År: 2018 (Side 3 av 3)

Den gamle kyrkjevegen i Hjelledalen.

2. mai 2018 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

For dei som budde på nordsida av Hjelledalen var det denne gamle ferdselsvegen som vart brukt når dei skulle til Hjelle på handel, til kyrkja på Fosnes eller hadde andre ærend ut av bygda.
Dei fleste suser no gjennom Hjelledalen på veg aust- eller vestover med fokus på asfalten og gulestripa.
Ta denne rolege turen og sjå Hjelledalen frå ein ny vinkel.
Turen går fra Hjelle til Nygård og strekninga er ca 3,5 kilometer.
Utgangspunktet er ved den smale brua som går over elva Hjelledøla. Her tek ein til høgre innover forbi det gamle skulehuset. Finn parkering på sør sida av elva eller ved Hjelle skule og barnehage når der ikkje er skuleaktivitet.

Den gamle skulen var eit av dei første skulehusa som vart bygd i Oppstryn. Her var det skule fra 1882 – 1975. Det var skule for Hjelle, Enebakk, Sigdestad, Glomnes, Vollsnes og Bolstad.
Skulehuset er no i privat eige og blir leigd ut til turister.I tillegg til fin turveg blir vegen også brukt som tilkomstveg til dyrka mark på jordet som ligg ovanfor grustaket, Vollsnes.
Langs stien er det sett opp plakater med informasjon om dei forskjellige plassane.

Ved grustaket har det tidlegare vore eit stort jorde i høgd med det ein kan sjå bak grustaket. På 1970 talet då heilårsvegen over Strynefjellet vart bygd, vart det sett opp asfaltverk her. Det var god tilgang på grus og mykje grus vart tatt ut. Vidare frå grustaket går stien langs elva. Denne stien blir brukt av elevane ved Hjelle skule når dei har uteskule/undervisning i Bombeneset. På veg opp stien kan ein sjå ein målestasjon som måler vass standen i elva.På høgre sida, like før ein kjem i Bombeneset, kan ein krysse elva på Kleivabrua og kome bort på vegen igjen som går til Hjelle. Tek ein turen over elva finn ein plakater med kulturhistoriske opplysninger.
Det første ein kjem til om ein tek turen over brua er Truskeverksvingen. Her stod truskeverkhuset til det vart tatt av uksefonna i 1979. Truskeverket vart etter det flytta til Folven.
Går ein vidare på vegen mot Hjelle kjem ein til Mykjedalane. Her blei steinmasser fra arbeidet med Hjelletunellen tippa i 1974-1975. Under steintippen ligg den eldste daterte kornåkeren i Sør-Norge. Den er datert til å være frå ca år 2200 f.Kr., altså frå slutten av steinalderen. Her er også funne spor etter busetnad frå rundt yngre bronsealder. (Kilde: plakat, Oppstryn skule og barnehage).
Denne avstikkeren er fin å ta på tilbaketuren om ein går tur retur Nygård.

Bombeneset har namnet sitt etter matbomber. Før i tida når folket på Bolstad arbeidde på markene hadde dei matpausane på denne plassen. Her står ei utelade som er flott restaurert og som Hjelle skule og barnehage brukar i si undervisning ved uteskulen. Utelada har fått namn etter ein tidlegare eigar. I terrenget bak utelada er eit flott område der elevane får utfolde seg og være kreative i leiken. Her har dei også epletre, pæretre og plommetre som dei haustar frukter av. I tillegg har dei åker i området der dei dyrkar poteter og grønnsaker.
I Bombeneset var det i tidlegare tider ein husmannsplass. Ein kan framleis sjå murar etter ei gammal utelade som stod her. Den vart tatt av fonnvinden etter uksefonna i 1979.Fra Bombeneset går turen vidare på traktorveg til Bolstad. Her ligg fleire gardstun i klyngetun.
Den raude stova på bildet er huset der far til komponisten Per Bolstad kom fra.På turen har ein fin utsikt til dei mektige fjella i Oppstryn og Hjelledalen. Og med bøndenes raude lader, grønande marker, snødekte fjell, blå himmel og fuglekvitter er det berre å nyte turen. Denne turen stopper ved Nygård camping, ein av fleire overnattingsplasser i Hjelledalen. På Nygård camping har dei hytter, bobilplasser og teltplasser.

Turen fra Hjelle til Nygård er ca 3,5 kilometer.

Kart over turen ligg på ut.no: Den gamle kyrkjevegen i Hjelledalen

GOD TUR!!

