Kategori: Ørsta

Kjerringkjeftane.

27. juni 2019 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Langs Storfjorden/ Hjørundfjorden er det mange flotte fjelltopper. Ein av dei er Kjerringkjeftane.
Den er ikkje blandt dei høgaste med sin 1028 meter over havet, men for ein utsikt.
For å kome til utgangspunktet køyrer ein Skjåstaddalen (Fv 41) frå Kalvatn til Bjørke. I vegkyrsset like ved skulen tek ein til venstre og køyrer til Finnes. Køyr gjennom tuna og vidare opp Bakkedalsvegen. Like ovanfor tuna står kassa for bomavgift. Der er også plass for 2 biler å parkere om ein vil gå vegen. Opp Bakkedalen køyrer ein i lauvskog, men enkelte plasser får ein fin utsikt nedatt til bygda og til fjella rundt.
Turen starter ved ca 300 moh. Der står skilt i vegkanten og ein parkerer langs vegen, eller på stor utviding ca 100 meter lenger framme.

Fin utsikt mot Hondalsrokken, Rokkekjerringa og Bjørkehornet.

Første del av turen kan være våt, men det blir betre etter kvart. Råsa er godt merka. Ein skal krysse elva to plasser. Ved stor vannføring kan det by på problemer. Der er ikkje bruer.

Opp Ryssdalen går ein i bjørkeskog opp langs elva Ryseåna.
Etter kvart blir terrenget åpnare og når ein kjem opp i ca 900 moh får ein eit fantasitsk skue mot Kvistadkjerringane som ligg på andre sida av Kvamsetdalen.

Siste del av turen mot toppen går ein i steinur. Der kan ligge snøskavler på toppen. Gå aldri ut på desse. Høgaste toppen ligg på 1028 moh og der står også boks for trimbok.
Fin utsikt nedatt i Kvamsetdalen og Fjellvatna.
Gå nokre hundrede meter vidare for å få den beste utsikta nedatt til Finnes, Kalnes, Viddal, Leira og Bjørke.

Frå venstre Leira, Kalnes, Bjørke og Finnes rett under.

Når ein set og speider over aller fjella ser ein mange kjente topper.
Jakta, Kviteggja, Hornindalsrokken, Rokkekjerringa og Bjørkehornet. Kikkerten låg igjen heime, men meiner vi såg Breifonna og Storskredfjellet i Oppstryn også.

Turen er ca 3,5 kilometer ein veg og har ei stigning på ca 700 høgdemeter.

PRØV DENNE TUREN I STORSLÅTT NATUR.

Gamlevegen i Norangdalen

26. juli 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Norangdalen strekker seg fra Øye i Ørsta kommune og går over i Nibbedalen og til Tryggestad og Hellesylt i Stranda kommune. Høgaste punktet i dalen ligg på ca 300 moh.
Nordangdalen har frå gammalt av vore bindeledd mellom indre Sunnmøre og Nordfjord. Vegen som er i bruk i dag er frå 1890-talet. Dalen er rik på både natur- og kulturopplevingar. Det er ein stille setredal og mellom dei trongaste dalføra i Norge. Mange meinar at Norangdalen er verdens vakrast dalføre.

Rundt år 1900 vart Norangdalen ein turistattraksjon. Turistskipa la til på Øye og turistane og mange namngjetne personar vart frakta med hesteskyss på den gamle ferdselsvegen gjennom Norangdalen til Hellesylt, der skipa venta.
Turismen ga grunnlag for hotelldrift, mellom anna på Øye, Fivelstad og Hellesylt. Hotella var trehus i sveitserstil, utsmykka med overdådig ornamentikk og er i dag populære kulturminne. Etter «Silver Cruise» i 1993 fekk Norangdalen tilnamnet «Dronningruta». Sju europeiske dronninger har teke turen gjennom Norangdalen.
Sidan slutten av 1800-talet har Norangdalen og fjella ikring vore viktige mål for fjellturisme og tindesport.

Norangdalen og den gamle ferdselsvegen ber tydeleg preg av kampen mot naturkreftene. Likevel kan ein gå deler av den og nyte den flotte naturen, dei majestetiske fjella og stillheita i dalen.

