kjem inn på bygdavegen og føl den forbi Bruheim, Kroken og til krysset ved Haugen.

Turen fortset til venstre i krysset til Haugen, forbi denne flotte gardfjøsen og går ned i tunet. I svingen rett før tunet går ein til venstre og vidare til Flore sag. Denne trasen, fra Haugen til Flore og vidar til Sindre, er ikkje mykje gått men likevel grei å finne fram i.

Like før Flore sag ligg der ei bru over elva. Rund rundt sagbruket og gå unnabakken ved ein sagmodhaug.

Fra Flore Sag og ned bakkane er det ein del skog, ta deg tid så ser du spor i terrenget etter den gamle vegen.

Når ein kjem ned dei bratte bakkane etter Flore sag kjem ein inn på ein skogsveg. Postvegen går delvis i den trasen og delvis ved sida av, men er heilt attgrodd. Føl skogsvegen til bygdavegen og fortset forbi garden Sindre. Heilt fram til 1970 gjekk postvegen gjennom tunet på Sindre.
Relatert bilde Vidare føl ein grusvegen til den flotte skytebana til Hornindal og Markane skytterlag. Der svinger ein til venstre og kjem til den første av i alt tre steinbruer.Da riksveg 15 gjennom Markane vart ombygd i 1981 vart elva lagt om, og det nye elveløpet førte til brot i den Trondhjemske postvegen, mellom dei gamle historiske steinbruene i Sindreøyane. Statens vegvesen bygde ei 23 meter lang trebru over Storeelva, Teigabrua, dette vart den fjerde brua på den Trondhjemske postvegen i Sindresøyane.
Etter å ha passert Kvithellebrua føl ein den dyrka marka på venstre side og kjem snart til Teigabrua.
    Kryss riksvegen like ved buss skuret og ein er snart på brua over Storeelva.Like etter Storeelvbrua kjem ein til Nordaelvbrua.Etter dei flotte steinbruene går turen vidare på den gamle riksvegen, undergangen under noverande riksveg, og fortset til Øyebakken.
Ved Øyebakken står oppslag om fiskekort og der er mogelegheiter for å betale fiskekort.

Heile turen fra Faleide til Øyebakken er ca 10 kilometer og har ein høgdeskilnad fra 0-215-100.

Kart over turen finn ein på Ut.no: Den Trondhjemske postvegen Faleide – Øyebakken

GOD TUR PÅ DENNE KULTUR HISTORISKE TUREN.

Gamlevegen i Norangdalen

26. juli 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Norangdalen strekker seg fra Øye i Ørsta kommune og går over i Nibbedalen og til Tryggestad og Hellesylt i Stranda kommune. Høgaste punktet i dalen ligg på ca 300 moh.
Nordangdalen har frå gammalt av vore bindeledd mellom indre Sunnmøre og Nordfjord. Vegen som er i bruk i dag er frå 1890-talet. Dalen er rik på både natur- og kulturopplevingar. Det er ein stille setredal og mellom dei trongaste dalføra i Norge. Mange meinar at Norangdalen er verdens vakrast dalføre.

Rundt år 1900 vart Norangdalen ein turistattraksjon. Turistskipa la til på Øye og turistane og mange namngjetne personar vart frakta med hesteskyss på den gamle ferdselsvegen gjennom Norangdalen til Hellesylt, der skipa venta.
Turismen ga grunnlag for hotelldrift, mellom anna på Øye, Fivelstad og Hellesylt. Hotella var trehus i sveitserstil, utsmykka med overdådig ornamentikk og er i dag populære kulturminne. Etter «Silver Cruise» i 1993 fekk Norangdalen tilnamnet «Dronningruta». Sju europeiske dronninger har teke turen gjennom Norangdalen.
Sidan slutten av 1800-talet har Norangdalen og fjella ikring vore viktige mål for fjellturisme og tindesport.