Den Trondhjemske postvegen fra Ljøen til Ljøkaia

3. april 2018 / Bodil Dybevoll / 1 kommentar

Den 700 km lange postvegen fra Bergen til Trondheim gjekk opp- og nedoverbakkar, over fjellovergangar, kryssa fjordar, vatn og elvar. Det var ikkje noko enkel tur og både hest, robåt og føtene vart nytta når posten skulle fram. Postvegen var den første opparbeida ferdselsvegen fra Indre Nordfjord til Sunnmøre. Dagens Rv 60, fra Grodås til Hellesylt, følgjer på lengre strekningar same trase som postvegen. Posten kom til Hellesylt frå Grodås gjennom Langedalen og ned like ved Hellesyltfossen . Frå Hellesylt til Ljøkaia, ei strekning på ca 5 km, vart det nytta robåt.

Postvegen frå Ljøkaia opp bakkane heldt på å gå tilbake til naturen og i dei seinare åra har det blitt utført mykje restaureringsarbeid på kaia og vegen. No er skog fjerna, grøfter renska og murar reparerte. Det er no blitt ein veldig fin turveg.

Utgangspunktet for turen er ved utsiktsplatået på Ljøen.  Allereide fra første steg er det panoramautsikt til Sunnylvsfjorden, Korsfjorden og inngangen til Geirangerfjorden.

På Ljøen er det tre gardsbruk. Ljøbakken , Øvre Ljøen og Nedre Ljøen.
Postvegen går rett gjennom tunet på Ljøbakken. Ein krysser gardsvegen, går på høgre sida av bolighuset og vidare ned bakkane.Vegen er tydeleg og ikkje vanskeleg å finne. Eit stykke ned i bakkane, krysser ein gardsvegen og fortset mot det gamle skulehuset. Der var skule for barna på Ljøen til 1949. No er skulehuset i privat eige.Postvegen går gjennom skulehussvingen og ned bakkane til Nedre Ljøen der ein passerer huset i gamle tunet på venstre side.
   Det var brukarane på Nedre Ljøen som var tilsett som postberar og som hadde ansvaret for etappen mellom Hellesylt og Sløgstad i Stranda.
I 1962 opna eit nytt ferjefritt samband fra Hellesylt via Ljøen til Stranda. Før den tid var postvegen det einaste vegsambandet gardane på Ljøen hadde med omverda. Løypestreng, som ein framleis kan sjå spor etter, var viktig hjelpemiddel for å frakte varer og melk mellom gardane og sjøen.

Området ved Ljøen har rik edellauvskog og lokaliteten er ein viktig del av dei gamle skogane som strekkjer seg samanhengande på vestsida av Storfjorden og Sunnylvsfjorden.
Har ein augene med seg og fær stille fram er det godt mogeleg å få auge på små søte ekorn. Eg såg fleire på min tur.På turen ned bakkane står det mange skilt. Som Smiesvingen, Furuhaugkviesvingen, Oppkomsvingen, Brautene og Lindekroken. Det er koseleg med skilt, men enda koselegare om der hadde vore litt tekst som fortalde litt om historia bak namna på skilta. Dette er noke som er aktuelt mange plasser.På turen ned bakkane ser ein spor i frå tidlegare busetnad. Det har vore mange småbruk og plasser i den bratte fjellsida. Heilt tilbake til 1600 talet er det funne spor etter busetnad. Dei fleste har blitt fråflytta etter ras eller fare for ras og fonner.
Bildet under viser murar etter busetnad på Lindane. I 1893 kom det ei fonn av snø,stein og vatn og sopa husa på fjorden. Ei mor og ei lita jente overlevde raset. Ljøkaia er nær knytt til Den Trondhjemske postvegen og har dei siste åra gjennomgått betydeleg restaurering. Kaia vart opna i 1919 etter ein byggeperiode på 6-7 år. På kaia ser ein restane etter løypestrengen som frakta varer opp og ned bakkane.
Fra Ljøkaia ser ein godt over til Lundaneset der Matvika, ein fråflytta gard, ligg rett bakom. Lenger ut Sunnylvsfjorden, på aust sida ser ein den fråflytta grenda Oaldsbygda.
Området rundt Ljøkaia er eit idyllisk nausmiljø. Der er også ei privat hytte og alle som ferdes i området må respektere privat grunn.
På ovanforsida av det raude naustet går postvegen til postvøren. Det var der postbåten som kom fra Hellesylt la til.Området ved Ljøen ligg i verdsarvområde Vestnorks fjordlandskap som vart innskrive på UNESCO si verdsarvliste i 2005.
Det er sett opp ein plakett på ein stor stein under Ljøfossen.Under Ljøfossen har det lege ein liten plass med namn Ljøfoss. Her var det busetnad til slutten av 1800 talet.
Ein av dei som voks opp her var Nils Andersen Liaaen, skipsbyggar og industieigar. Han etablerte eit skipsverft i Ålesund i 1861. Dette verftet overtok sonen Anders, og bedrifta vart til A.M Liaaen, ein gang den største arbeidsplassen i Møre og Romsdal.
På Ljøfoss var det slåttemark til tidleg på 1980-talet, no er det brukt til beite.
Etter å ha gått turen fra Øvre Ljøen til sjøen passer det fint med ein rast her. Turen går same vegen tilbake og dei 320 høgdemeterane og knappe 2 kilometerane opp bakkane må ein berre nyte.