Denne turen starter like ved Geilskredvatnet. der den gamle Geilskredbrua, bygd i 1830 åra og restaurert i 2011, krysser Norangelva. Der er utviding ved vegen og moglegheiter for å parkerer bilen.
Ein kan mange stader sjå spor etter den gamle køyre- og ridevegen frå 1846, men turen går mest på rås. Første stykke av turen går rett motbakke til ein kjem inn på råsa.

Norangdalen er også kjend for sine gode beitemarker og ein ser beitande sauer og kyr i dalen. Dei gode beitemarkene kjem av alle snørasa som er vanlege i vinterhalvåret. Da er fylkesvegen ofte stengd.
Det første vatnet ein går forbi heiter Geilskredvatnet og dalbotnen er her fylt med utrasa steinur. Vatnet er aldri heilt fult fordi det tømmer seg i ei underjordisk elv. Den går inn og ut av steinmassane nedover dalen, og fleire stader forsvinn den heilt mellom steinane.

Turen går forbi tre vatn. Geilskredvatnet, Djupvatnet og Uravatnet. På andre sida av vatna går fylkesvegen, men sjølv om det er ein god del trafikk, var det likevel stille i dalen.

Dalen er smal, ca 200 meter på det smalaste, og det er majestetiske fjell på alle kanter. Ved store nedbørsmengder kan det derfor være fare for steinsprang så ein må utvise forsiktigheit.Når turen nærmar seg slutten kjem ein til Urasetra. Denne setra ligg midt i dalen og er lett å gå forbi fordi den ligg inn i terrenget for å få ly mot snøskred og fonnvind. Det går snøras over taka på desse sela nesten kvart år. Siste stykket ned til Urasetra og bort til fylkesvegen er tydeleg og breid. Den har nok gått klar av dei store steinskreda som ellers har herja i dalen.

Slik ser Urasetra ut når ein kjem gåande ned gamlevegen. Ikkje lett å få auge på sela.Ved Uravatnet kjem gamlevegen inn på fylkesvegen. Ta deg tid til ein pause ved dette flotte vatnet. Her kan ein nyte sola. Sjølv midt på sommaren er det tidleg solamørkt lenger nede i dalen, der den er på det smalaste.

Der gamlevegen møter fylkesvegen står det også to små sel ovanfor vegen og der er skilta til andre turmål i området.

Turen på gamlevegen er vel 3 kilometer og det er lite høgdeforskjell.

Kart over turen finn ein på Ut.no: Gamlevegen i Norangsdalen

Når ein først har tatt turen til Norangdalen må ein få med seg alt det dalen har å by på.

Villa Norangdal som ligg ved Fivelstadhaugen, ca 400 moh, er eit historisk hotell og eit landemerke på Sunnmøre. Hotellet er bygd i 1885 av to gardbrukara. Hotellets glanstid var mellom 1890-1940. Cruisetrafikken mellom Øye og Hellesylt vaks og turistane ville ha hesteskyss gjennom denne ville og vakre dalen. Hotell Nordangdal var da eit naturleg stopp på vegen. Her fekk både turistane, kuskane og hestane (opptil 125 hestar) godt stell og servering. No er det Iris Fivelstad som driv Villa Norangdal. Iris er tippoldebarn til Anders Haugen, ein av dei som bygde hotellet i 1885.

Midt i dalen, like ved Urasetra, har vegvesenet laga til ein fin rasteplass med informasjonstavler.
Køyrer ein vidare forbi Uravatnet kjem ein til Stavbergvatnet og Stavbergsetra. Også denne setra ligg inn i terrenget for å få ly for ras i dalen.Lenger nede i dalen, mot Øye, ligg Lygnstøyvatnet. Dette vatnet vart danna av eit ras, Storesvora, fra Keipen i 1908. Store mengder stein rasa ned fra fjellet og la seg i dalen. Dette førte til at elva vaks opp og la Lygnstøylen under vatn. I vatnet ser ein enno restar etter den gamle vegen og setremurane. Fremdeles står epletreea langs vegen i vatnet.
Lygnstøylvatnet er kjent for sine gode dykkerforhold og er omtalt som eit av dei beste ferskvannsdykkene i Norge. Lygnstøylsvatnet er ein turistattraksjon for reisande både med og uten dykkermaske og luftflasker.
Der står informasjonstavle også ved Lygnstøyvatnet, like i nærheita av ruinane under vatn.