Norangdalen og den gamle ferdselsvegen ber tydeleg preg av kampen mot naturkreftene. Likevel kan ein gå deler av den og nyte den flotte naturen, dei majestetiske fjella og stillheita i dalen.

Denne turen starter like ved Geilskredvatnet. der den gamle Geilskredbrua, bygd i 1830 åra og restaurert i 2011, krysser Norangelva. Der er utviding ved vegen og moglegheiter for å parkerer bilen.
Ein kan mange stader sjå spor etter den gamle køyre- og ridevegen frå 1846, men turen går mest på rås. Første stykke av turen går rett motbakke til ein kjem inn på råsa.

Norangdalen er også kjend for sine gode beitemarker og ein ser beitande sauer og kyr i dalen. Dei gode beitemarkene kjem av alle snørasa som er vanlege i vinterhalvåret. Da er fylkesvegen ofte stengd.
Det første vatnet ein går forbi heiter Geilskredvatnet og dalbotnen er her fylt med utrasa steinur. Vatnet er aldri heilt fult fordi det tømmer seg i ei underjordisk elv. Den går inn og ut av steinmassane nedover dalen, og fleire stader forsvinn den heilt mellom steinane.

Turen går forbi tre vatn. Geilskredvatnet, Djupvatnet og Uravatnet. På andre sida av vatna går fylkesvegen, men sjølv om det er ein god del trafikk, var det likevel stille i dalen.

Dalen er smal, ca 200 meter på det smalaste, og det er majestetiske fjell på alle kanter. Ved store nedbørsmengder kan det derfor være fare for steinsprang så ein må utvise forsiktigheit.Når turen nærmar seg slutten kjem ein til Urasetra. Denne setra ligg midt i dalen og er lett å gå forbi fordi den ligg inn i terrenget for å få ly mot snøskred og fonnvind. Det går snøras over taka på desse sela nesten kvart år. Siste stykket ned til Urasetra og bort til fylkesvegen er tydeleg og breid. Den har nok gått klar av dei store steinskreda som ellers har herja i dalen.

Slik ser Urasetra ut når ein kjem gåande ned gamlevegen. Ikkje lett å få auge på sela.Ved Uravatnet kjem gamlevegen inn på fylkesvegen. Ta deg tid til ein pause ved dette flotte vatnet. Her kan ein nyte sola. Sjølv midt på sommaren er det tidleg solamørkt lenger nede i dalen, der den er på det smalaste.

Der gamlevegen møter fylkesvegen står det også to små sel ovanfor vegen og der er skilta til andre turmål i området.

Turen på gamlevegen er vel 3 kilometer og det er lite høgdeforskjell.

Kart over turen finn ein på Ut.no: Gamlevegen i Norangsdalen

Når ein først har tatt turen til Norangdalen må ein få med seg alt det dalen har å by på.

Villa Norangdal som ligg ved Fivelstadhaugen, ca 400 moh, er eit historisk hotell og eit landemerke på Sunnmøre. Hotellet er bygd i 1885 av to gardbrukara. Hotellets glanstid var mellom 1890-1940. Cruisetrafikken mellom Øye og Hellesylt vaks og turistane ville ha hesteskyss gjennom denne ville og vakre dalen. Hotell Nordangdal var da eit naturleg stopp på vegen. Her fekk både turistane, kuskane og hestane (opptil 125 hestar) godt stell og servering. No er det Iris Fivelstad som driv Villa Norangdal. Iris er tippoldebarn til Anders Haugen, ein av dei som bygde hotellet i 1885.