Kart over turen ligg på ut.no: Den Tronhjemskepostvegen fra Ljøen til Ljøkaia

GOD TUR!

Mardalfossen i Romsdal

8. mars 2018 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Mardalfossen er Nordeuropas høgaste fossefall. Fossen har ei total høgde på 655 meter, det øverste frie fallet er på 297 meter.

Eikesdal, ei bygd i Nesset kommune i Romsdal, ligg i sørenden av Eikesdalsvatnet og bygda fekk så seint som i 1991 vegutløysing. Før den tid var bygda tilgjengeleg kun med båt på vatnet, ferge eller slede om vinteren.
Eikesdalsvatnet, som ligg 26 moh, er den største innsjøen i Møre og Romsdal og vatnet er 18 km langt og 155 meter på det djupaste. Høge fjell som rager opp i 1700-1800 meter omkranser vatnet.
Det er ca 80 innbyggere i bygda og dei fleste driv med jordbruk, skogbruk og turisme. Den mest kjende serverdigheita er det høge fossefallet Mardalsfossen.
Den gamle ferga «Mardøla» er bygd om og cruiser Eikesdalsvatet med turister om sommaren.
Les meir fakta og opplysninger om Eikdsdalen her: EIKESDALEN

Mardalsfossen har vore ein turistattraksjon frå 1870-åra. Før den tid var det stort sett berre bygdefolket som vist om denne naturperla.

I naturvernåret 1970 vart det vedteke at fossen skulle utbyggast til vasskraft og dette førte til store demonstrasjonar kalt «Mardølaaksjonane». Resultatet av vedtaket vart at fossen vart stengt, men kvart år i perioden 20 juni – 20 august blir slusene åpna og vatnet kan fosse fritt ned fjellsida.

Til Mardalen er det skilta fra Eikesdalen og vegen inn er bomveg. Ved utgangspunktet er det gode parkeringsmoglegheiter og her finn ein også rastebenkar, kiosk, toalett og informasjon om fossen og området.
Turen opp til fossen er enkel å gå. I 2012 stod ein ny turveg til fossen ferdig og da fekk publikum ein heilt ny turoppleving. På deler av turen til fossen kan ein ta med barnevogn. Turen er ca 2 kilometer og ein bruker ca 30 -45 minutter opp.
Fra utgangspunktet ser ein fossen i det fjerne.

Eikesdal er kjent for sitt gode og varme klima, med relativt lite nedbør. Varmekjære tre som alm og hassel kan ein sjå overalt i dalen og langs vatnet. Hasselskogen er Norges største og hadde tidlegare stor verdi for bøndene i bygda. Nøttene var etterspurde og vart eksporterte til heile landet.

På vegen oppover finn ein informasjonstavler som informerer om plantar, dyr og fuglar som lever i dette frodige urskogliknande landskapet.

Mardalen er verna som naturreservat og det er strenge restriksjonar på bruken av området. Det er likevel rom for å bruke området til kulturopplevingar. Like ved brua som krysser Mardøla er der ein rasteplass der er det laga til med amfi. I fleire år har Mardalskonserten vore arrangert under Eikesdalsdagane.Etter ca 1,8 km krysser stien Mardøla på ei flott trebru. Her i fra ser ein den mektige Mardalskatedaralen godt.

Siste stykket inn til fossen går på sti i steinur oppover mot morenerygg på venstre side av fossen. Anbefalt antrekk for dei som vil ha nærkontakt med fossen er badebukse eller regnklede.