Da raset kom i 1908 og demde opp elva slik at Lygnstøylvatnet vart laga, kom det også ein stor stein og la seg med spiss-enden ned. Folk i dalen såg på denne steinen som ein høveleg bautastein over storhende. Den omlag 12 m høge kolossen vart kalla oppatt etter Mørejarl-sonen Gange-Rolv.

GOD TUR I DENNE VAKRE, VILLE, STILLE DALEN.

Skjåstadsetra – Saurssetra – Bjørkesetra i Sledalen

16. april 2017 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Vi har utruleg mange skogsvegar rundt om i distriktet vårt og i landet ellers. Studerer ein kart kan ein finne flotte turområder for små og store som ikkje er så vanskelege å nå.

Ein slik tur er turen til Sledalen, ein sidedal til Skjåstaddalen i Ørsta kommune.
Utgangspunktet for turen er ved garden Skjåstad, på veg til Bjørke. Som ein ser av bildet er det tydeleg merka fra hovudvegen. Skogsvegen som går inn i dalen er fin å gå på og stigninga er ikkje avskrekkande. Utgangspunktet ved hovudvegen ligg på ca 50 moh og Bjørkesetra ligg på ca 350 moh.Vegen til setrane er bomveg så om ein har med noken som er dårlege til beins eller ein ikkje vil gå så er moglegheitene der for å køyre til setrane. Det er kjempefint å ta med barnevogn eller sykkel på denne turen.
Oppe i Sledalen er der dyrkningsfelt på ca 300 mål og ein fellesfjøs for sommardrift.
Mektige fjell reiser seg på begge sider av dalen. Her ser ein Jolhornet på 1409 moh som det høgaste. Her ser ein fjella som ligg mellom Skjåstaddalen og Hornindal. Gjura 1296 moh til høgre.Skjåstadsetra. Her kunne eg ikkje sjå noko av gamle setrehus, men der var det to hytter.Saurssetra. Her var det fem små gamle bygninger. Nokre var restaurerte andre ikkje. Bak setra ligg Sandeggja, 1390 moh. Til høgre bak Sandeggja, ligg Helvetsvatnet og Helvetesdalen.Bjørkesetra ligg 362 moh. På Bjørkesetra er det to sel. Like i nærheita ligg også Sledalen fellesfjøs. Skogsvegen går eit stykke forbi Bjørkesetra til enden av dyrkingsfeltet. Der i frå går det sti forbi Storkjelen og til Bakkedalsetra og Bakkedalsvatnet. Bakkedalssetra ligg i same høgde i terrenget som Bjørkesetra.
Fra Bakkedalsetra kan ein gå skogsvegen til Finnes ved Storfjorden.
Her ser ein Skjåstaddalen mot Bjørke. Turen fra Skjåstad og til Bjørkesetra er knappe 4 kilometer.

Kart på Ut.no: Skjåstadsetra – Saursetra – Bjørkesetra i Sledalen

GOD TUR!!!

Tyssenaustet ved Tyssevatnet

27. juli 2016 / Bodil Dybevoll / 0 kommentarer

Eg har lenge tenkt eg skulle ta turen til Tyssenaustet og Tyssevatnet. For mange år sia såg eg ein reportasje i ei avis om dette naustet og området rundt. Vart fasinert og har aldri gløymt dei bilda i avisa. Torsdag tok eg turen og eg vart ikkje skuffa. Eit fantastisk område med ville fjell og stille natur.
Naustet som no blir disponert av Ålesund og Sunnmøre Turistforening er bygd i 1934 og renovert i 2000/2001. Der er 6 senger, to av dei litt breidare så der er plass til 8 personer om ein er gode venner. Naustet er utstyrt med sengklede og utstyr for matlaging. Hytta er uisolert og utstyrt med elektrisk oppvarming. Like ved hytta står der utedo og eit naust. I naustet er der ein båt og ein kano er også tilgjengeleg.Bjørke er utgangspunkt for denne turen. Men før vi tek turen til fjells har eg lyst til å skrive litt om denne bygda og alt som rører seg der. Eg vart så positiv overaska over alt dei sysler med. Bjørke er ei bygd som ligg der Skjåstaddalen møter Hjørundfjorden, lengst inne i Storfjorden i Ørsta kommune. Det er ca 80 fastboande som soknar til bygda. Da eg køyrde inn Skjåstaddalen såg eg skilt langs vegen som indikerte aktiviteter av mange slag. Etter fjellturen tok eg ei runde med bilen og fekk bekrefta at i denne vesle bygda var det stor entusiasme og skapartrang. Dei fleste er sommeraktiviteter til glede for turister fra fjern og nært.
Før var Bjørke ein blindveg, men no etter at Kvivsvegen kom er det eit lett tilgjengeleg reisemål. Mange tek også turen til Bjørke med båt. Bygda fekk nytt marinaanlegg i 2013.