Midt i dalen, like ved Urasetra, har vegvesenet laga til ein fin rasteplass med informasjonstavler.
Køyrer ein vidare forbi Uravatnet kjem ein til Stavbergvatnet og Stavbergsetra. Også denne setra ligg inn i terrenget for å få ly for ras i dalen.Lenger nede i dalen, mot Øye, ligg Lygnstøyvatnet. Dette vatnet vart danna av eit ras, Storesvora, fra Keipen i 1908. Store mengder stein rasa ned fra fjellet og la seg i dalen. Dette førte til at elva vaks opp og la Lygnstøylen under vatn. I vatnet ser ein enno restar etter den gamle vegen og setremurane. Fremdeles står epletreea langs vegen i vatnet.
Lygnstøylvatnet er kjent for sine gode dykkerforhold og er omtalt som eit av dei beste ferskvannsdykkene i Norge. Lygnstøylsvatnet er ein turistattraksjon for reisande både med og uten dykkermaske og luftflasker.
Der står informasjonstavle også ved Lygnstøyvatnet, like i nærheita av ruinane under vatn.

Da raset kom i 1908 og demde opp elva slik at Lygnstøylvatnet vart laga, kom det også ein stor stein og la seg med spiss-enden ned. Folk i dalen såg på denne steinen som ein høveleg bautastein over storhende. Den omlag 12 m høge kolossen vart kalla oppatt etter Mørejarl-sonen Gange-Rolv.

GOD TUR I DENNE VAKRE, VILLE, STILLE DALEN.

Åsenakken i Sunnylven

19. juli 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Åsenakken er ein av mange topper som ruver høgt over Hellesylt sentrum. Der er to turalternativ til Åsenakken. Den eine går fra garden Åsen som ligg 210 moh , i lida under fjellet. Den andre går fra Hellebostad og det er den eg beskriv her. Tek ein turen får ein ei flott utsikt opp Sunnylvsbygda, nordaust over Sunnylvsfjorden og ned til sentrum.
Turen er på knappe 3,5 kilometer og det er ei stigning på vel 600 meter.Utgangspunktet for turen er på garden Hellebostad. Ein føl skilting fra Hellesylt sentrum mot Vollset/Flofjellvegen. Etter ca 4,5 kilometer langs Korsbrekkelva/Bygdeelva tek ein av til Hellebostad og køyrer gardsvegen til der er skilting til Åsenakken og Nokkenibba. Parker ved skiltet. Første stykket går på traktorveg til utmarksgard og bru over Hellebostadelva.

Råsa er tydeleg og delvis skilta heile vegen. Husk å lat att alle grinder når ein passerer for her er dyr i marka.

Opp bakkane er det ein del skog og rikeleg med mat til dyra som går der. På Kleiva, som er det første utsiktspunktet, ser ein langt opp gjennom Sunnylvsbygda og Frøysadalen.
   Cirka halvvegs til Åsenakken kjem ein til setra som heiter Vindholen. Her er det to sel som er nylig oppussa og i god stand. Her er også murar etter fire andre bygningar, truleg fjøs og løer.
Her er det fint å finne seg ein plass for å nyte utsikta. På andre sida av dalen ser ein Haugestølen, vel 700 moh og Lianibba 1500 moh.Terrenget flater litt ut etter setra. Ein kjem til eit stidele der råsa til Nokkenibba, 1380 moh, tek av. Over ei steinur kan det være vanskeleg å sjå råsa, men der er varda så ikkje vanskeleg å finne fram.

Siste stykke fram mot varden er reine autostradaen. Det tyder på at denne turen er eit populært turmål. Sunnylven IL har trimpost ved varden.

Utsikta fra varden er fantastisk i alle retninger. Hellesylt sentrum med Hellesyltfossen midt i bildet, i nordleg retning ser ein inngangen til Sunnylvsmordskreddalen og til Nibbedalen/Nordangsdalen.
I nordaustleg retning ser ein Sunnylvsfjorden der gardane på Ljøen ligg fint i lia. Ein ser også ein del av den Trondhjemske postvegen over Ljøbrekka og nede ved fjorden ligg Naustberget der postbåten gjekk til land før ferda starta opp Ljøbrekka.Frå Åsenakken kan ein gå ned til gardane på Åsen og skogsveg tilbake til Hellebostad. Kart over turen finn ein på Ut.no: Åsenakken i Sunnylven
GOD TUR!!!