Allereide på 1960 talet var det stor aktivitet på Bjørke. Kraftselskapet Tussa gjennomførte da ei stor kraftutbygging og Tyssefossen vart etter det tørrlagt store deler av året. Tyssefossen var ein gong mellom dei 6-7 største fossane i Norge.

Bjørke kom skikkeleg på kartet i 1997 da telenor ville fjerne telefonkiosken som stod i bygda. Grunnen var at det var lite lønnsemd i den. Bygdefolket aksjonerte og lenka kiosken fast med sterke kjettinger og kampesteiner. Saka fekk mykje omtale i media, blant anna i VG, BBC og Washington Post. Den mest kjende telefonkiosken i verda vart døypt Prillar-Guri, som eit symbol på at det enno finst vilje til å kjempe på bygda. Telenor snudde i saka og bygda fekk behalde telefonkiosken sin.
Prillar-Guri vart også innslag i programmet Norske attraksjoner.
Ein haustdag i 2005 var dagen likevel komen, linjene vart klipte og summetonen for alltid vekke fra telefonkiosken. Men om summetonen er vekk blir kiosken ståande som eit bilde på noke som har vore.

Bertahuset på Jakobgarden.
Bertahuset er kårhuset på Jakobgarden. Navnet har huset etter ho som budde der før. Bertahuset er renovert og blir no utleigd ved dei ulike arrangementa som er i byda gjennom heile sommaren.
Jakobgarden driv med avl og salg av fjordhest. Jakobgarden er einaste fjordhestgarden i norge som har alle fem fargane på fjordhesten og har også norges einaste avlsgodkjente gulblakke hingst. Ved interesse ordnar dei med rideturar rund om på Bjørke.
Følg Jakobgården på facebok.

Hos Maria.
Hos Maria er eit Inn på tunet tilbud som blir drive av Maria Nikkinen Rørstad. Ho er utdanna barnevernspedagog med vidareutdanning i dyreassistert terapi og helse. Ho tek i mot personer som treng ein alternativ skuledag/arbeidsdag der rikt og variert dyreliv, natur, meistring, ansvar, mat og helse står i fokus.
Følg Hos Maria på facebok.

Postkjellaren.
I Postkjellaren i dei tidlegare postlokala på Bjørke har ei dame som elsker å sy sitt sommerutsalg. Det meste av det ho lager basert på gjenbruk. Kvart enkelt produkt blir unikt, da ho aldri lager to heilt like produkt.
I Postkjellaren er det også laga til ei spanande utstilling av gamle post-og telegjenstandar.
Les meir om dama som kallar seg Alva her: Tekstil og nostalgi i Postkjellaren.

Bakketunet.
Bakketunet er det eldste heilskapelege gardstunet på Sunnmøre. Tunet er freda og består av i alt seks bygninger der tømmeret i dei eldste husa er datert til år 1549.
Etter mange år med restaurering opna eigarane i 2010 tunet for besøkande.
I tunet kan ein oppleve kkunstutstillingar integrert i tunet sitt miljø. I stovebygningen, som inneheld to røykstover, kjøkken og kammers, er det kafé med sal av tradisjonell kaffimat. Det er høve for gruppeomvisningar og skreddarsydde opplegg for grupper.
Les meir om Bakketunet her og følg dei på facebook.

Antikklåven Erkegarden og galleri Bukke-Jo
I ein tidlegare geitefjøs er det no antikvariat. Her er det ei stor samling antikk og retro. På låven på Erkegarden, er det høve til å finne både små og store funn . Og mange har nok hatt med skatter heim fra turen til denne spennande låven.
Møbeldesigner Ole Jørgen Mork har opprettet desigavdeling i galleri Bukke-Jo. Dei utstilte modellane er ein liten del av design- og modellarbeider, utført i målestokk 1:5, gjennom dei siste 35 åra.
Følg Antikklåven Erkegarden på facebook.

Erkestova/ Kråkeslottet
Eit stort gammalt og spesielt hus som har vore prega av forfall i mange år får no nytt liv. Huset vart bygd i 1929 og blir no renovert etter strenge antikvariske retningslinjer. Han som teikna huset var truleg inspirert av hotell Søndmør som stod i Bjørkevikja.
Les meir og følg Erkegarden på facebook.

Bjørke har utruleg mykje å by på. Om sommaren er det ei aktiv bygd. Dei arrangerer Indiepopfestivalen Indiefjord. Indiefjord starta som ei spontan samling av venner i fjor, og har utvikla seg til ein festival med 21 band og artistar frå land som Norge, England, USA, Sverige og Australia.
Bjørke har også kulturløype, vandreheim, kyrkje, kulturhus, symjehall og sikkert mykje meir.
I tillegg til all aktiviteten som skjer nede i bygda har dei også fantastisk natur å by på. Og det var no turen min til Tyssevatnet/Tyssenaustet eg skulle skrive om.

Rett etter at du har passert skiltet som står Bjørke på, tek ein til høgre. I krysset står det skilt til dei forskjellige serverdigheitene. Køyr ca 400 meter, rett etter ein sving starter råsa til Tyssedalen. Parker i lommane langs vegen.
Lysninger i skogen gir utsikt til Skårasalen og Jakta. Tyssefosse med sine mange fossefall. Den er tørrlagt det meste av året.Utsikt sørvestover mot Saursvatnet og garden Ner-Saure og Fram-Saure og med fjellet Storkjelen i bakgrunnen.Råsa er fin å gå og tydeleg merka. Stillheita er komplett opp bakkane mot fossen. Her ser ein nedatt til Bjørke, garden Sætre og Finnes på andre sida av fjorden. Ein ser fjella Dukhornet, Kjerringkjeftane, Kjerring øyra og Nessethornet.Godt med ein kvileplass, ein plass for å finne roen.Rett etter kvileplassen er der god og stødig bru over elva. Ein god wier er der også til å halde seg i.Like etter at ein har gått over brua flater terrenget ut og det blir slakere. Ein går til ein kjem opp på den gamle anleggsvegen.

Den gamle anleggsvegen er nydeleg å gå på. No føl ei den til ein kjem fram til ei bru. Der tek ein til venstre og følger raude merker vidare til vatnet og naustet.Kjende fjell men fra ein anna vinkel. Til venstre ser ein Hornindalsrokkjen og på høgre sida ser ein Rokkekjerringa. Ein ser også litt av fossen som kjem fra Tverrelvdalen. Denne fossen har blitt flytta. Detter for å få vatnet til å renne til Tyssevatnet.Tyssevatnet og Tyssenaustet med Kvitelva, Kviteggja, Blådalen og Hornindalsrokkjen. Tyssevatnet ligg på 656-611 moh. Like ved sida av Tyssenaustet ligg utedoen og eit naust. Sterk stigning på golvet i hytta.
Da eg kom til Tyssenaustet kom eg i prat med ein familie som hadde kosa seg der i fleire dager. Dei anbefalte meg turen vidare til Tverrelvdalen. Det høyrdes så flott ut at eg berre måtte nytte denne fine sommarsdagen til fulle. For å kome til Tverrelvdalen går ein på høgre sida av elva. Eg gjekk meg fram på ei rås, men den er ikkje merka. Vegvalget seier seg mykje sjølv. Det er ei stigning på ca 200 høgdemeter. Dei ekstra høgdemeterane hadde ein fort gløymt når ein kom opp på kanten og fekk ta pause i den totale stillheita.Hornindalsrokkjen!!Tur/Retur fra Bjørke til Tyssevatnet/Tyssenaustet og opp i Tverrelvdalen så vart det knappe 11 kilometer.
Turen fra Bjørke til vatnet er ca 3,5 kilometer.